İngiltere'de 5 çayının hikâyesi oldukça ilgi çekici. İlk zamanlar öğün atlamak için tüketilirken sonrasında bir geleneğe dönüşen 5 çayı İngilizlerin vazgeçilmezi olmuş. Üstelik 5 çayını içmenin kuralları bile var...
Alem Dergisi'nde yer alan habere göre İngilizler çay ile 17.yy’da tanışsalar da kendileriyle özdeşleşen beş çayı gelenekleri yaklaşık 200 yıl kadar sonra gelişiyor. İlk olarak Bedford Düşesi Anna tarafından 1840 yılında İngiltere’ye tanıtılan beş çayının hikayesi ise oldukça değişik.
İNGİLTERE’DE 5 ÇAYI GELENEĞİNİN TARİHÇESİ
Erken yapılan bir kahvaltıdan sonra geç saatte yenilecek akşam yemeğini beklemek epey zaman aldığı için düşes öğleden sonra saat dört civarı genelde acıkmış oluyordu.
Aperatif bir öğün için biraz çay ve sandviç isteyen Bedford Düşesi Anna’nın bu eylemi zamanla bir ritüele dönüştü. Arkadaşlarına da kendilerine eşlik etmelerini teklif eden Düşeş Anna ilk zamanlarda küçük çaplı ev partileri düzenlese de Kraliçe Victoria’nın da katılmaya başlamasıyla beraber beş çayı ritüeli, daha büyük ölçekte bir geleneğe dönüştü.
1880’li yıllara gelindiğinde ise İngiltere’nin burjuva kadınları özel kıyafetleriyle, evlerde ya da daha büyük mekanlarda saat dört ile beş arasında çay partileri yapmayı vazgeçilmez bir gelenek haline getirdi.
İNGİLTERE’DE 5 ÇAYI RİTÜELİ TAM OLARAK NASIL YAPILIR?
İngilizlerin ‘öğleden sonra çayı’ olarak adlandırdıkları ritüelleri saat 15.30 ile 17.00 arasında yapılıyor.
Çay ve yanında servis edilen kek, çörek, ekmek ve reçel gibi hamur işleriyle beraber akşam yemeği öncesi aperatif bir menü oluyor. İngiltere kültürüyle özdeşleşen bir gelenek olan beş çayı ritüeli günümüzde arkadaşlarla buluşmak ve özel günleri kutlamak için bir ön ayak oluyor.
Hala küçük sandviçlerden ve bazı güzel hamur işlerinden oluşmasına rağmen, daha şık bir şekilde, katmanlı bir stantta servis edilip yanına alternatif içecekler de ekleniyor.
KRALİYET AİLESİ’NDE 5 ÇAYI GELENEĞİNİN YERİ
Günümüzde Kraliyet Ailesi’nin demirbaşı Kraliçe II. Elizabeth, beş çayı ritüelini hiç aksatmıyor. Her gün öğleden sonra saat dört civarı beş çayını içen Kraliçe II. Elizabeth’in ritüelinin yanında kek ve çörekler gibi karbonhidrat ve şeker ağırlıklı gıdalar servis ediliyor. Kraliçe II. Elizabeth için günün en keyifli anı sayılan beş çayı ritüeline, Pembroke Welsh Corgi cinsi köpeği de muhakkak eşlik ediyor.
KRALİÇE II. ELİZABETH İLE BİRLİKTE 5 ÇAYI İÇMENİN KURALLARI
Kraliçe II. Elizabeth tarafından beş çayına davet edilecek kadar şanslıysanız aynı zamanda bazı görgü kurallarına da aşina olmanız gerekiyor. Kraliçe II. Elizabeth ile ilk karşılaşıldığında kendisine ‘Majesteleri’, sonrasında ise ‘Hanımefendi’ diye hitap edilmesi gerekiyormuş. Kraliçe II. Elizabeth’in yanından ayrılırken ise söylemeniz gereken o sihirli kelime yine ‘Majesteleri’ oluyor.
Kraliçe II. Elizabeth odaya teşrif ettiğinde muhakkak ayağa kalkmak gerekiyormuş. Günümüzde de bir misafir gelince gösterdiğimiz bu incelik aslında pek de yabancısı olduğumuz bir kural değil, öyle değil mi?
Kraliçe II. Elizabeth ile birlikte çay içtiğinizde sadece çay fincanını kaldırmalısınız, serçe parmağınızı değil. Garip bir kural gibi gözükse de zamanla alışılır sanki…
Kraliçe II. Elizabeth yanında çayı elinizde tutmadığınızda çay tabağının üzerine koyduğunuzdan emin olmalısınız aksi takdirde başka yere koyarsanız nizam tertip düşkünü kraliçenin sinirlerini gerebilirsiniz.
Son olarak ise Kraliçe II. Elizabeth yemeğini bitirdiğinde sizin de artık yemek yemeyi durdurmanız gerekiyor. Aman diyelim o son lokmada gözünüz kalmasın! Bir de çayınızı höpürdeterek değil nazik yudumlarla içmenizi tavsiye ederiz.
Bu resmi bir kural olmasa da Kraliçe II. Elizabeth’in favori çayı: Earl Grey ve Darjeeling. Şehir efsanesine dönüşen sütü mü yoksa çayı mı önce fincana koyduğu sorusunun cevabı ise çay. Böyle ince detaylara takılsa da Kraliçe II. Elizabeth’in herkes gibi market alışverişi listesinde mısır gevreği, çikolata ve birkaç abur cubur olduğunu biliyor muydunuz?