İlişkilerde manipüle ve baskı durumları olabilir. Manipüle yapanlar karşılarındaki kişilere suçlu hissettirirler. Peki gaslighting nedir?
Gaslighting nedir?
Günümüzde sosyal medyada sıkça duyduğumuz "gaslighting" ifadesi sıkça araştırılıyor. Gaslighting ne demek diye bakacak olursak bir kişinin kendi akıl sağlığını veya gerçekliğini sorgulayacak derecede psikolojik olarak manipüle edildiği bir tür psikolojik tacizdir. Bu, kişinin kendi duygularını, düşüncelerini ve algılarını sorgulamasına neden olur. Gaslighting, genellikle bir kişinin kendi çıkarları için başkalarını kontrol etmek için kullanılan bir taktiktir. Gaslighting'in yaygın örnekleri arasında şunlar yer alır:
Bir kişinin bir olayı hatırlamadığını veya yanlış hatırladığını iddia etmek.
Bir kişinin duygularını veya algılarını inkar etmek.
Bir kişinin gerçekte olmadığı şeyler yaptığını veya söylediğini iddia etmek.
Bir kişinin aklını kaybetmekle tehdit etmek.
Gaslighting, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde olumsuz sonuçlara yol açabilir.
Bireysel düzeyde, gaslighting mağdurlarında özgüven eksikliği, depresyon ve anksiyete gibi sorunlar görülebilir.
Toplumsal düzeyde ise gaslighting, güvensizlik, çatışma ve şiddete yol açabilir.
Gaslighting'e maruz kaldığınızı düşünüyorsanız, öncelikle bu durumun farkında olmanız önemlidir.
Manipülatif davranışlar genellikle belirli kalıplar izler.
Bu kalıpları fark ederek, manipülasyonun etkisinde kalma olasılığını azaltabilirsiniz.
İlişkide gaslighting nedir?
İlişkide gaslighting, bir kişinin diğerini kasıtlı olarak kendi gerçeklik algısını çarpıtarak veya manipüle ederek duygusal ve psikolojik istismarın bir türüdür.
Gaslighting terimi, 1944 yapımı "Gaslight" adlı bir filmde kullanıldığı için bu şekilde adlandırılmıştır.
Filmin hikayesinde, bir adam, eşi olan kadını kendi aklını yitirir gibi yapmaya çalışarak, evdeki gaz lambalarının ışığını azaltır ve kadının aklını karıştırmaya başlar.
Gaslighting, mağduru kendi hatıralarını, algılarını ve gerçeklik algısını sorgulatmak veya inkar etmek suretiyle manipüle etmeyi amaçlar.
Gaslighting uygulayan kişi, mağduru sıklıkla suçlu veya deli hissettirmeye çalışır. Bu tür manipülasyon, aşağıdaki şekillerde ortaya çıkabilir:
Yalan Söyleme: Gaslighting uygulayan kişi, açıkça yalanlar söyleyebilir ve daha sonra söylediğini inkar edebilir. Bu, mağdurun güvencesini sarsabilir.
Gerçekleri Çarpıtma: Manipülatör, olayları veya söyledikleri şeyleri yanlış bir şekilde çarpıtarak mağdurun gerçekliği ile oynayabilir.
Hatıraları Sorgulama: Gaslighting uygulayan kişi, mağdurun hatıralarını sorgulayabilir ve bu, mağdurun kendi zihinsel sağlığını sorgulamasına neden olabilir.
Duygusal Baskı ve Suçlama: Manipülatör, mağduru sürekli olarak suçlayabilir ve onun duygusal olarak baskı altında hissetmesine neden olabilir.
İnkâr ve İnkar: Manipülatör, mağdurun yaşadıklarını veya söylediklerini inkar edebilir ve bu, mağdurun kendi gerçekliğini sorgulamasına neden olabilir.