Mor Papatya
Şu sıralar Fatih'te zehirlenerek vefat eden bir aile nedeniyle gıda zehirlenmesi gündemde. Vefatın sebebine ilişkin net bir şey belirli olmasa da gıda zehirlenmesinin sebepleri gündeme bomba gibi düştü.
Günlük hayatımızda sıkça tükettiğimiz bazı yiyecekler, doğru şekilde saklanmadığında, yanlış pişirildiğinde veya fazla tüketildiğinde ciddi zehirlenme riskleri taşıyabiliyor. Çoğu zaman bu tehlikelerin farkında bile olmadan soframıza koyuyoruz. İşte uzmanların dikkat çektiği, "Her gün tüketiliyor ama risk taşıyor" denilen o gıdalar:
1. Patates – Işığa Maruz Kalınca Zehir Üretebiliyor
Patates, uzun süre güneş ışığında veya nemli ortamda beklediğinde solanin adı verilen doğal bir toksin üretiyor. Özellikle yeşermiş ya da filizlenmiş patatesler yüksek solanin içeriyor.
Belirtiler: Mide bulantısı, kusma, baş dönmesi.
Çözüm: Yeşeren patatesleri tüketmeyin, karanlık ve serin ortamda saklayın.
2. Pişmiş Pirinç – Oda Sıcaklığında Bakteri Yuvasına Dönüşebilir
Pişmiş pirinç oda sıcaklığında birkaç saat kaldığında Bacillus cereus bakterisi çoğalabilir. Bu bakteri ısıya dayanıklı olduğundan pirinci yeniden ısıtmak tehlikeyi ortadan kaldırmaz.
Belirtiler: Mide krampları, ishal.
Çözüm: Pişmiş pirinci en geç 1 saat içinde buzdolabına koyun.
3. Elma Çekirdekleri – Aşırı Tüketimde Siyanür İçerebilir
Elma çekirdekleri az miktarda siyanür bileşiği içerir. Birkaç çekirdek sorun yaratmasa da büyük miktarda yenildiğinde toksik etki gösterebilir.
Çözüm: Çekirdekleri özellikle çocukların yememesine dikkat edin.
4. Bayatlamış Çorbalar ve Yemekler – Toksin Üretebilir
Ev yemekleri buzdolabında uzun süre beklediğinde bakteri ve toksin oluşumu artar. Özellikle kıymalı, tavuklu ve sütlü yemekler risklidir.
Çözüm: Yemekleri 2–3 günden fazla saklamayın.
5. Yanlış Saklanan Balık – Histamin Zehirlenmesine Yol Açabilir
Balıklar yeterince soğukta saklanmadığında histamin üretir. Pişirmek histamini yok etmez.
Belirtiler: Yüzde kızarma, baş ağrısı, çarpıntı.
Çözüm: Balığı soğuk zinciri bozmadan alın ve hızla tüketin.
6. Ispanak – Bekledikçe Nitratı Nitrite Dönüşür
Ispanak buzdolabında uzun beklediğinde içindeki nitrat, zehirli nitrite dönüşebilir. Özellikle bebekler için risklidir.
Çözüm: Ispanağı pişirdikten sonra aynı gün tüketin.
7. Küflenmiş Ekmek ve Peynir – "Küfünü Alırım" Demeyin
Bazı küf türleri toksik mikotoksinler üretir. Küfü sadece kesmek yeterli değildir çünkü gözle görünmeyen kökleri yiyeceğin içine yayılır.
Çözüm: Küflenmiş ürünü tamamen atın.
"Doğal" Demek Her Zaman Güvenli Anlamına Gelmiyor
Doğru saklama ve pişirme yöntemleriyle riskleri minimuma indirmek mümkün. Uzmanlara göre en büyük tehlike, bu yiyeceklerin zararsız olduğu sanılarak bilinçsiz tüketilmesi.