İhracat şampiyonu içeride kan kaybediyor! İthallerin payı yüzde 69'a yükseldi

TÜRKİYE otomobil pazarında her ay artan satışlar yeni rekorları da beraberine getiriyor. Üretim, ihracat ve iç pazar satışlarında grafik sürekli yükselirken, ithal modellerin payı da hızla artıyor. Bu yılın başından itibaren iç pazarda yerli modellerin kan kaybı devam ediyor. Uludağ İhracatçı Birlikleri (UİB) verilerine göre, ilk dokuz aylık dönemde toplam otomotiv ihracatı, 2022 yılının aynı dönemine göre yüzde 16 artarak 733 bin 956 adet olarak gerçekleşti. 26,2 milyar dolarlık ihracat rakamıyla sektör liderliğini korudu. İhracattaki yükseliş sevindirirken iç pazardaki ithal payı da artıyor. Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) verilerine göre 2023 Ocak-Eylül aylarında toplam taşıt araçlarında ithalatın payı yüzde 63'e çıktı. Binek otomobildeyse bu oran yüzde 69 olarak gerçekleşti. 2022 yılının aynı döneminde pazardaki ithal araçların payı 55, ithal binek otomobillerin payı ise 61 seviyesindeydi.

İç pazarda özellikle binek modellerde yerlilerin payının düşüp, ithal modellerin artmasındaki en büyük nedeni ÖTV matrahları olduğunu açıklayan Otomotiv Sanayii Derneği Başkanı Cengiz Eroldu, "Yerli üreticilerimiz çoğunlukla B ve C sınıfında yer alan, daha ulaşılabilir modelleri pazara sunuyor. Bu modellerin de yüzde 80 ÖTV ile satılması yüksek fiyat yüzünden erişimi zorlaştırıp ithal modellerin payını yükseltiyor.

DENGELER BOZULUYOR

Buna taşıt kredisine ulaşım zorluğu gibi faktörler etkilendiğinde geçen sene yüzde 45 olan yerli üreticilerin payı bu sene maalesef yüzde 37'lere gerilemiş durumda. Burada en önemli faktör binek. Otomobilde de yüzde 39'dan yüzde 31'e düşen bir yerli payı payımız var" açıklaması yaptı.

Otomotiv sanayisinin devamlılığı açısından iç piyasadaki satışların çok önemli olduğunun altını çizen Eroldu, sektörün sadece ihracata yönelik projelerle ayakta kalamayacağını vurgulayıp, "Yerli üreticilerin iç pazardaki payının azalması dış ticaret dengesini de bozuyor. Bu yıl ocak-temmuz arasında dış ticaret açığı 318 milyon dolar seviyesinde gerçekleşti. Eylül ayında açık daha da büyüyecek. 2022'nin aynı döneminde sektör 10 milyar dolar dış ticaret fazlası vermişti" dedi.

ÜRETİM DE REKORA KOŞUYOR

Otomotiv Sanayii Derneği (OSD) tarafından son açıklanan 2023 yılının ilk 9 aylık dönemine ilişkin verilere göre geçen yılın aynı dönemine göre toplam üretim yüzde 12 artarak 1 milyon 74 bin 155 adet olarak gerçekleşti. Geçen yılın ilk 9 aylık dönemine göre yüzde 21 artış sağlayan otomobil üretimiyse 687 bin 817 adede ulaştı. Traktör üretimiyle birlikte toplam üretim ise 1 milyon 117 bin 620 adede yükseldi. Yılın ilk 9 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine göre, toplam otomotiv ihracatı adet bazında yüzde 7 oranında artarken, otomobil ihracatındaki artış yüzde 20 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, toplam ihracat 733 bin 956 adet, otomobil ihracatı ise 473 bin 850 adet düzeyinde gerçekleşti. 2023'ün 9 aylık döneminde toplam pazar, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 63 artarak 894 bin 663 adetten kapandı. Bu dönemde, otomobil pazarı da yüzde 67'lik artış sağladı ve 666 bin 890 adede ulaştı.