ELİF ÇARMAN
Sağlıklı beslenme programlarında sıkça yağlara yer verilir. Genellikle sağlıklı yağlar arasında ise ilk akla gelen isimler arasında zeytinyağı ve tereyağı yer alır. Birçok kişi beslenme programlarında hangi yağı kullanacaklarını merak eder. Peki Tereyağı mı daha sağlıklı yoksa zeytinyağı mı?
Bilimsel araştırmalara göre zeytinyağı, tereyağı ise kolesterolü kötü yönden etkileyerek kalp hastalıklarını riskini yükseltiyor. Zeytinyağı, kalp sağlığı için açık ara daha faydalı olurken tereyağı ise aşırı tüketildiğinde damar tıkanıklığı ve kalp krizi riskini artırabilir.
Harvard Üniversitesi ve American Heart Association (AHA) tarafından yapılan araştırmalara göre; doymuş yağların (tereyağı gibi) fazla tüketilmesi, kötü kolesterolü (LDL) artırarak kalp hastalıkları riskini yükseltebilir. Zeytinyağı, tekli doymamış yağlar bakımından zengin olduğu için kötü kolesterolü düşürerek kalp-damar hastalıklarını önlemeye yardımcı olur. 2022'de yapılan bir araştırmada, günde en az 7g zeytinyağı tüketenlerin kalp hastalığı riskinin %19 daha düşük olduğu bulunmuştur.
Beyin sağlığını korumak için zeytinyağı daha iyi bir seçenek olabilir. Öte yandan araştırmalara göre zeytinyağı tüketimi Alzheimer riskini azaltabiliyor.
National Institute on Aging'in yaptığı araştırmaya göre; zeytinyağındaki antioksidanların beyin hücrelerini koruyarak yaşa bağlı bilişsel gerilemeyi önleyebiliyor. Öte yandan tereyağı gibi yüksek doymuş yağ tüketimi ise beyindeki iltihaplanmayı artırarak hafıza kaybına yol açabilir. Tereyağı, aşırı tüketildiğinde beyin sağlığına zarar verebilir.
Zeytinyağı içerdiği bileşenlerden dolayı metabolizmayı hızlandırabilir ve kilo kontrolüne yardımcı olabilir. Tereyağı ise yüksek kalori içerdiği için kilo alımına neden olabilir. Zayıflamak isteyenler için zeytinyağı, tereyağına göre daha iyi bir alternatif olabilir.
Obesity Reviews'in araştırmasında; Akdeniz diyeti uygulayan ve düzenli zeytinyağı tüketen kişilerin, tereyağı tüketenlere göre daha hızlı kilo verdiği görülmüştür.
Antioksidanlar ve E vitamini açısından zengin olan zeytinyağı, bağışıklık sistemini güçlendirir, hücreleri serbest radikallere karşı korur. Tereyağı ise bağışıklık sistemini destekleyen bazı A ve D vitaminlerini içerse de, zeytinyağı kadar güçlü bir antioksidan kaynağı değildir. Bu sebeple yüksek antioksidan içeriğiyle bağışıklık sistemini güçlendirmek için zeytinyağı daha etkilidir.
Zeytinyağı, kalp sağlığını korur ve kötü kolesterolü düşürür. Beyin sağlığı için zeytinyağı, Alzheimer ve hafıza kaybına karşı etkilidir. Bu sebeple zeytinyağı, tereyağına göre kilo vermek isteyenler için daha uygun olabilir. Tereyağı lezzet açısından daha iyi olsa da aşırı tüketimi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bilimsel araştırmalar ise zeytinyağının sağlık açısından tereyağından daha iyi olduğunu gösteriyor.