Guatr sıklıkla iyot eksikliği olan, radyasyona maruz kalan, bağışıklık sisteminde sorunlar olan ve sigara kullanan kişilerde görülür. İç guatr, dış guatr ve zehirli guart olmak üzere üç gruba ayrılır. Tiroit hastalığında sıcak ve soğuk noduller vardır. Bunlardan soğuk olan nodullerin kötü huylu nodul olma ihtimali diğerlerine göre daha yüksektir.
GUATR NEDİR?
Boynun ön bölgesinde, nefes borusunun hemen önünde bulunan bir iç salgı bezi olan troit bezi, yaşamak için gerekli kimyasal ve fiziksel olayları düzenlemekle görevlidir. Bu görevlerini yapmak için iyot depolar. Guatr, troit bezinin iltihaplanması ya da aşırı büyümesi sonucu işlevlerini tam olarak yapamaması neticesinde ortaya çıkan bir hastalıktır. Guatrın en önemli nedeni iyot eksikliği ve genetik yatkınlıktır. A vitamini eksikliğinden de kaynaklanabilmektedir.
GUATRIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Büyümüş tiroit bezi, boynunuzun tabanında belirgin bir şişme ile sonuçlanır ve tıraş olduğunuzda veya makyaj uyguladığınızda özellikle belirgindir.
Boğazda baskı hissi
1. İYOT EKSİKLİĞİ
İyot eksikliği, guatrın ana nedenidir. Tiroidin tiroit hormonları üretmesine yardımcı olmak için iyot gereklidir. Eğer yeterince iyot almamışsanız, tiroit hormonu yapmak için fazla çalışmamakta ve bu da bezin büyümesine neden olur.
2. TİROİT BEZİNİN NORMALDEN FAZLA ÇALIŞMASI
Tiroit bezinin kendi başına, kandaki tiroit hormonu düzeyi ile ilişkisiz olarak, devamlı ve vücut gereksinimden fazla tiroit hormonu üretmesine hipertirodi denir. Tiroit bezinin fazla çalışması (hipertirodi) durumunda T3 ve T4 hormonları aşırı miktarda üretilir. Hastaların dörtte üçünde bunun nedeni kanda tiroidi uyarıcı bir antikor bulunmasıdır.
3. TİROİT BEZİNİN NORMALDEN AZ ÇALIŞMASI
Tiroidin az çalışması durumu ‘'hipotiroidi'' olarak adlandırılmaktadır. Yetişkinlerde tiroid bezinin az çalışması ya da çalışmaması durumunda vücudun tamamı etkilenir. En belirgin belirtileri arasında halsizlik, yorgunluk, hareketlerde yavaşlama, saç dökülmesi, ciltte kuruluk, göz çevresinde ve ayaklarda ödem, unutkanlık, konsantrasyon bozukluğu, sürekli uyku hali, kabızlık, gebe kalamama ve cinsel isteksizlik gibi sorunlar sayılabilir.
4. TİROİT BEZİNDE İÇİNDE VE ÜZERİNDE OLUŞAN KÜÇÜK ŞİŞLİKLER (NODÜLLER)
Tiroit bezi, bazen nodul yüzünden de büyüyebilir. Nodül içeren guatrlara noduller guatr denir. Tiroit nodulü, tiroit dokusu içinde oluşan tiroit dokusuna benzemeyen ve değişik büyüklüklerde olabilen anormal kitlelerdir. Kadınlarda daha sık bulunan noduller, toplumun ortalama yüzde 50’sinde görülmektedir.
5. TİROİT KANSERİ
Tiroit kanseri de tiroit bezinin içinde bir şişlik meydana getirir. Tiroit kanseri hastalıklarının büyük bir kısmında herhangi bir şikâyet belirtisi görülmez. Bazı hastaların boyun kısmında kitle oluşmuş ya da lenf bezlerinde büyüme yaşanmış olabilir. Bazı vakaların boğazında rahatsızlık hissi, nefes alıp vermede sıkıntı görülse de farklı sebepler de dikkate alınmalıdır.
6. TİROİT BEZİ İLTİHAPLANMASI
Tiroit bezi iltihaplanması tiroidin adıyla da bilinir. Troit beziyle ilgili sorunlar bizi hem fiziksel hem de psikolojik olarak etkilerler. Tiroit vücudumuzdaki en önemli salgı bezlerinden birisidir. Bedenimizin verimli bir şekilde çalışması için gerekli önemli hormonların bazılarını tiroit bezi salgılar. Bezde bulunan iltihap da tiroit bezini büyütür.