Mor Papatya
Kış kapıya dayandı, hastanelerin acil servislerinde yoğunluk başladı. Zatürre; her yıl olduğu gibi bu mevsimde de en sık karşılaşılan ve en çok hafife alınan hastalıklardan biri. Özellikle çocuklar, yaşlılar ve kronik rahatsızlığı olan kişilerde hızla ilerleyebilen hastalık; öksürükten göğüs ağrısına, nefes darlığından şiddetli halsizliğe kadar birçok sinyalle kendini belli ediyor.
SAĞLIK UZMANLARI UYARIYOR: "ZATÜRRE, SIRADAN BİR SOĞUK ALGINLIĞI DEĞİL"
Korunmanın ilk şartı ise aşılanmak, sigaradan uzak durmak ve bağışıklığı doğru besinlerle desteklemek. 2025'e girerken önlem almak, tedaviye ihtiyaç duymaktan çok daha kritik.
Zatürre Belirtileri
Zatürre, akciğer enfeksiyonudur ve belirtiler kişiden kişiye, yaşa ve bağışıklık durumuna göre değişebilir.
En yaygın semptomlar şu şekilde sıralanır:
Ateş, titreme, terleme
Öksürük (genelde balgamlı)
Balgam sarı, yeşil hatta bazen pas renginde olabilir
Nefes darlığı, hızlı veya hırıltılı solunum
Göğüs ağrısı (özellikle nefes alırken/burun çekerken artan, batıcı ağrı)
Aşırı halsizlik, yorgunluk
Baş ağrısı, kas ve eklem ağrıları
Mide bulantısı, kusma veya ishal (özellikle çocuklarda)
Kalp atışının hızlanması
Yaşlılarda uyku hali, zihin bulanıklığı veya ateşsiz seyredebilmesi mümkün
Eğer ateşle birlikte nefes darlığı, göğüs ağrısı ve balgamlı öksürük varsa tıbbi değerlendirme geciktirilmemelidir.
GÜNLÜK KORUNMA STRATEJİLERİ
Aşılar
Elleri sık yıkamak veya alkol bazlı dezenfektan kullanmak enfeksiyon yayılımını ciddi oranda azaltır
Sigarayı bırakmak (akciğer savunmasını güçsüzleştirir)
Bağışıklığı güçlü tutmak, yeterli uyku, dengeli beslenme, stres kontrolü
Hasta kişilerle yakın temastan kaçınmak
Kalabalık/kapalı alanlarda gerekiyorsa maske takmak damlacık yoluyla bulaşı azaltır
KİMLER DİKKAT ETMELİ?
Kronik hastalıkların kontrol altında tutulması faydalıdır
Kalp, böbrek, diyabet, KOAH gibi hastalıklar riski artırır
Risk grupları özellikle 65 yaş üstü yetişkinler dikkat etmeli
Bebek ve küçük çocuklar
Hamileler
Bağışıklık sistemi baskılanmış kişiler dikkat etmelidir
ZATÜRREYE İYİ GELEN BESİNLER (DESTEKLEYİCİ)
Besinler tek başına ateş veya enfeksiyonu tedavi etmez, iyileşmeyi destekler ve bağışıklığı güçlendirir.
C vitamini yönünden zengin gıdalar: Portakal, mandalina, kivi, çilek, yeşil biber
Vitamin C, bağışıklık yanıtını destekler
Yoğurt, kabak çekirdeği, kırmızı et, nohut
Selenium içerenler: Yumurta, ton balığı, ay çekirdeği
Probiyotik içerenler: kefir, yoğurt, turşu, boza
Omega-3 kaynakları: somon, ton balığı, ceviz, chia tohumu
Sarımsak ve soğan
Zencefil ve zerdeçal
İyileşme Sürecinde Önerilenler
Ilık çorbalar (tavuk suyu, sebze çorbaları) → sıvı ve mineral desteği
Tavuk suyu, solunum yolu enfeksiyonlarında geleneksel destek besinidir
Bol su, ılık bitki çayları
Bal (1 yaş altına verilmez) ve ılık limonlu su
Bal boğazı yumuşatır, öksürüğü hafifletebilir
Muz, avokado, yulaf gibi enerjisi yüksek ama sindirimi kolay besinler
Hastalıkta enerji ihtiyacı arttığı için önemlidir
NE ZAMAN DOKTORA GİTMELİ?
Nefes darlığında artış veya morarma (dudak/ parmak uçları)
39°C ve üstünde ateşin düşmemesi
Göğüs ağrısı ve bilinç bulanıklığı
Çok az sıvı alabilme / şiddetli halsizlik
Zatürre şüphesi, mutlaka bir sağlık uzmanı tarafından muayene ve gerekirse chest X‑ray veya kan testleriyle değerlendirilmelidir.