Kolera, doğrudan veya dolaylı olarak kontamine olmuş su veya gıda alımından sonra ortaya çıkar. Kolera birçok Afrika ve tropikal ülkede endemiktir; bir salgın, aşırı kalabalık ve güvencesiz hijyen koşullarının sık görülen bir sonucudur.
Endemik bölgelerde, buz gibi soğuk içecekler içmek ve kirli suyla meyve, sebze ve bulaşıkları yıkamak bile sizi kolera kapma riskiyle karşı karşıya bırakır.
Kolera için kuluçka süresi birkaç saat ile 5 gün arasındadır. Bununla birlikte, semptomlar tipik olarak 2-3 gün içinde ortaya çıkar.
KOLERA NEDİR?
Kolera, Vibrio cholerae adlı bir bakterinin yiyecek ve içeceklere bulaşması sonucu yayılan bir hastalıktır. Kolera, şiddetli ishale neden olan, vücutta dehidrasyona yol açan ve tedavi edilmediği takdirde ölümcül olabilen tehlikeli hastalıkların başında yer almaktadır. Kolera genellikle bakterinin bulaşmış olduğu deniz ürünleri, yiyecekler ve içme suyu ile vücuda bulaşır.
Kolera, ülkemizde pek görülmese de diğer ülkeler için hala daha ciddi bir sorun olarak görülmektedir. 1800'lü yıllarda oldukça yaygın olan ve birçok insanın ölümüne neden olan bu hastalık, su kanallarına yapılan arıtma sistemleri sayesinde daha az görülmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü, her yıl 1, 3 milyon ila 4 milyon vaka olduğunu bildiriyor. Kolera hastalığının en sık görüldüğü yer savaş, kıtlık, kalabalık ve temizliğin kötü olduğu yerlerdir. Genel olarak Afrika, Güney Asya ve Latin Amerika'nın bazı eyaletlerinde görülmektedir. Eğer bu bölgelere seyahat etmek istiyorsanız mutlaka ilgili önlemleri almalısınız.
KOLERANIN NEDENLERİ
Kolera hastalığına "Vibrio cholerae" adı verilen bakteriler neden olur. Hastalığın ölümcül olmasının nedenleri ise, bu bakteriler tarafından üretilen ve Choleragen (CTX) olarak bilinen güçlü bir toksinin ince bağırsağa yapışmasıdır.
Choleragen yani CTX, bağırsak duvarlarına bağlandığında sodyum ve klorüre müdahale eder. Bakteriler ince bağırsağın duvarlarına bağlandığında, vücut çok fazla miktarda su salgılamaya başlar ve bu durum da ishalle birlikte hızlı sıvı ve tuz kaybına neden olur.
Özellikle kirli su kaynakları, kolera enfeksiyonunun en önemli nedenlerinden biridir. Bunun yanı sıra iyi yıkanmamış meyveler, pişmemiş sebzeler ve diğer yiyecekler de koleraya neden olan bakterileri içerebilir.
Kolera insandan insana direk temas yoluyla geçmemektedir, fakat kolera enfeksiyonuna yakalanmış bir kişinin dışkısının yiyecek ya da suya teması ile insandan insana geçebilmektedir.
Tüketilen su kaynaklarının kirliliği
Kirli sularda avlanan hayvanlar
İnsan atıklarının karıştığı sularda yetiştirilen meyve ve sebzeler
Çiğ olarak tüketilen istiridye veya yengeç gibi kabuklu deniz ürünleri
Sifon kullanımının yaygın olmadığı ülkelerde görülmektedir.
BELİRTİLER
Kolera Belirti ve Semptomları
Kolera semptomları kişiden kişiye değişiklik gösterebilmektedir. Enfeksiyondan belirtileri birkaç saat içinde başlayabileceği gibi bir hafta sonra da başlayabilir. Kolera semptomları genellikle hafiftir fakat bazı kişilerde ağır ve şiddetli olarak da gözlemlenebilir.
Kolera bakterisi bazen hafif semptomlar şeklinde gözlemlenirken bazen herhangi bir belirti vermemektedir. Enfekte olan birçok kişi de semptom gözlemlenmese dahi hastalığın yayılımında önemli bir rol oynamaktadır.
KALP ATIŞININ HIZLANMASI
Kaslarda meydana gelen kramp
Cildin elastikiyetini kaybetmesi
Hızlı kilo kaybı
Düşük tansiyon
Susuzluk
Baş dönmesi
Koleraya bağlı dehidrasyon tedavi edilmezse saatler içinde şoka ve ölüme neden olabilir.
KOLERA TANISI
Kolera hastalığında doğru tanı konulması, hastanın bir an evvel tedaviye başlaması açısından oldukça önemlidir. Kolera hastalığı şiddetli dehidrasyona bağlı nedenlerden dolayı ölüme neden olma potansiyeline sahiptir.
Hekim hastanın tıbbi geçmişini, yakın zamanda kolera bulunan yerlere gidip gitmediğini ve son günlerde tükettiği besinlerin listesini isteyebilir. Doktorun koleradan şüphelenmesi durumunda hastadan bazı testler istenebilir.
Hastanın özellikle şiddetli ishali ve kusması varsa hekim tarafından mutlaka dışkı yani gaita örneği istenir. Hastadan alınan dışkı örneği özel bir mikroskop kullanılarak görülebilmektedir.
KOLERA TEDAVİSİ
Koleranın teşhis edilmesinden sonra acil olarak tedaviye başlanması gerekmektedir. Koleranın ölümcül olmasının en önemli sebebi olarak vücutta dehidrasyona yol açması gösterilir. Bu sebeple hastalığın tanısının konulmasıyla birlikte acil olarak hekimin öngördüğü şekilde tedaviye de başlanması gerekmektedir.
Kolera hastalığının tedavisinde, öncelik hastanın kaybettiği sıvısını, vücuda geri kazandırmaktır. İçinde şeker ve tuz karışımı bulunan sıvılar hastaya serum olarak verilir. Serum tedavisinin yanı sıra koleranın tedavisinde çeşitli antibiyotikler de kullanılmaktadır.