HABER MERKEZİ
Yaz aylarının bunaltıcı sıcakları, yalnızca bedenimizi değil, ruh sağlığımızı da tehdit etti.
Bilimsel araştırmalar ve uluslararası uzmanların görüşleri, yaz sıcaklarında bazı besinlerin sinir sistemini olumsuz etkileyerek kaygı, öfke ve uykusuzluk gibi sorunları tetiklediğini ortaya koydu.
Şekerli içecekler, aşırı kafein ve işlenmiş gıdalar, sıcak havalarda zihinsel dengeyi bozan başlıca suçlular arasında.
Peki, bu besinler neden sinirleri geriyor ve yerine neler tercih edilmeli? İşte bilimsel gerçekler ve uzman önerileri...
ŞEKERLİ İÇECEKLER: ZİHİNSEL DENGENİN GİZLİ DÜŞMANI
Sıcak havalarda ferahlık ararken şekerli ve gazlı içecekler cazip görünebilir, ancak bu içecekler ruh sağlığını olumsuz etkiledi.
Harvard T.H. Chan Halk Sağlığı Okulu'ndan Prof. Dr. Walter Willett, şekerli içeceklerin dehidrasyonu artırarak sinir sistemini zorladığını belirtti:
"Şekerli içecekler, kan şekerinde ani dalgalanmalara neden oluyor. Bu da kaygı ve sinirlilik gibi ruhsal sorunları tetikliyor."
Journal of Nutrition'da yayımlanan bir çalışma, sıcak havalarda günlük su ihtiyacının 2,5-3 litreye ulaşabileceğini ve şekerli içeceklerin bu ihtiyacı karşılamaktan uzak olduğunu gösterdi.
Uzmanlar, şekerli içecekler yerine su, taze sıkılmış meyve suları veya probiyotik açısından zengin kefir gibi doğal alternatifleri önerdi.
İngiltere'deki King's College London'dan beslenme uzmanı Prof. Dr. Tim Spector, "Şekerli gıdalar, glikasyon sürecini hızlandırarak yalnızca sinir sistemini değil, cilt sağlığını da olumsuz etkiliyor" diyerek, bu içeceklerin uzun vadeli zararlarına dikkat çekti.
Yazın susuzluk çekmemek için bu besinlerden uzak durun! Uzmanlar anlattı Yazın susuzluk çekmemek için bu besinlerden uzak durun! Uzmanlar anlattı
KAFEİN: SİNİR SİSTEMİNİ UÇURUMA SÜRÜKLÜYOR
Kahve ve enerji içecekleri, yaz aylarında enerji artışı sağlasa da aşırı tüketimi sinir sistemini altüst etti.
Mayo Clinic'ten psikiyatri uzmanı Dr. Daniel Hall-Flavin, kafeinin sıcak havalarda uyku düzenini bozabileceğini ve anksiyete düzeylerini artırabileceğini vurguladı:
"Kafein, sinir sistemini uyararak kalp atış hızını artırıyor ve zaten sıcaklık nedeniyle stres altında olan vücudu daha fazla yoruyor."
Journal of Clinical Psychiatry'de yayımlanan bir araştırma, yüksek kafein tüketiminin anksiyete belirtilerini %30 oranında artırdığını ortaya koydu.
Uzmanlar, kafein alımını günde 400 mg ile sınırlamayı önerdi.
Birmingham Üniversitesi'nden Dr. Sophie Killer, "2-3 fincan çay veya kahve, su dengesini bozmadan tüketilebilir. Ancak şekerli veya kremalı kahvelerden kaçınılmalı" dedi.
Alternatif olarak, nane veya limonla tatlandırılmış su, hem serinletici hem de zihinsel dinginlik sağladı.
İŞLENMİŞ GIDALAR: SİNİR VE İLTİHAP TETİKÇİSİ
Fast food, kızartmalar ve doymuş yağlardan zengin işlenmiş gıdalar, sıcak havalarda sinir sistemini olumsuz etkileyen bir diğer grup.
Avustralyalı beslenme uzmanı Dr. Joanna McMillan, yüksek glisemik indeksli gıdaların vücutta iltihaplanmayı artırdığını ve bu durumun sinirlilik ile öfke kontrolü sorunlarını tetiklediğini belirtti:
"Bu gıdalar, kan şekerinde ani yükselişlere neden olarak ruhsal dalgalanmaları körüklüyor."
The American Journal of Clinical Nutrition'da yayımlanan bir çalışma, yüksek glisemik indeksli diyetlerin iltihaplanmayı %20 artırdığını gösterdi.
Stanford Üniversitesi'nden beslenme uzmanı Prof. Dr. John Ioannidis, su içeriği yüksek besinlerin sinir sistemini desteklediğini vurguladı:
"Karpuz ve salatalık gibi besinler, hem sıvı ihtiyacını karşılar hem de potasyum ve magnezyum gibi minerallerle ruhsal dengeyi korur."
Journal of Agricultural and Food Chemistry'de yayımlanan bir araştırma, karpuzun içerdiği sitrülin amino asidinin kan basıncını düşürerek termoregülasyonu desteklediğini ve dolaylı olarak sinir sistemini rahatlattığını doğruladı.
SICAK HAVALARDA PSİKOLOJİK DENGE İÇİN ÖNERİLER
Uzmanlar, yaz aylarında ruh sağlığını korumak için şu önerilerde bulundu:
Bol Sıvı Tüketin: Günde en az 2,5 litre su için. Nane veya limonla tatlandırılmış su, zihinsel dinginlik sağlıyor.
Hafif Beslenin: Yoğurt, kuru meyve ve yumurta gibi hafif atıştırmalıklar, enerjiyi dengede tutar.
Kafein ve Şekeri Sınırlayın: Kafeinli içecekleri ve şekerli gıdaları azaltarak sinir sistemini koruyun.
Nefes Egzersizleri Yapın: Öfke kontrolü için meditasyon ve nefes egzersizleri etkili bir çözüm sundu. Uzmanlar, "Sizi güvende hissettiren bir yeri hayal edin, bu zihninizi sakinleştirir" dedi.
Gıda Güvenliğine Dikkat: Açıkta satılan gıdalardan kaçının ve besinleri buzdolabında saklayın. Bozulmuş gıdalar, ruhsal sağlığı da olumsuz etkiledi.
BİLİMSEL GERÇEKLER ALARM VERİYOR
The Lancet Planetary Health dergisinde yayımlanan bir araştırma, yüksek sıcaklıkların depresyon, anksiyete ve bipolar bozukluk gibi ruhsal sorunları şiddetlendirdiğini ortaya koydu.
Sıcak hava dalgaları sırasında psikiyatrik başvurular %10 artarken, gece sıcaklıklarının yüksek olması uyku kalitesini bozarak sinirlilik ve tahammülsüzlüğü artırdı.
Harvard Üniversitesi'nden Dr. John Torous, "Yüksek sıcaklıklar, beyindeki serotonin ve dopamin dengesini bozarak agresif davranışlara yol açabilir" uyarısında bulundu.
Yaz sıcaklarında sinirleri yatıştırmak için doğru beslenme hayati önem taşıyor. Uzmanlar, şekerli içecekler, kafein ve işlenmiş gıdalardan uzak durarak, su içeriği yüksek ve doğal besinlere yönelmenin hem fiziksel hem de zihinsel sağlığı koruyacağını vurguladı.