AKSAM.COM.TR/MOR PAPATYA
Merve Kantarcı Çulha
Her anne baba çocuklarını zeki, başarılı görmek ister. Bunun için de kendince elinden gelen her şeyi yapar. Fakat anne babaların bazı aşırı tutumları çocukların zekasını sergilemesine engel oluyor.
Aksam.com.tr'den Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Psikiyatrist Doç. Dr. Veysi Çeri, anne babaların çocukların başarısını engelleyen tutumları ve davranışları açıkladı.
AŞIRI OYUNCAĞIN ÇOCUKLARA ZARARLARI
Evde aşırı oyuncak olmasının çocuklarda olumsuz etkilere yol açtığını belirten Veysi Çeri, şu şekilde konuştu:
"Oyuncaklar çocuklar için gelişimsel açıdan destekleyici olsa da çocukların çok fazla oyuncağının olması bunaltıcı ve dikkat dağıtıcı olabilir, potansiyel olarak herhangi bir oyuncağa odaklanma ve onunla derinlemesine ilgilenme becerilerini engelleyebilir. Bu onların yaratıcılıklarını ve hayal güçlerini sınırlayabilmektedir. Oyuncakların çokluğu, her bir öğenin takdir edilmemesine neden olabilir. Çocuklar oyuncaklarına eskisi kadar değer vermeyebilir ve bu durum ilişkiler ve deneyimler gibi hayatlarının diğer yönlerine de yansıma riski taşır. Böylelikle çocuklarda tatminsizlik duygusu artabilir diye düşünüyorum."
OYUNCAKLAR SOSYAL İLİŞKİYİ ETKİLİYOR
Aşırı sayıda oyuncağın çocuğun genel gelişimini olumsuz yönde etkileyebileceğini ifade eden Veysi Çeri, şöyle devam etti:
"Örneğin, problem çözme becerilerini, sosyal etkileşimlerini ve duygusal gelişimleri gibi alanlarda sorunlara yol açabilir. Aşırı sayıda oyuncağın çocuğun gelecekteki ilişkilerini etkileyerek muhtemelen sağlıklı ve saygılı birliktelikleri sürdürmede zorluklara yol açabileceği yönünde de kaygılarım var. Çünkü zihinsel olarak bizim çocuklukta canlı cansız çevremizle kurduğumuz ilişki stilini bir şablon olarak kabul etmek gibi bir durumumuz var. Bu da aşırı oyuncakla kurduğu yüzeysel ilişkinin gelecekteki sosyal ilişkiler üzerinde adeta Demokles'in kılıcı gibi etkide bulunabilir diye düşünüyorum."
ARAŞTIRMALAR NE DİYOR?
Oyuncaklarla ilgili araştırmaların olduğunu belirten Veysi Çeri, araştırmaları örneklerle şöyle açıkladı:
"Konuya dair yapılan araştırmalarda da fazla oyuncak olduğunda çocukların oyuncaklarla daha az oynadığına işaret ediyor. Örneğin, 4 ve 12 oyuncak olan iki farklı ortamdaki çocuklar gözlendiğinde 4 oyuncaklı ortamdaki çocukların oyuncaklarla daha fazla vakit geçirmekle kalmadığı daha uzun süre oyun oynayıp daha geç sıkıldıkları görülmüş. Bu da fazla oyuncağın çocukların oyun, yaratıcılık ve keşfetme gibi arzularını ketleyerek gelişimlerini adeta zehirlediği anlamına geliyor. Tam da bundan dolayı ailelerin dikkatini bu hususa çekmek için "Oyuncak Zehirlenmesi" kavramını betimleyerek bilimsel dünyaya kazandırmış oldum."
OYUNCAK NASIL SEÇİLİR?
Ailelerin en çok dikkat ettiği şeylerden biri de oyuncak seçmek. Çeri, oyuncak zehirlenmesiyle ilgili önerilerini şu şekilde anlattı:
"Sonuç olarak, "Oyuncak Zehirlenmesi" kavramı, çocuklar için daha fazla oyuncağın daha iyi anlamına gelmediği, hatta zararlı olabileceği hususunda toplumsal farkındalığı artırmaya yardımcı olacak, böylelikle oyuncak alırken, oyuncağın çocuğun zihinsel ve nöromotor gelişimine uygun olup olmadığının yanı sıra, çocuğun gerçekten o oyuncağa ihtiyacı olup olmadığı ve alınacak oyuncağın çocuğun dikkatini dağıtacak ve bakım vereniyle etkileşimini bozacak bir ekstra uyaran mı, yoksa oyun süre ve derinliğini zenginleştirecek bir araç mı olacağını göz önünde bulundurarak hareket etmeyi teşvik ederek çocukların aileleriyle daha kaliteli zaman geçirmesi ile fiziksel ve nöromotor gelişim ile hayal gücü, yaratıcılık, dikkat, empati, konsantrasyon gibi bilişsel ve sosyal gelişimlerini destekleyici mahiyetteki serbest oyuna daha fazla vakit ayırmalarına yardımcı olacaktır."