Sinirler gergin: Simetri hastalığının belirtileri

Simetri hastalığının belirtileri nelerdir? Simetri ve obsesiflik psikolojik bir rahatsızlıktır. İki hastalığında tedavisi bulunmaktadır. Simetri hastalığının temeli takıntıdır. OKB, obsesyon adı verilen takıntılı düşünce, fikir ve dürtüler ile kompilasyon adı verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel eylemlerden oluşan bir ruhsal hastalıktır. ‘Simetri hastalığı ve obsesiflik nedir?’ sorularına sizin için yanıt aradık…

Simetri ve obsesiflik hastalıklarından obsesiflik, halk arasında “takıntı ya da simetri hastalığı” olarak bilinen bir kaygı bozukluğudur.  Obsesiflif, kontrol edilmesi zor bir hastalıktır. Kişi kendini belirli şeyleri yapmaya mevcut hissetmektedir. Hastalığı kimisi ağır yaşarken, kimisi daha hafif yaşar. Kişi bu belirli hareketleri yapmazsa kendini kötü hisseder.

SİMETRİ HASTALIĞINIZ VAR MI?

Simetri hastalığının temeli takıntıdır. Kişi simetri hastalığından dolayı gördüğü herhangi bir şeyi düzeltme ihtiyacı olduğunu hissetmektedir.

SİMETRİ HASTALIĞI BELİRTİLERİ

Kişinin sürekli temiz ve hijyenli ortamlarda bulunma isteği

Sürekli temizlik yapma isteği

Kötü olayların ve durumların başına geleceğini düşünmesi

Kendini sürekli dezenfekte etme ihtiyacı

Herhangi bir şeyi durduk yere düzeltme ve düzenleme isteği

Simetri hastalığının farklı yaşama şiddetleri vardır. Kimisi daha şiddetli yaşar kimisi daha hafif yaşar. Kişi salondaki tabloyu, masanın üzerini toplama ihtiyacı duyabilir. Bunu yapmazsa, kendini çok kötü hisseder. Bu takıntılar çok şiddetliyse, saplantılıysa tedavi edilmesi gereken psikiyatrik bir duruma dönüşebilir. OKB bir hastalık belirtisi olabilir. Simetri hastalığının yanında başka takıntılar olup olmadığına da bakmak gerekir. Mesela sürekli el yıkama da aslında bir tür takıntıdır. Kişinin sık sık kontrol ritüelleri olabilir. “Arabanın kapısını kilitledim mi, ütüyü prizden çektim mi?” gibi Sürekli eve dönülüp, kontroller yapılır.

Simetri hastalığında takıntılar tek tek veya bir arada olabilir. Simetri hastalığında takıntıların şiddeti çok yoğunsa tedavi edilmesi gerekir. Bu takıntıların toplamı bir gün içinde bir saati geçiyorsa da hastalık söz konusudur ve tedavi edilmelidir. Çünkü bu takıntılar kişinin çevreyle ilişkisini ve işlevselliğini bozar.

Kişinin işlevselliğinin bozulması 3’e ayrılır: Sosyal işlevsellik, aile işlevsellik, aile işlevselliği. (Sosyal işlevsellik olarak düzeltilmeli) Bu tarz bireyler bu üç alanda da zorluk yaşarlar. İşlerini çok iyi yapmak istedikleri için iş hiçbir zaman zamanında bitmez. Ev yaşantısında da kontrol ritüelleri defalarca devam eder. Sosyal hayatta da evden bir türlü çıkamazlar. Bu da sosyal hayatı etkiler.

Simetri takıntısı olan bireylerde, bir düşünce vardır. “Kapıyı kapattım, kapatmadım.” Bu düşünce kaygı ve korku yaratır. Kişinin gidip kapıyı kontrol etmesi davranıştır. Simetri takıntısı olan bireylerin aslında tüm davranışları hissedilen kaygı duygusundan kaynaklanıyor. Bu davranışların tamamının amacı “kaygı” duygusunu ortadan kaldırmak için yapıyorlar. Ancak her tekrarlayan davranış bu duygunun daha da katılaşmasına neden olur.

Simetri hastalığı kişinin sosyal hayatını ciddi ölçüde etkiler. Duvarda ayna simetrik durmuyorsa, kişi o arkadaşının evine gitmeyebilir. Bu kaçınma davranışıdır çünkü birey düzgün durmayan aynayı gördüğü zaman yaşayacağı kaygı duygusunu engellemeye çalışır.

Simetri takıntısı olan bireylerde; öfke çok yoğun görülür. Kişi hem kendisine hem de karşı tarafa öfkelidir. Birey, kendisinin anlaşılmadığını düşünerek herkese öfke duyar.

