HATİCE GÖVENÇ
Bazı gıdaları ne kadar yeseniz de doyduğunuzu anlamazsınız. Çünkü beynin doydum sinyalini baskılar. Hamburgerden tatlılara kadar bu tat alma bağımlılığının sırrı Çin tuzu.
ÇİN TUZU NEDİR?
Monosodyum Glutamat isimli bir tat artırıcı. "Umami" adı verilen bağımlılık yapan lezzet hissini oluşturur. Beyindeki ödül merkezini uyarması nedeniyle yeme hissi hızla artar.
ÇİN TUZU NELERDE VAR?
Hemen hemen her yerde var. En sık görülenler:
Hazır hamburger, pizza, sosis, nugget
Cips, kraker, çerezler
Hazır çorbalar, bulyonlar
Tatlı soslar, dondurma aromaları
Asya restoranı menüleri
İşlenmiş paketli tüm atıştırmalıklar
Etiketlerde bu isimlere dikkat!
MSG, E-621, Glutamat, Maltodekstrin, Lezzet artırıcı
SAĞLIĞA ZARARLARI
Doyma hissini engeller: Aşırı yeme ve kilo artışını tetikler
Beyni etkiler: Baş ağrısı, odak bozukluğu, uyku sorunları
İltihap ve insülin direnci: Şeker hastalığı riskini artırabilir
Kalp çarpıntısı: Tansiyon dalgalanmalarına yol açabilir
Alerjik reaksiyonlar: Terleme, kızarma, mide bulantısı
Bazı araştırmalar ayrıca nörolojik hasar ihtimaline dikkat çekiyor (özellikle yüksek dozlarda ve uzun süreli kullanımda).
NEDEN BAĞIMLILIK YAPIYOR?
MSG, dildeki glutamat reseptörlerini aşırı uyarır.
Bu da şunlara yol açar:
Sürekli yeme isteği
Aynı lezzeti tekrar arama (bağımlılık döngüsü)
Daha fazla işlenmiş gıda tüketimi
Bu yüzden fast-food sektörü Çin tuzunu çok sever. Çünkü Çin tuzu az maliyet yüksek bağımlılık demek.
NASIL KORUNURUZ?
Ev yapımı beslenme tercih edilmeli
Paketli ürün etiketleri mutlaka okunmalı
Çocukların tüketimi sınırlandırılmalı
Bağışıklık güçlendirici doğal ürünler: sebze, meyve, yumurta, ev yoğurdu, et, bakliyat tüketilmeli.
UZMANLARDAN NOT
Bilimsel kurumların bir kısmı kontrollü kullanımda güvenli olduğunu belirtse de Türkiye'de birçok uzman, özellikle yüksek tüketilmesi nedeniyle ciddi uyarılarda bulunuyor.