AKSAM.COM.TR/MOR PAPATYA
Sena Parlar
Sarı ve uçuk saçları, güneşten parlak göz altları ve ilerleyen yaşına rağmen yerinde durmayan enerjik halleri ile Donald Trump dünya siyasetinin unutulmayacak simalarından. Kitlelerin ilgi odağı olan ve her sözü manşetleri süsleyen Trump'ın beden oldukça zengin beden dilinin analizini yaptık. İşte Psikolojik danışman Mehmet Kaya'dan Sena Parlar'a özel açıklamalar...
- İkna edici ve etkili iletişim için göz temasına önem verin diyen Psikolojik danışman Mehmet Kaya sözlerine şöyle devam etti: "Etkili bir beden dili için iletişimde bulunduğunuz insanla göz göze iletişim kurun. Burada kastettiğim gözlerini hiç ayırmaksızın karşımızdaki kişinin gözüne dikmek değil konuşmayı karşımızdakinin yüzüne ve gözlerinin içine bakarak yapmak. Gözlerimizi hiç ayırmaksızın bakmak tehdit ve saldırganlık işaretidir. "
Trump'ın seçim zaferinde beden dilinin etkisi ne kadar önemli?
Amerika'nın yeni başkanı seçilen Donald Trump beden dilini etkili bir şekilde kullanıyor. Karizmatik olmaktan ziyade samimiyetini ve doğallığını ortaya koymaya çalışıyor. Çünkü sadece karizma değil doğallık ve samimiyet de insanlarda güven duygusunu uyandırır ve kendilerinden biri olarak görmeyi kolaylaştırır.
Birçok kişi için çılgınca veya deliliğinin işareti olarak yorumlanabilen, bir şeyi anlatırken tüm bedeni ile anlatması ve karizmatik duruştan uzak gibi görünen davranışları aslında samimiyetini ve anlattıklarına ne kadar inanarak anlattığını göstermesi bakımından takipçileri tarafından içten davranışlar olarak yorumlanmakta. Özellikle akılda kalan davranışlarından biri olan parmak gösterme hareketi ki aynı zamanda saldırganlık ve tehdit içeren bu davranış, ne kadar kendinden emin ve söylediklerinin arkasında olduğunu da belirten bir davranıştır. Ellerini kaldırıp teslim olmuş gibi avuç içini gösterdiği bir yandan da dudağını büktüğü beden hareketi ise benden bu kadar artık inanıp inanmamak size kalmış dercesine insanları düşüncelerini sorgulamaya iten bir davranış.
İyi ilişki içerisinde olduğunu göstermek için, birçok liderde görmediğimiz biçimde şakalaşarak ve yüz ifadesi ile de destekleyerek ve kafasını sallayarak uzun uzadıya tokalaşıyor. Rahatsızlığını göstermek için de toplantılarda bazı liderlere kafasını yukarıya kaldırıp göz teması kurmayarak hatta beden yönelimini kısmen zıt tarafa çevirerek vermek istediği mesajı beden dili ile güçlü bir şekilde veriyor.
Karşımızdaki kişinin beden dilini bu kadar kolay okuyabildiğimizde isterse işimize gelmeyen beğenmediğimiz bir mesajı veriyor olsun en azından ne düşündüğünü beden dili ile okuyabilmemizden dolayı kendimizi güvende hissederiz. İletişimde sözün sesin ve beden dilinin etkisi ölçülmüştür. Sözün (konuşmanın içeriği) etkisi sadece %7'dir. Sesin (tonlama, vurgu, telaffuz) etkisi %38. Beden dilinin (mimikler, vücudun duruşu, bakışlar, mesafeniz vs.) etkisi ise %55'tir.
Bunu kendi üzerinizde de test edebilirsiniz. Hiçbir şekilde vücudunuzu, hareket ettirmeden, yüz ifadenizi değiştirmeden tekdüze bir ses tonu ile bir dakika herhangi bir konu hakkında konuşmaya çalıştığınızda ses tonu, vurgulama ve beden dilinin iletişimdeki öneminin farkına varırsınız. Hatta telefon mesajlaşmalarında beden dilimizi gösteremediğimizden ve çokça yanlış anlaşılmalara neden olmasından dolayı emojileri icat ettik ve çok da sık bir şekilde kullanıyoruz çünkü beden dili olmadan mesaj içeriğindeki duyguyu vermekte çok güçlük yaşıyoruz ve bunu da emojilerle telafi etmeye çalışıyoruz. Bu açıdan sözün içerisindeki duyguyu, niyeti, samimiyeti vs aktarmamıza yaradığından beden dili iletişimde insanları en çok etkileyen öğedir.