SİMETRİ HASTALIĞI TEDAVİSİ

Simetri hastalığı tedavi edilebilen bir hastalıktır. Ancak simetri hastalığı tedavisi uzun sürer. Simetri hastalığı tedavisinin başarısız olduğunu söyleyen bireyler genelde tedavi protokolüne uymayan bireylerdir veya OKB’yi çok şiddetli yaşıyorlardır. Bu durumda simetri hastalığı tedavisinin başarı oranı düşebilir. Simetri hastalığında genelde ilaç ile tedavi uygulanır. Derin TMU uygulaması da alternatif ve destekleyici tedavilerdendir. OKB çok şiddetli ve tedaviye dirençliyse EKT yapılabilir. Bu tedavilerin hiçbiri sonuç vermez ise cerrahi yöntemleri de mevcuttur. Simetri hastalığı tedavisinde psikoterapi her durumda kullanılır.  Tedavi sonrasında kişinin aklına kapıyı kapattım mı kapatmadım mı duygusu gelir ama davranışa dönmez.

SİMETRİ HASTALIĞI KİMLERDE GÖRÜLÜR?

Simetri hastalığı herkeste görülebilir. Simetri hastalığında genetik önemlidir. Ailede varsa görülme sıklığı daha yüksektir. Genellikle çocukluk yaşta başlar. Görülme oranı kadın-erkek oranı eşittir. Bazen simetri takıntısını görür ancak davranışa çevirip, düzeltmeye çalışmaz. Ancak bu düşünceyi yoğun olarak düşünür. Bu sadece düşünce boyutundaki takıntıdır. Bu tarz kişiler çok kuşkucu olurlar ve her şeyi kontrol altına almak isterler.

SİMETRİ HASTALIĞI AİLE TUTUMLARI

Simetri hastalığı çocuklarda belli yaşlarda takıntılar görülebilir. Ama çocuklarda ve yetişkinlerde takıntı varsa, bir psikiyatrik görüş almakta fayda var. Obsesyonlar tedavi edilmezse süresi ve sayısı artar. Hastayı onaylamak obsesyonu arttırır. Genelde ailelerin en sık yaptığı yanlış budur.

OKB olan bireyler tedaviye geldiklerinde yapılan davranışların saçma olduğunun farkında olduklarını söylerler. Ancak biz tedaviye başladığımızda kişinin bunları yaşadığı, yoğun bir kaygı hissettiğini görüyoruz. Terapide; kaygıdan ne kadar sıkıntı duysalar da bu durumdan aslında çıkmak da istemiyorlar. Obsesyonların farkında değilse ve takıntının farkına varmıyorsa, bu durumda da tanı değişir. Bu tür hastalar yaptıkları davranışlardan emin olamadıkları için her davranışı onaylatmak isterler. Bir süre sonra bu durum bir savaşa döner ve genelde hasta kazanır.

OBSESİFLİK NEDİR?

Birçok insan zaman zaman çeşitli konularda evham, endişe ve takıntılara kapılabilir. Ancak çoğu kez günlük yaşam içinde ortaya çıkan bu duygular ile baş edebilir ve sorunlarımızı yaşamımızı etkileme noktasına varmadan çözüme ulaştırabiliriz.

Takıntılı düşüncelerin günlük yaşamımızı etkileyecek, günlük aktivitelerimizi kısıtlayacak düzeye gelmesi durumunda OBSESİF-KOMPULSİF BOZUKLUK (OKB) adı verilen bir ruhsal hastalık akla gelmelidir.

OKB NEDİR?

OKB, obsesyon adı verilen takıntılı düşünce, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon adı verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel eylemlerden oluşan bir ruhsal hastalıktır.

OBSESYON

Kişinin zihnine girmesine engel olamadığı, zihninden uzaklaştıramadığı düşünce, fikir ve dürtülerdir. Kişinin isteği dışında gelirler, kişi tarafından mantıkdışı olarak değerlendirilirler ve yoğun sıkıntı ve huzursuzluğa yani anksiyeteye neden olurlar.

KOMPULSİYON

Obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici davranış ve zihinsel eylemlerdir.

OKB NE KADAR SIKLIKTA GÖRÜLÜR?

OKB önceleri nadir olarak görülen bir hastalık olarak kabul edilmesine karşın son yıllarda yapılan araştırmalarda hiç de nadir olmadığı belirlenmiştir. Büyük toplum kesimlerinde yapılan araştırmalarda OKB’nin her 100 kişiden 2-3’ünde görüldüğü saptanmıştır.

OKB HANGİ YAŞLARDA BAŞLAR VE KİMLERDE DAHA SIK GÖRÜLÜR?

Genellikle ergenlik döneminde ve 20-30’lu yaşlarda başlamasına karşın, okul öncesi çağdaki çocuklar dahil herhangi bir yaşta görülebilir. Erkeklerde daha erken yaşlarda başlamasına karşın genel olarak kadınlarda daha sık görülmektedir.

OKB BELİRTİLERİ NELERDİR?

Obsesyon ve kompulsiyonlar toplumdan topluma, kültürden kültüre değişiklik gösterebilir.