AKSAM.COM.TR/MOR PAPATYA
Merve Kantarcı Çulha
Son günlerde hastanelerde çocuklarda ishal vakaları arttı. Durum böyle olunca aileler "İshal nasıl geçer, ishal yapan yiyecekler neler?" gibi soruların yanıtlarını araştırmaya başladı. Şekerli ve yağlı gıdaların ishali artırdığını söyleyen Prof. Dr. Nalan Karabayır, ishal olan çocuklar için su, ayran gibi sıvılar ile yoğurt, pirinç, patates, elma ve muz gibi besinler önerdi.
Aksam.com.tr'den Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Nalan Karabayır, ishalin tehlikeli olduğu durumlardan çocuklarda ishal tedavisine kadar birçok konuda aileleri bilgilendirdi.
"İSHALE ATEŞ, KUSMA VE KARIN AĞRISI EŞLİK EDER"
İshaller virüs ya da bakteri ya da parazit içeren dışkı ile bulaşmış su ya da yiyeceklerin tüketilmesi ya da mikropla temas etmiş kirli ellerin ağıza götürülmesi sonucu ortaya çıktığını söyleyen Medipol Mega Üniversite Hastanesi Çocuk Doktoru Prof. Dr. Nalan Karabayır, şu bilgileri verdi:
"Nadiren bazı enfeksiyonlar solunum yolu ile bulaşabilir. İshaller en sık kış döneminde görülmekle beraber, yaz aylarında da vaka sayısı az değildir. İshal tablosuna sıklıkla ateş, kusma, karın ağrısı ve halsizlik eşlik eder. İshal tedavisinde birinci amaç su kaybının önlemesidir. Bu nedenle çocuğa içebiliyorsa ağızdan, içemiyor ya da kusuyorsa serum yoluyla sıvı verilmesi gerekir."
İSHALE İYİ GELEN BESİNLER
"İshal nasıl geçer?" sorusunu yanıtlayan Karabayır, ishal için önerilerini şöyle sıraladı:
"Anne sütü alan bebeklerde emzirme sıklığının arttırılması bebeği hem sıvı kaybından korur, hem de içerdiği biyoaktif maddelerle hızla iyileşmesini sağlar. Anne sütü alamayan çocuklar ise su, ayran gibi sıvılar ile yoğurt, pirinç, patates, elma ve muz gibi besinler yedirilmelidir. Şekerli ve yağlı gıdalar ishali arttırabileceğinden tüketilmemelidir. Özellikle yaşamın ilk yılında su kaybı çok hızlı gelişebileceğinden bu çocukların yakından takip edilmeleri önemlidir."
EN TEHLİKELİ BELİRTİLER
Gözlerde çökme, gözyaşının azalması, dilde kuruma, idrar miktarının azalması ve renginin koyulaşması sıvı eksikliğini gösteren bulgular olduğunu söyleyen Nalan Karabayır, hızlıca müdahale edilmesi gerektiğini belirterek şöyle devam etti:
"İlaç olarak probiyotikler ishal süresini azaltabileceğinden önerilebilir. Çocuklarda ishali kesen ilaçlar kullanılmamalıdır. İshali olan çocuklarda yapılan en önemli yanlışlardan biri de gerekmediği halde antibiyotik kullanılmasıdır. Antibiyotik tedavisi ancak yapılacak tetkikler sonrası hekim tarafından planlanmalıdır. Gereksiz antibiyotik kullanımı ishal süresini uzatmaktan başka bir işe yaramayacaktır. İshalde en önemli tedavi yönteminin kaybedilen sıvı miktarının yerine konması olduğu unutulmamalıdır."
BİR HAFTADAN FAZLA SÜRMESİ TEHLİKELİ
İshalin hangi durumlarda tehlikeli olduğu konusunda bilgi veren Karabayır, şunlara dikkat çekti:
"Yüksek ateş, kanlı ishal, sık ve bol miktarda dışkılama, orta ya da ağır sıvı eksikliğini gösteren bulgular, beslenememe ya da sürekli kusma, ileri derecede halsizlik-bitkinlik, ishalin bir haftadan fazla sürmesi ve çocukta kronik hastalık varlığında mutlaka sağlık kuruluşuna başvurmak gerekir."
İSHALDEN KORUNMANIN 5 YOLU
İshalden korunma için ise eller özellikle alt değişimi ve tuvalet sonrası, yemekten önce su ve sabunla yıkanmalı,
Hasta çocuğun bezleri ayrı bir yerde toplanıp, çöp poşetinin ağzının iyice kapatılmalı,
Tuvaletlerin hijyenine dikkat edilmeli,
Ayrıca çocukluk çağında en sık hastaneye yatışlara neden olan rotavirüs ishalinden korunmak için rotavirus aşısı uygulanması konusunda ebeveynler bilgilendirilmeli,
Çocukluk çağında sık görülen enfeksiyonlardan biri olan ishalden korunma için hijyen tedbirleri ve aşı uygulaması dışında ishal durumunda sıvı kaybını önlemek hayati önem taşımaktadır.