Sümer Demirci
PANDEMİYLE birlikte yaşanan çip ve lojistik sorunlarının üretim üzerindeki baskısı devam ederken, otomobildeki talep de hızla yükseliyor. İki yıldan fazla süredir ithal ve yerli markalar tüketici taleplerini karşılamakta yetersiz kalırken, piyasadaki dengeler de bozuldu. Neredeyse her marka üretilen veya ithal edilen tüm modelleri daha bayilerine gelmeden satarken, birçok modelde uzun bekleme kuyrukları oluştu. Hatta bazı modeller için bu yılın sonuna kadar olan kotalar da dolduğu için sipariş sırası yazımı bile durduruldu.
2.EL FİYATI SIFIRI SOLLADI
Piyasada arz ve talep dengesinin iyice bozulmasıyla birlikte otomobil fiyatları da dalgalanmaya başladı. Birçok markanın yayınladığı sıfır kilometre fiyatlarından araç bulunamadığı için ikinci el otomobiller, sıfırlarına kıyasla yüzde 20-25 daha yüksek fiyata satılmaya başladı. Bayilerde sıraya girip, kapora yatırıp bekledikten sonra aracını teslim alan birçok tüketici, araçlarını daha yüksek fiyata ilan sitelerinde satışa çıkarıyor.
6 BİN KM YASAĞI İŞLEVSİZ
Piyasadaki fiyat dengesini korumak için geçtiğimiz yıl ağustos ayında ikinci el satışı yapan şirketlere getirilen 6 ay ve 6 bin kilometre satış yasağının da fiyatlar üzerinde baskılayıcı bir etkisi görülmüyor. Oto galerilerde satılan araçların çok büyük bir çoğunluğu şahıslar üzerine olduğu için yasağa takılmadan kolayca alım-satım yapılabiliyor.
DEPREM PANİĞİ ATEŞLEDİ
Pazarda uzun süredir bozulan arz-talep dengesi, yaşadığımız deprem felaketiyle daha da tetiklendi. Bir yatırım aracı olarak görülen otomobile, depremde sığınılacak, enkaz yerinden uzaklaşabilecek bir araç algısının artmasıyla talep daha da yükseldi. Sıfır kilometre otomobile bütçesi yeten, bulabilen bayilere koşarken, bulamayanlar ikici el modellere yönelmeye başladı. Benzer bir talep patlaması 1999 depremi sonrasında da yaşanmıştı. 1998 yılında 437 bin adet olan Türkiye toplam otomobil pazarı, 1999'da 380 bin adet olurken, deprem sonrası artan talebin de etkisiyle 2000 yılında büyük bir sıçrama yapıp 620 bin adedi geçmişti.
KARAVAN DA ARTIŞTA
Ülkemizde pandemiyle birlikte zaten yükselmeye başlayan karavan talebi, deprem felaketiyle birlikte zirveye çıktı. Olası bir depremde sığınılacak konforlu bir yaşam alanı olarak da bakılan karavanlara ilgi özellikle büyükşehirlerde daha da artmaya başladı. 2019 yılında ülkemizdeki toplam karavan satışları 3 bin adet olarak gerçekleşirken, geçtiğimiz yıl satışlar 4 kat artarak 12 bin adetleri geçti. İrili ufaklı birçok üstyapı firmasının karavan üretimine başlamasına rağmen, siparişler için bir yıl sonrasına gün verildiği biliniyor. Buna rağmen yılsonunda karavan pazarının 15-16 bin adetleri geçmesi bekleniyor.
Son haftalarda İstanbul başta olmak üzere birçok şehirdeki lüks sitelerin açık otoparklarına park edilmiş karavan sayısındaki artış dikkat çekiyor.