Merve Kantarcı Çulha
Koku duyusunun beyne en doğrudan ulaşan duyu olduğunu biliyor muydunuz?
Nörologlara göre, koku duyusu diğer duyulardan farklı olarak doğrudan limbik sisteme yani duygular ve hatıralardan sorumlu bölgeye bağlanır. Bu sayede bir kokunun, geçmişte yaşadığımız bir anıyı anında canlandırması tesadüf değildir. Bir başka deyişle, koku hafızanın "kısa yolu" gibidir.
BİR KOKU, BİR ANI: BİLİM NE DİYOR?
Yapılan araştırmalara göre, bir kişi belirli bir kokuyla birlikte bir olay yaşadığında, beynin hipokampus bölgesi bu iki bilgiyi birlikte kaydediyor. Aynı kokuyu yıllar sonra tekrar duyduğumuzda, beyin o anıyı da otomatik olarak çağırıyor.
Bu durum "Proust etkisi" olarak biliniyor. Adını, bir kurabiyenin kokusuyla çocukluk anılarını hatırlayan Fransız yazar Marcel Proust'tan alıyor.
HAFIZAYI GÜÇLENDİRMEK İÇİN KOKULARDAN YARARLANMAK MÜMKÜN
Uzmanlar, öğrenme sırasında belirli bir kokunun kullanıldığında bilginin kalıcılığının arttığını söylüyor.
Örneğin:
Ders çalışırken lavanta kokusu kullanmak, bilgiyi daha rahat hatırlamayı sağlayabiliyor.
Uyurken aynı kokuyu solumak, öğrenilen bilgiyi pekiştiriyor.
Bu nedenle bazı araştırmacılar "koku destekli öğrenme" yönteminin gelecekte yaygınlaşabileceğini düşünüyor. Hatta bazı kokular motivasyonu artırırken bazıları sakinleştirici etki yapar.