Beden dilini etkili bir şekilde kullanmak için bazı temel noktalara dikkat etmek gerekir:
Etkili bir beden dili için iletişimde bulunduğunuz insanla göz göze iletişim kurun. Burada kastettiğim gözlerini hiç ayırmaksızın karşımızdaki kişinin gözüne dikmek değil konuşmayı karşımızdakinin yüzüne ve gözlerinin içine bakarak yapmak. Gözlerimizi hiç ayırmaksızın bakmak tehdit ve saldırganlık işaretidir.
Her halükarda beden yöneliminiz konuştuğunuz insana dönük olsun. Kısa konuşmalarda ve seslenmelerde dahi. Aksi durumda karşımızdakine değersizlik ve önemsenmemişlik duygusu yaşatırız.
Yüz ifadeleri ile tüm duygumuzu tek kelime etmeden aktarabiliriz. Duyguyu iletmedeki en etkin yollardan biridir mimiklerin (küçük yüz hareketlerinin) kullanımı. Hatta mikro düzeyde mimiklerimizi istesek de saklayamayız. Mikro mimiklerin okunması ise apayrı bir uzmanlık alanıdır. Etkili iletişimde mimikleri çok açık bir şekilde kullandığınızda karşınızdaki kişiye sizi rahat anlaması fırsatı verdiğinizden dolayı güven duygusu uyandırırsınız.
El ve kolunuzu açık ve sıkça kullanarak vermek istediğiniz mesajı çok güçlendirin. Kollarınızı açarak ve vurguları ve sözsüz mesajları el kol hareketleri ile destekleyerek verdiğinizde bir konuyu daha etkili bir biçimde aktarabilirsiniz. Tam tersi durumda ise mesajınız anlamını yitirebilir.
Beden duruşunuza dikkat edin çünkü o anki duygu durumumuzu beden duruşumuzla açık ederiz. Çok üzgün birinin omuzları düşmüş, beden duruşu "C" harfi gibi ikiye katlanmış biçimdedir. Özgüvenli duran birinin ise bedeni dik, omuzları ve boynu dik bir duruşu vardır.
Bazı insanlar için dokunma önemlidir. Mesajınızı omzuna dokunarak veya sarılarak verdiğinizde bu çok etkili olabilmekte. Ancak burada dikkat edilmesi gereken şey dokunmanın nasıl olduğu. Bir kişinin omzuna elinizi atarak onu sıkıştırarak küçümseyedebilirsiniz. Ancak yasta olan birisinin omzuna dokunarak ve sarılarak da en büyük desteği verebilirsiniz.
Kişisel alana dikkat edin. Karşınızdaki kişinin 60 cm den daha yakınına girerek konuştuğunuzda (ağzının içine girerek konuşma) diğer kişinin kişisel alanını ihlal edersiniz. İster istemez kişisel alanı ihlal edilen kişi tehdit algısına odaklanacağından dolayı vereceğiniz mesaj ona ulaşmayabilir.
Oturma biçimi ve bacakların duruşu ile de mesaj verebilirsiniz. Dik bir şekilde veya iki büklüm oturarak farklı mesajlar veririz. Bacak bacak üstüne atarak oturma bazen özgüvenin ve rahat olmanın göstergesi olabildiği gibi bazen de karşımızdakine seni önemsemiyorum mesajı vererek saygı göstermediğimizin bir göstergesi olabilir. Bacaklarınızı dizden birleştirerek bacaklarınız kapalı bir şekilde oturmak ezildiğinizin veya boyun eğdiğinizin bir göstergesi olabilir. Tam tersi açarak oturduğunuzda rahatlığınıza ve umursamazlığınıza ilişkin bir mesaj verebilirsiniz.
Kafa işaretleri ile de sıklıkla onay ve reddetme mesajlarını verirsiniz. Bazen de sözünüzün ne kadar arkasında durduğunuzun mesajını verirsiniz.
Tokalaşma ilişkilerde gücün gösterimi bakımından önemlidir. Karşınızdakinin elini alta çevirip kendi elinizi üste alarak üstünlük mesajı verilebilir veya karşınızdaki bireyin elini gücünüzü gösterircesine sıkarak ilişkide üstün olmaya çalışabilirsiniz. Ancak bu gibi durumlarda karşınızdaki kişiye rahatsızlık verirsiniz ve o kişi üstünlük kurma çabanızın aynı zamanda eksik hissettiğinize ilişkin bir gerçekliğe işaret ettiğinin farkına varabilir.