AKSAM.COM.TR / MOR PAPATYA
Fatimatüzzehra Maslak
İbn-i Sina sadece tıp anlamında değil aynı zamanda doğal afetler ve doğa olaylarıyla ilgili çalışmalar da yaptı. Bunlar arasında Zelzel olarak geçirdiği depremde yer aldı. İbn-i Sina Kur'an-ı Kerim'den yola çıkarak isimlendirdiği Zelzel öncesi ve sonrasında nelere dikkat edilmesi konusunda uyarılarda bulundu.
İslam coğrafyasında yer sarsıntılarının sık sık yaşandığının altını çizen İbn-i Sina bu durumu dünyanın şekillenmesindeki hareketliliğe bağladı. Depremlerin ortaya çıkmasını gökyüzü olaylarıyla da bağlayan Hekimlerin Pir'i yerin stres ve basınca bağlı gösterdiği tepki olarak yorumladı. Bunun ciddi bir yıkım olduğunu yüzyıl önce söyleyen Sina, nasıl önlemler alınması gerektiğini de açıkladı.
Asırlar önce depremlerin doğanın teorik yapısındaki değişimle meydana geldiğini ifade eden İbn-i Sina, mekanların buna göre tasarlanması gerektiğini söyledi.
Coğrafyanın yüksekliğe bağlı mekanlara uygun olmadığının altını çizen İbn-i Sina'nın fikirleri Mimar Sinan tarafından uygulandı.
Çapraz döşemeler ve duvar örgüsündeki demirli yaylı sistemleri geliştirdi. Bu sistemlerin mekanların sallanmasını önlemediğini ancak yıkılmasını engellediğinin altını çizdi.
İbn-i Sina'nın bu fikirleri günümüzde halen birçok bilim insanı tarafından takip edilir. İbn-i Sina Zelzel yani deprem sonrası ise hastalıkların yaygınlaşması konusunda uyarıda bulundu.
Salgınları önlemek için evlerde nane, lavanta ve limon suyundan meydana gelen karışımların bulunması gerektiğini belirtti.
Bu karışımlar mikrop ve virüs önlemede etkili olduğunu söylene Sina, deprem sonrası insani ihtiyaçların temizliğin önlemlerinin alınmasını hastalıkları engellemede etkili olduğunu söyledi.
Şok ve panik anlarını sakinleştiren limonun virüslerde üzüm ezmesinin ise kan şekerini dengelemede etkili olduğunun altını çizdi.