Merve Kantarcı Çulha
Güneş ışınlarından gözleri korumak için birçoğumuz güneş gözlüğü kullanmaya özen gösteriyoruz. Fakat kullanılan güneş gözlüğü ya sahteyse?
Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Göz Hastalıkları Uzmanı Op. Dr. Serdar Marol, sahte güneş gözlüğü, yaz aylarında yapılan göz operasyonları ve göz alerjisiyle ilgili en çok merak edilen soruları yanıtladı.
1.Güneş ışınlarının göze zararı var mı?
Evet, güneş ışınları gözümüz için oldukça zararlı ışınlardır. Özellikle güneşin içindeki ultraviyole ışını gözümüzdeki birçok tabakaya etki ederek ve olumsuz e sonuçlar doğurabilmektedir.
Bunları gözün ön tabakasından arka tabakasına doğru sıralar isek eğer gözümüzün ön tabakasında halk arasında göz eti, kuş kanadı diye adlandırılan tıbbi adı pterjium olan bir rahatsızlığı arttırmakta veya sebep olmaktadır.
Yine göz içi merceğimizde katarakt oluşumunu hızlandırmaktadır.
Göz arkasındaki damar sinir tabakamızda yani retina tabakasında ve görme noktamızda yani makulamızda yanıklar oluşturabilmekte veya sarı nokta hastalığının oluşumunu hızlandırmaktadır. Bu anlamda evet güneş ışınlarının direkt gözümüze gelmesi oldukça sıkıntılı bir durumdur.
2. Peki, güneş gözlüğü gözlüğe uygun olmazsa ne olur?
Bunu aslında şununla da çok daha iyi örneklendirebiliriz. Güneş tutulumlarına ultraviyole blokajı yüksek olmayan bir güneş gözlüğü takmadan baktığımızda direkt olarak o anda biz güneş tutulması esnasında çok yoğun bir ışık gözümüze gelmez ama ultraviyole gelmeye devam eder. Güneş tutulmasına korumalı bir gözlükle bakmayan insanların birçoğunda makulada yani sarı nokta bölgesinde yanıklar oluşur. Yani güneş ışınları gözümüze oldukça zararlıdır.
3.Güneş gözlüğü kullanımı neden önemlidir?
Güneş gözlüğü kullanımı gözümüzü güneş ışığının zararlı etkilerinden, özellikle güneş ışınlarının içinde bulunan ultraviyolenin zararlı etkilerinden korumak açısından oldukça önemlidir. Özellikle bizim ülkemiz gibi yaz aylarında çok yoğun güneş etkisi altında olan bir bölgede mutlaka güneş gözlüğü kullanımı gereklidir.
4.Yaz aylarında göz ameliyatı yapılabilir mi?
Evet, bizim göz ameliyatlarımızın hepsi tamamı mevsim ayırmaksızın bütün mevsimlerde yapılabilmektedir. Yaz aylarında yapmaktan çekindiğimiz ya da yapmak istemediğimiz temel bir göz ameliyatı yoktur aslında. Sadece göz kapağı estetiği ameliyatlarında yara yeri izlerinin çok belirgin olmaması, izlerin erken yok olması açısından güneşle temas önemlidir. Belki o ameliyatlar açısından birazcık çekince olabilir ama temelde bütün ameliyatlar yapılabilir.
5. Yaz mevsiminde gözle ilgili en sık karşılaşılan şikâyetler nelerdir?
Bahar ve yaz aylarında en sık rastladığımız göz şikâyeti alerjidir. Özellikle ülkemizde çok çeşitli ve yoğun bir bitki örtüsü var. Buradan tozutmalar, polen salınımları çok yoğun olmaktadır. Yine ülkemizin kırsal alanında, tarımsal bölgede güneşin etkisiyle, tozutmanın etkisiyle sık rastladığımız bir şikâyet, alerjik konjonktivit dediğimiz durumdur. Bundan da korunmanın yolu bol soğuk suyla sık sık yüzümüzü yıkamak, gözümüzü asla kaşımamak, teması önlemek. Bu da güneş gözlüğü kullanmakla ve şapkayla mümkün.
6.Sahte güneş gözlükleri göze nasıl zarar verir?
Evet, fayda sağlamamasının yanında ciddi bir zararda oluşur. Çünkü sahte güneş gözlükleri genellikle koyu renk oldukları için direkt ışığın göz bebeğini, küçültücü etkisini ortadan kaldırırlar ama zararlı ışını önlemezler. Yani ne demek istiyoruz?
Göz bebeğimiz ışığın etkisiyle küçülür. Aslında bu bizim bir koruma mekanizmamızdır. Güneş ışınlarından veya zararlı ışıklardan korunmamız için de ışıkta göz bebeğimiz küçülür. Ama siz bu sadece camı renklendirerek göz bebeğinin küçülme refleksini azaltırsanız daha büyük bir göz bebeğinden çok daha yoğun zararlı ışık gözün ön ve arka tabakalarına sirayet eder ve zararlı etkileri katlanarak artar. Bu yüzden sahte güneş gözlüklerini kullanmak, kullanmamaktan daha tehlikeli bir durumdur.
7.Bir güneş gözlüğünün sahte olup olmadığı nasıl anlaşılır?
Bir güneş gözlüğünün sahte olup olmadığını çok basit bir şekilde anlamak aslında çok mümkün değildir. Daha çok komplike aletler gerektirir. Ama birkaç basit şey söyleyebilirim.
Bizim temelde hastalarımıza ya da insanlara güneş gözlüğü takmasını ısrarla önermemizin sebebi ultraviyoleden korunmak için.
Bu anlamda ilk bakmamız gereken şey güneş gözlüğünün markası, şeklinin çok güzel olması veya fiyatının yüksek olması değil.
Beraberinde minimum bir CE belgesi taşıması, ikinci olarak da ultraviyole blokajı oranı ile ilgili bir sertifikası olması.
Ultraviyole blokajları UV200, 400 ve 600 olarak sınıflandırılmaktadır. Bizim önerimiz bizim ülkemizde minimum UV400 blokaji olan bir gözlük kullanmaktır.
Ama sporcularda özellikle yaz sporu ve kış sporu yapanlarda, çok yoğun güneş alan bölgelerde yaşayanlardaysa yine UV600 bir güneş gözlüğünü kullanmak faydalıdır.
SAHTE GÜNEŞ GÖZLÜĞÜ TESTİ
Bir ufak test de şudur. Güneş gözlüğünüzü taktığınızda dikey veya yatay bir yere baktığınızda numarasız bir güneş gözlüğü için geçerli bu Gözlük camınızı hafif oynattığınızda görüntüde çok büyük bir değişim ve kırılma olmaması gerekmektedir.
Tabi hastalarımızın bunu test etmesi çok kolay bir şey değil. O yüzden beraberindeki sertifikalara dikkat etmek biraz daha önemli olacaktır. Ayrıca şunu da söyleyeyim bir güneş gözlüğünün polarize olması ya da olmaması koruyuculuğu açısından çok büyük önem arz etmemektedir.