AKŞAM
SÜMER DEMİRCİLER
Türkiye'nin yüzde 100 kendine ait ilk otomobili olarak yollara çıkmaya hazırlanan Togg, "Bir otomobilden fazlası" için başlattığı yolculukta hızla ilerliyor. İnşaatına 18 Temmuz 2020'de başlanıp, geçtiğimiz 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı'nda açılışı Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından yapılan Togg Teknoloji Kampüsü, kapılarını AKŞAM'a açtı. Togg CEO'su M. Gürcan Karakaş ve şirketin üst düzey isimleriyle birlikte neredeyse tüm gün tesisi detaylı bir şekilde inceleyip, üretilen C SUV modelini test pistinde deneyimleme şansını yakaladım.
Rekor sürede inşaatı tamamlanan 1.2 milyon metrekarelik alan üzerine inşa edilen ve 230 bin metrekare kapalı alan sahip Togg Teknoloji Kampüsü, son yıllarda Türkiye ve Avrupa'da devreye alınan en modern tesislerden biri. Tesise girdiğimde zemin döşemelerinden yürüyen bantlara, boyahaneden montaj noklarına kadar son yıllarda gördüğüm en yeni ve iyi planlanmış üretim merkezi diyebilirim. Üretim hatlarında çalışan 250 robotla tesis, otomasyonda da Avrupa'daki en iddialı tesisler arasında yer alıyor. Yüzde 90 gibi otomasyon seviyesi çok yüksek olan tesiste 250 robota 250 çalışanın ismi verilmiş. Kampüsteki ilk kaynağı yapan robota verilen isimse CEO Karakaş'ın.
Gemlik'teki fabrikada gövde, boya ve montaj tesislerinin yanı sıra "Ar-Ge Merkezi", "Tasarım Merkezi", "Prototip Geliştirme ve Test Merkezi", "Strateji ve Yönetim Merkezi"nin yanı sıra "Kullanıcı Deneyim Parkı" birimleri yer alıyor. Yüksek otomasyon seviyesi sayesinde tesis, tam kapasiteye ulaştığında 3 dakikada bir araç üretmeye başlayacak.
Fabrikanın en dikkat çeken bölümlerinden birini de özel tulumlar giyip hava duşundan sonra girebildiğimiz boyahane oluşturuyor. Avrupa'nın en temiz boyahanesi unvanını taşıyan bölüm Türkiye'deki yasal sınırın 9'da 1'i, Avrupa'daki yasal sınırın ise 7'de 1'i değerlerine sahip. Seri üretime başlayan Togg, Gemlik'te bantlardan indirdiği ilk modellerini Tip Onay Belgesi olarak da bilinen sertifikasyon ve homologasyon süreçleri için yurtdışındaki akredite test merkezlerine gönderiyor. 92 farklı test süreci devam ederken yıl sonunda toplam 165 araç test edilip, süreç tamamlanacak.
Togg'u halka açmak için hazırlıklara devam ettiklerini belirten Karakaş, "Her profesyonel şirketin büyümesi için halka açılması gerekiyor. Halka arzın büyük olasılıkla yurtdışı bir borsada olabileceğini düşünüyoruz" dedi.
Togg, sadece akıllı cihaz olarak değil, batarya teknolojisiyde de iddialı bir üretici oluyor. Şirketin, Çinli Farasis Energy ile yüzde 50-50 ortak girişimle kurduğu Siro, 2023 başından itibaren Batarya Teknoloji Merkezi binasında batarya modül ve paketlerinin seri üretimine başlayacak. 2024 sonunda kendi fabrikasında üretime başlayacak olan Siro, 2026'da batarya hücresi de dahil olmak üzere entegre bir enerji depolama üreticisi haline gelecek. Türkiye'in 120 ülkenin sorumluluğunu aldığının altını çizen Karakaş, rakiplere de batarya satmayı planladıklarını açıkladı.
Önümüzdeki yıl şubat ayında Togg'un online kanallar üzerinden siparişleri de başlıyor. Fiyatın da aynı zamanda açıklanması planlanıyor. 2023 için üretim hedefi 20 bin adet. Bunun anlaşma gereği 2 bin adedi DMO aracılığıyla devlet kurumlarına verilirken kalan 18 bin adet tüketicilerle buluşacak. Online sipariş verecek olan tüketiciler araçlarını evi, işyeri, yazlığı gibi dilediği noktadan teslim alabilecek.
Togg'un C SUV sınıfındaki akıllı cihazının arkadan itişli 159.9 kW (214 beygir) ve dört tekerlekten çekişli 320 kW (yaklaşık 428 beygir) olmak üzere 2 farklı versiyonu bulunuyor. Araçların menzilleriyse 300 ve 500 + km olarak değişiyor. Gemlik'teki 1.6 km uzunluğundaki test pistinde aracın 428 beygirlik, 4 çekişli versiyonunu kullanma şansını yakaladım. İki güçlü motoru ve büyük çaplı lastiklerin de etkisiyle yere çok iyi tutunan araç sıfırdan 100 km/s hıza 4.8 sn gibi etkileyici bir sürede çıkıyor. Aracın iç mekanında sürücüyü ilk olarak 29 inçlik geniş bir multimedya ekranı karşılıyor. Dünyadaki en büyük ekranlardan biri olan sistemin görüntü kalitesi etkileyici.
Sıfır kilometre otomobillerde aralık ayında yapılması beklenen ÖTV matrah düzenlemesi erkene çekilip bugün devreye girdi. Yeni düzenlemeyle birlikte ÖTV matrah limitleri yüzde 40 ila yüzde 53 oranında yükseltildi. Özellikle Türkiye'de üretilen otomobilleri kapsayan yeni ÖTV matrahlarıyla birlikte fiyatı 595 bin TL'nin altında yerli modellerin fiyatı yaklaşık yüzde 6 ila yüzde 17 arasında ucuzladı. 1600 cc'ye kadar motor hacmine sahip olan otomobillerde matrah alt limiti 120 bin liradan 184 bin liraya yükseltildi. Matrah üst limiti ise 200 bin liradan 280 bin liraya çıkarıldı. Hibrit araçların da ÖTV matrahları değişti. Buna göre, elektrikli motor gücü 50 kilowaatı geçip, motor silindir hacmi 1800 cc'yi geçmeyen araçlarda matrah alt limiti 130 bin liradan 228 bin liraya yükseltildi. Matrah üst limiti ise 170 bin liradan 350 bin TL'ye çıkarıldı.
Önümüzdeki yıl 1.8 milyar tutarındaki yatırımı tamamlayacak olan Togg'un 15 sene içinde yaptığı toplam yatırım tutarı 3.5 milyar euroyu bulacak. Togg, ilk akıllı cihazı C-SUV için tedarikçilerinin yüzde 75'ini Türkiye'den sağladı. Bu oran değer olarak yüzde 51'e karşılık geliyor. Togg'un hedefi gelecek üç yıl içinde yüzde 68'lik bir yerlilik oranına ulaşmak.
Togg'un merakla beklenen model adları konusunda da açıklama yapan Karakaş, "Kesinlikle bir kelime olmayacak. Harf ve sayılardan ya da sadece sayılardan oluşabilir" dedi.