Hepatit C Hepatit C Virüs (HCV) enfeksiyonu sonucunda meydana gelen bir karaciğer hastalığıdır. Hastalık, bir kaç hafta sürebilen hafif bir formdan hayat boyu süren ciddi hastalığa kadar değişen hastalıklara yol açabilir. HCV genellikle kan yoluyla bulaşır. Hepatit C akut veya kronik olabilir. Akut Hepatit C mikroorganizma vücuda girdikten sonraki 6 ay içinde olan kısa süreli bir hastalıktır. Hekim kontrolü altında kullanılan anti viral ilaçlarla tedavi edilebilir.
HEPATİT C NEDİR?
Hepatit C virüsünün neden olduğu karaciğer hücresinin hasarına ve tahribine yol açan karaciğer iltihabıdır. Çoğunlukla sessiz ve herhangi bir belirti vermeden seyreden ve yavaş ilerleyerek geç dönemde ciddi karaciğer hasarına neden olabilen bir hastalıktır.
HEPATİT C’ NİN BULAŞMA YOLLARI NELERDİR?
Enfekte kan ve kan ürünleri transfüzyonu ile geçiş,
Enfekte donörden (vericiden) doku veya organ nakli ile geçiş,
Damar içi uyuşturucu kullanımı sırasında enjektör paylaşımıyla geçiş,
Dövme, piercing gibi kozmetik amaçlı vücut delici işlemlerin steril olmayan koşullarda yapılması, mukozadaki açıklıktan (yara, çizik vs) geçiş,
Gebelikte anneden bebeğe geçiş (<%5),
Cinsel yolla geçiş (Tartışmalı olmakla birlikte birçok çalışmada düşük oranda da olsa geçiş riski olabileceği gösterilmiştir.)
Belirtiler:
İŞTAHSIZLIK,
Bulantı,
TEDAVİSİ
Hekim kontrolü altında kullanılacak antiviral ilaçlar ile tedavi edilebilir.
KORUNMAK İÇİN NELER YAPILIR?
Hepatit C virüsüne karşı henüz onaylanmış bir aşı yoktur. Toplumdaki bireylerin kendilerini korumaya yönelik bilinçlenmesi gerekir. Hastalık hakkında bilgilenmek ve gerekli önlemleri almak hastalığın yayılmasını engelleyecektir. Korunmasız cinsel ilişkilerden kaçınılmalı ve cilt delen uygulamalarda kullanılan aletlerin steril olmasına çok dikkat edilmelidir.
HEPATİT C CİNSEL YOL İLE BULAŞIR MI?
Evet, fakat cinsel yol ile HCV'nin bulaşma riskinin düşük olduğu belirtilmektedir. Risk çoklu cinsel eş varlığı, cinsel yolla bulaşan başka bir hastalığın olması veya HIV taşıyıcılığının olması durumunda artmaktadır.
HCV HANGİ YOLLAR İLE BULAŞMAZ?
HCV aynı kaptan yemek yemekle, ortak gıda veya su tüketilmesi, emzirme ile, sarılmak, öpüşmek, tokalaşmak, öksürmek, aksırmak, aynı tuvaleti kullanmak, havuza girmek, oyuncak ile oynamak, aynı araçta seyahat etmek vb yollar ile bulaşmaz.
GEBELİKTE HCV'NİN BEBEĞE BULAŞMA RİSKİ VAR MIDIR?
HCV gebelik sırasında bebeğe geçmez. Ancak doğum sırasında geçebilir, bu risk yaklaşık % 4 tür. Risk aynı zamanda HIV taşıyıcısı olanlarda daha yüksektir.
AKUT HEPATİT C'NİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Akut Hepatit C hastalarının yaklaşık %70-80'ninde hiç bir belirti olmaz. Bazı hastalarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
• Ateş
• Halsizlik
• İştahsızlık
• Bulantı-kusma
• Karın ağrısı
• İdrar renginde koyulaşma
• Sarılık (göz ve ciltte sararma)
• Eklem ağrısı
KRONİK HEPATİT C'NİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Kronik Hepatit C hastalarının çoğunda hiçbir belirti bulunmaz. Buna karşın bu hastaların karaciğerinde hasar oluşmuş olabilir. Çoğu durumda, karaciğer hastalığı ileri boyutlara ulaşana kadar hastalık herhangi bir belirti vermez. Kronik Hepatit C çoğu zaman rutin olarak yapılan karaciğer enzimlerinin test edilmesi ile fark edilir.
KRONİK HEPATİT C NE KADAR CİDDİ BİR HASTALIKTIR?
Kronik Hepatit C ciddi bir hastalıktır, uzun dönemde karaciğer hastalığı, karaciğer yetmezliği, karaciğer kanseri ve hatta ölüme neden olabilir.
HEPATİT C'NİN UZUN DÖNEMLİ ETKİLERİ NELERDİR?
HCV ile enfekte olan her 100 kişiden:
• 75-85'inde kronik Hepatit C gelişir ve bunların da;
• 60-70'inde kronik karaciğer hastalığı gelişir
• 5-20'sinde 20-30 yıl içinde siroz gelişir
• 1-5'i siroz veya karaciğer kanseri nedeniyle ölür.
HEPATİT C TANISI İÇİN HANGİ TESTLER YAPILMAKTADIR?
Öncelikle tarama testi olarak kanda HCV'ye karşı oluşmuş antikoru saptayan bir tarama testi (Anti-HCV) istenmektedir. Sonuç pozitif çıkarsa ikinci bir test ile doğrulama yapılmaktadır. Anti-HCV testinin pozitif çıkması kişinin HCV ile karşılaştığını gösterir, ancak enfeksiyonun devam edip etmediğini göstermez.