Merve Kantarcı Çulha
Van'da 2 hafta içinde bir krem yüzünden hastaneye başvuranların sayısı 4'e çıktı. "Cildi beyazlatıyor" ve "sivilce izlerini yok ediyor" şeklinde reklamı yapılan kremleri alan 4 kişinin yüz ve vücutlarında yanma ve kızarıklık oluştu. Bu haberin ardından binlerce kişi "Sahte cilt kremi nasıl anlaşılır?" diye araştırmaya başladı.
Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Dermatoloji Uzmanı Uzm. Dr. Sena İnal Aptoula, cilt kremi alırken nelere dikkat edilmesi gerektiğini anlattı.
Cilt için ürün satın alırken nelere dikkat edilmeli?
* Dermatolojik onay ve ruhsat: Ürünün Sağlık Bakanlığı onaylı olup olmadığı mutlaka kontrol edilmeli. Ambalajda barkod, seri numarası ve üretici firma bilgisi olmalı.
* Ambalaj güvenliği: Ürün kapalı, mühürlü ve üzerinde son kullanma tarihi belirtilmiş olmalı. Açılmış veya tahrip edilmiş ambalajlar risk taşır.
* İçerik listesi: İçerikler açıkça belirtilmiş olmalı, alerjiniz veya hassasiyetiniz olan maddeler varsa kullanılmamalı.
* Etkin madde konsantrasyonu: Aktif maddelerin yüksek oranda olması her zaman daha iyi sonuç anlamına gelmez. Yanlış dozlar cildi tahriş edebilir.
* Satın alma kanalı: Eczane, güvenilir dermokozmetik mağaza veya resmi distribütörlerden alışveriş yapılmalı; sosyal medya üzerinden satılan, kaynağı belirsiz ürünlerden kaçınılmalı.
Kısa sürede iyileştirir ibareleri güvenilir mi?
"3 günde tüm lekeler geçer" gibi iddialar genellikle riskli ve bilimsel temeli olmayan ürünlerde görülür. Cilt tedavisi süreç gerektirir. Hızlı ve mucizevi sonuç vaat eden ürünler çoğu zaman ya etkisizdir ya da cilde zarar verir.
Hangi içerikler ciddi tahriş veya yanmaya neden olabilir?
Yanlış doz veya kontrolsüz kullanım, etkili maddelerin bile zararlı hale gelmesine neden olabilir:
* Hidrokinon (yüksek konsantrasyon): Yanık hissi, ciltte beyaz lekeler, kalıcı pigment bozukluklarına yol açabilir.
* Kojik Asit: kremlerde, maske ve serumlarda %1-2 oranında bulunur ancak %4-5 ve üzeri oranlar ciltte yanıklara, lekelenmelere hatta daha yüksek dozlarda sistemik yan etkilere neden olabilir.
* Retinoik asit ve türevleri: Fazla veya yanlış kullanımda kızarıklık, soyulma, yanma yapabilir.
* Benzoil peroksit: Akne tedavisinde etkilidir ancak yoğun kullanımda tahriş oluşturabilir.
* Kortizonlu kremler: Uzun süre kontrolsüz kullanıldığında ciltte incelme, damarlanma, kalıcı renk değişikliklerine neden olabilir.
* Aşırı asidik peeling ajanları (yüksek oranlı AHA, BHA gibi): Özellikle hassas ciltlerde kimyasal yanık reaksiyonları oluşabilir.
* Ağır metaller (cıva, kurşun): Özellikle merdiven altı beyazlatıcı kremlerde bulunabilir; sadece cilde değil, tüm vücuda toksik etki gösterir.
Merdiven altı üretim ürünlerinin tehlikeleri neler?
Kontrolsüz üretilen, ruhsatsız ve genellikle sosyal medyada satılan ürünlerin riskleri:
* Ağır metal ve yasaklı madde riski: Cıva, kurşun gibi toksik maddeler veya yüksek dozda etkin madde içerebilir.
* Hijyen eksikliği: Üretim ortamı steril değilse bakteri ve mantar bulaşabilir, bu da enfeksiyon riskini artırır.
* Yanık ve kalıcı iz riski: Yüksek asit veya beyazlatıcı maddeler cildi derinlemesine yakabilir.
* Sistemik zehirlenme: Bazı maddeler ciltten emilerek böbrek ve karaciğer hasarı, hatta ölümcül zehirlenmelere yol açabilir.