Osmanlı'dan günümüze kadar bilinen şifalı sabunlar! Sabunların faydaları

Rengarenk, binbir çeşit kokan şifalı sabunlar… Hemen hemen herkesin evinde mutlaka en az bir çeşit sabun vardır. Kimi zaman sadece görselliğine ve kokusuna bakarak alınan sabunların aslında şifa olduğunu hiç düşündünüz mü? Saç dökülmesi, kepek, yara, egzama, cilt lekeleri ve sedef gibi hastalıklarda sabunların tedavi amaçlı kullanılabileceğine dikkat çeken Prof. Dr. Mustafa Özdemir, sabunların faydaları hakkında bilgi verdi. İşte şifalı sabunlar...

Aksam.com.tr’den Merve Kantarcı Çulha’ya değerlendirmelerde bulunan Deri ve Zührevi Hastalıklar Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Özdemir, hangi sabun neye iyi gelir? sorusunu cevapladı. İşte geçmişten günümüze tedavi amaçlı kullanılan sabunlar…

OSMANLI DÖNEMİNDE HANGİ SABUNLAR KULLANILDI?

Osmanlı İmparatorluğu döneminde de sabun üretimine ilgi gösterildiğini, yapıldığı yere ve kalitesine göre çok çeşitli sabunlar kullanıldığını belirten Prof. Özdemir, şu bilgileri verdi:

“Trablus sabunu, Girit sabunu, Irakî sabun, Kandiye sabunu, kara sabun, paşa sabunu, misk sabunu, hünkâr sabunu şeklinde sıralanabilir. Özellikle zeytinciliğin yaygın olduğu yerlerde Edremit’ten Nizip’e kadar olan tüm Ege ve Akdeniz sahil kuşağında sabunhaneler bulunmaktaydı. Günümüzde ülkemizde Hatay defne sabunu, Nizip sabunu, Siirt Bıttım sabunu, Edremit zeytinyağı sabunu doğal yollarla üretilen sabunlardır. Sabunlar içerdikleri yağ asitleri, yağlar ve aromatik bileşenlerine bağlı olarak çeşitli cilt problemlerinde hem tedaviye yardımcı olarak hem de dezenfektan olarak kullanılırlar.”

Sabunun geçmişinin M.Ö. 4000’lere kadar uzandığını belirten Mustafa Özdemir, geçmişten günümüze kadar bilinen şifalı sabunları şöyle sıraladı: 

ZEYTİNYAĞLI SABUN

İçeriğinde birçok mineral, E vitamini, omega-6 ve omega-3 ve oleik asit içerir. Saç ve cilt sağlığı için kullanılır. Saçlara doğal bir yumuşaklık verir. Saçların elektriklenmesini önleyerek, parlaklığını da artırır. Doğal içeriği sayesinde saç köklerini besler, saç dökülmesini önler ve saçların hızlı uzamasını sağlar. Mantar ve küf önleyici özelliği vardır. Endüstriyel zeytinyağlı sabunlar saçta kepeklenme ve kuruluğa yol açabilir, Nizip ve Edremit gibi doğal zeytinyağlı sabunlar tercih edilmelidir.

BITTIM SABUNU

Bıttım sabunu yabani fıstık olan bıttım ve menengiç yağından yapılan bir sabun çeşididir. Saç köklerini besler, kepeği, yağlanmayı önleyip kuru saçları nemlendirir. Antiseptik özelliğinden dolayı saç diplerindeki yara ve tahrişleri tedavi edici özelliği vardır. Erkek tipi saç dökülmelerinde faydalıdır.

DEFNE YAĞLI SABUN

İçeriğindeki lineloik asit, oleik asit ve linalol sayesinde cildin yatışmasına ve ferahlamasına yardımcı olur. Saç üzerindeki kepek oluşumunu engeller. Özellikle seboreik ekzema ve sedef gibi kepekli cilt hastalıklarında faydalıdır.

KİL ÖZLÜ SABUN, LAVANTA VE ÇAY AĞACI SABUNU

Bu sabunlar içerikleri sayesinde cilt bakımında çok yönlü sabunlardır. Derin bir temizleyici olup kiri epidermisin derinliklerinden çıkarır. Cildi besler, sağlıklı bir görünüm kazandırır. Cildinizdeki lekeleri ve fazla yağlanmayı önler. Gözeneklerin sıkılaşmasına, lekelerin ve siyah noktaların görünümünün azalmasına yardımcı olur. Özellikle siyah noktaların giderilmesinde etkilidir. Düzenli kullanımlarında akne oluşumunu engellerler.

GÜL YAĞI SABUNU, TARÇINLI SABUN VE PAPATYA ÖZLÜ SABUN

Hassas ciltler için makyaj temizliğinde kullanılır. Etkili bir temizleme sağlarken cildi bakterilerden de arındırır. Papatya çiçeklerinden ve gül yapraklarından elde edilen yağdan üretilen gül yağı ve papatya sabunu düzenli kullanıldığında cildi güzelleştirir, cildin parlaklığını geri kazanmasına ve saçların güçlenmesine yardımcı olur. Özellikle hassa kırılgan ve tahrişe yatkın ciltlerde kullanılması önerilir.

ÇEŞİTLİ AROMATİK YAĞLAR İÇEREN SABUNLAR

Bu sabunlar da son zamanlarda sıkça görülmektedir. Bunlar arasında Ylang Ylang, Vetivert, Palmarosa, Frankincense, Paçuli ve Itır aromatik yağlarını içeren sabunlar vardır. Bu aromatik yağların yağlanmayı önleyici, enflamasyonu azaltıcı, antimikrobiyal ve nem verici özellikleri vardır.

SABUN NASIL YAPILIR?

Sabunların geçmişinin M.Ö. 4000’lere kadar uzandığını belirten Prof. Dr. Mustafa Özdemir, sabun yapımında kullanılan malzemeleri şöyle anlattı:

“Değişen yaşam koşulları ve teknolojideki ilerlemelere bağlı olarak sabuna alternatif pek çok ürün ortaya konmuş, sabun yapım teknikleri de oldukça değişmiştir. Sabunlar genel olarak sert ve yumuşak sabunlar (Arap sabunu) olarak iki kısımda incelenir. Sert sabunların yapımında yağ asitleri olarak stearin, palmitin, olein asitleri, laurin ve miristin gibi asitler, yağ olaraksa genellikle iç yağı, kemik yağı, palm, kakao ve zeytinyağı kullanılır. Yumuşak sabunlarda keten tohumu, ayçiçeği, mısırözü gibi linol ve linolen asidi bakımından zengin olan yağlar kullanılır.“