Uzmanından diyabet hastalarına ramazanda hayati uyarı! Tereyağını sağlıklı biliyorduk ama…

Ramazan ayında oruç tutmak isteyen birçok diyabet hastası araştırmalara başladı. Her ramazan olduğu gibi diyabet hastaları gibi kronik rahatsızlığı olan birçok kişi oruç tutarken nelere dikkat etmesi gerektiğini merak ediyor.

Diyabet hastaları için kan şekeri seviyelerinin düzenlenmesini gerektiren bir durum olduğu için uzun süre aç ve susuz kalmak bazı riskler doğurabilir. Peki diyabet hastaları için oruç tutmak sağlıklı mı? Sağlıklı bildiğimiz tereyağı meğerse ramazanda hayati önem taşıyormuş. Peki diyabet hastaları oruç tutabilir mi? Diyabet hastaları tereyağı yiyebilir mi? Beslenme ve Diyet Uzmanı Gizem Görmüş Çakır, Elif Çarman'a diyabet hastalarının oruç tutarken dikkat etmesi gereken noktaları anlattı.

Diyabet hastaları oruç tutabilir mi?

Diyabet hastalarının şeker yüksekliği, şeker düşüklüğü gibi durumlarının yanı sıra tansiyon dalgalanmaları da takip edilmelidir. İnsülin dengesini öğrenen hastalar, doktor kontrolünde oruç tutabilir. Yani bazı hasta grupları, Ramazan öncesi verilen eğitim ve destekle oruç tutabiliyor. Kontrol altındaki diyabeti olan, oral antidiyabetik kullanan veya tek doz insülin enjeksiyonu yapan hastaların yakın takip şartıyla oruç tutabileceği düşünülmektedir. Ramazan'da kullanılan ilaçların dozları, beslenme düzenine göre ayarlanırsa insülin seviyesini dengelemek ve diyabeti kontrol altında tutmak mümkündür.

Diyabet hastaları oruç tutarken iftar ve sahur öğünlerinde nasıl beslenmeli?

Diyabet hastaları iftar ve sahur arasındaki süreyi iyi değerlendirmelidir. Sıvı kaybı önemli bir risk oluşturabilir. Bu nedenle iftara bol su ile başlanmalı ve sahura kadar yeterli sıvı alınmalıdır. Şekerli içeceklerden kaçınılmalı; kahve ve çay gibi kafein içeren içeceklerin fazla tüketilmemesi gerekmektedir. İftarda bol karbonhidratlı besinlerden kaçınmalıdır. İftar ve sahur arasında düşük kalorili bir ara öğün eklenebilir. İftarda çorba, kahvaltılıklar ve salata ile başlanması önerilir. Ekmek, pide, makarna ve pilav gibi karbonhidrat içeriği yüksek besinlerden uzak durmak önemlidir. Tatlı tüketimi ise en aza indirilmelidir. Eğer tatlı tüketilecekse küçük porsiyonlar halinde sütlü tatlılar tercih edilmelidir. Bu sütlü tatlıların yanına mutlaka protein içeriği yüksek bir besin eklenmelidir. Örneğin badem gibi protein içeriği yüksek besinler, gün içerisinde tokluk hissini artırır. Sahurda peynir, süt, yumurta ve yoğurt gibi besinlerin tüketilmesi, kan şekerinin dengede kalmasına yardımcı olur.

Asla tüketmemeleri gereken besinler neler?

Oruç tutarken, kan şekerini bozan gıdalardan kaçınmalıdır. Bu gıdaların başında tereyağı, iç yağı, kuyruk yağı ve sakatat gibi yağlı besin grupları gelmektedir. Ayrıca aşırı yağlı yemekler, ve fazla salça tüketimi de önerilmez. Diyabet hastalarının bu tür besinleri tüketmesi, reflü ve gastrit problemlerine sebebiyet verebilir. Mide asidini artırarak sağlık sorunlarını tetikleyebilir. Bunun yanı sıra, paketlenmiş gıdalardan da uzak durulmalıdır. Tatlılar, kekler, börekler ve şeker içeren içecekler kan şekerini yükselteceği için tüketilmemelidir. Aynı zamanda, diyabet hastalarında susama hissi daha fazla olabilir. Bu nedenle sıvı alımına da dikkat edilmelidir.

Hangi besinler tüketilirse daha rahat oruç tutabilirler?

Bu sene Ramazan ayı kış aylarından ilkbahara geçiş dönemine denk geldi. Aynı zamanda, ciddi anlamda virüs enfeksiyonları ve grip salgınları da görülmektedir. Ramazan ayında, hem orucu kolay tamamlayabilmek hem diyabette kan şekerinin ani yükselmesini önlemek hem de bağışıklığı artırmak için bazı besinlerin tüketimine dikkat edilmelidir. Kuersetin pigmentinin, tokluk hissini artırma özelliği vardır ve açlık hormonu üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir. Bu nedenle, kuersetin açısından zengin gıdaları tüketmek önemlidir. Bu gıdaların başında balık, kırmızı et, fasulye, yulaf, yumurta, asidik meyveler; portakal, mandalina, çilek ile süt ve süt ürünleri gelir. Bu besinler, hem uzun süre tok kalmayı sağlayan hem de protein desteği sunan sağlıklı gıdalardır.

Diyabet hastaları özellikle iftar ve sahur öğünlerinde hangi besini tüketirlerse daha rahat oruç tutabilirler?

Bu hastaların orucu daha rahat tutabilmesi ve tokluk hissini sürdürebilmesi için özellikle proteinden zengin gıdalara yönelmeleri gerekir. Proteinden zengin gıdaların başında yumurta, beyaz peynir ve et grubu gibi yiyecekler gelir. Bu gıdalar uzun sürede sindirildiği için tokluk hissini sağlayarak Ramazan'da oruç tutmayı kolaylaştırır. Kavrulmamış fındık, badem ve ceviz gibi yağlı tohumlar, içerdiği B2, B6 ve B12 vitaminleri sayesinde tokluk hissini artırır ve bağışıklığı güçlendirir. Bunların aynı zamanda besin değeri de oldukça yüksektir. Sahurda yine proteinden zengin gıdalara yönelmek gerekir. Tok tutması açısından sahurda mutlaka yumurta, bol beyaz peynir ve tam buğday ekmeği ile hazırlanmış bir kahvaltı yapılmalıdır. Ayrıca bir tutam tarçın eklenmiş süt ve küçük bir kahvaltı öğünüyle sahura başlamak önemlidir. İftar ve sahurda tüketilecek besinlerin seçimine ve hazırlanışına dikkat edilmelidir. Hamurlu tatlılar, çok tuzlu, çok şekerli ve çok yağlı besinler, salam, sosis, kavurma ve sakatat gibi işlenmiş gıdalar fazla miktarda doymuş yağ içerdiği için tokluk süresini kısaltabilir. Bunların içerisinde kullanılan yağlar da tokluk hissini olumlu ya da olumsuz şekilde etkileyebilir. Özellikle sızma zeytinyağı ve fındık yağı gibi sağlıklı yağ türevlerini yemek pişirirken kullanmak daha faydalıdır.