Damla Denizhan
Soğuk yanığı olarak da bilinen soğuk ısırması, hava sıcaklıklarının düşmesi ile birlikte ciltte hasar oluşması olarak biliniyor. Son dönemde adı sıkça duyulan soğuk ısırmasına karşı dışarı çıkarken önlem alınması gerekiyor. Damla Denizhan'a açıklamalarda bulunan Uzm. Dr. Makbule Dündar, soğuk ısırmasının özellikle vücudun açıkta kalan bölgelerinde görüldüğünü söyleyerek soruları yanıtladı.
1- Soğuk ısırması neden olur? Belirtileri neler?
Özellikle açıkta kalan bölgelerde yüzde burun, kulaklar ve çene, eller ve ayaklar da parmaklar gibi uzun süre soğuğa maruz kalmaya bağlı olarak karıncalanma, uyuşukluk, soğukluk gibi belirtiler ile ortaya çıkar. Zamanla o bölgedeki cilt solar ve kurur. Soğuğa maruziyet devam ederse o bölgede kan dolaşımı iyice bozulur, donma belirtileri ortaya çıkmaya başlar. Maruz kalan alanda sertleşme ve donmuş hissetme görülür. Bölgede kırmızıya dönen su toplaması aynı zaman da kaşıntı ve ağrılı süreçte tabloya ilave olabilir.
2- Soğuk bölgede yaşayan insanlar nelere dikkat etmeli?
Uzun sürede dış ortamda bulunacak ise özellikle başı sıcak tutmak için bere kullanmak faydalıdır. Elleri cebe sokmak yerine ele uygun eldiven ile korunmak ve elleri serbest bırakmak dolaşımı hızlandıracağı için çok daha faydalıdır. Yine açıkta kalan alanlar için yüz ve dudaklar dış ortama çıkmadan yoğun nemlendirici sürmek. Termal kıyafetler tercih etmek önemlidir.
3- Zeytinyağı sürmek faydalı mı?
Zeytinyağı polifenolden zengin etkili bir antioksidandır. Ancak cilde fazla miktar da uygulandığı zaman gözeneklerde tıkanma ve yağlanmaya sebep olabilir. Özellikle soğuk havalar da kuru bir cilt söz konusu ise dış ortama çıkmadan az miktar da masaj tekniği ile uygulanabilir. Ev ortamına tekrar girildiği zaman ılık su ile temizlenmelidir.
4- Soğuk ısırığının riski nedir? Organ kaybına yol açar mı?
Erken müdahale edilmezse, derin doku hasarına kadar ilerleyen soğuk yanıkları oluşur. Dolaşım bozulur, nekroz ortaya çıkar. Bu da organ kayıplarına yol açabilir. Özellikle parmaklarda, burun ve kulak uçlarında nekroz görülebilir.
5- Soğuk havalarda spor yapanlar nelere dikkat etmeli?
Yağışlı havalarda, tipide, rüzgârda algılanan ısı gerçek ısıdan daha düşük olduğu için bu tip hava durumlarında dikkatli olmak gerekir. Hava kaç derece olursa olsun kışın spor yaparken en önemli şey bilinçli giyinmektir. Vücut ısısını 37 derecede tutacak kıyafetler tercih edilmelidir. En büyük hata çok kalın giyinmektir. Kalın giyindiğimiz zaman yoğun hareket edilince erken dönemde terleme, soğuma ve üşüme ile sonuçlanır. Bu da kişiyi enfeksiyona açık hale getirir. Soğuk havalarda kat kat giyinmek, terleme olasılığına karşı bizi koruyacaktır. Dış ortamda yapılacak spor öncesi kapalı ortamda 5-10 dakika ısınma hareketleri yapmak faydalıdır. Egzersiz boyunca bol su tüketmek kış aylarında da önemlidir. Spor sonrası mutlaka ılık su ile duş almak önerilir.
6- Diyabet hastaları için riski nedir?
Diyabet hastalarında hastalığa bağlı kapiler dolaşım bozulduğu için soğuk havada daha fazla dolaşım bozukluğu tetiklenebilir. Bu da soğuk alerjisine, soğuk ısırığına ve soğuğa bağlı organ kayıplarına kişileri daha yatkın hale getirir. Diyabeti olan kişilerin soğuk havada çok daha iyi korunması gerekir. Özellikle elleri ve ayakları sıcak tutmak koruyucu ekipman kullanmak bu kişiler için çok önemlidir.