AKSAM.COM.TR/MOR PAPATYA
Merve Kantarcı Çulha
20'lik dişler hem ağrıya hem de diş düzeninin bozulmasına neden oluyor.
Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Ağız, Diş ve Çene Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Birkan Taha Özkan, özellikle "gömülü 20'lik diş" olarak adlandırılan ve genellikle 20'lik dişlerinde görülen bu durumun etkilerini şöyle özetledi:
"Diş eti altında ve çene kemiği içinde sıkışan gömülü 20'lik dişler, sadece ağrı değil; enfeksiyon, çene kırığı, diş kisti, diş çapraşıklığı, sinir hasarıyla kısmi yüz felci ve hatta sistemik sağlık sorunlarına kadar uzanan bir dizi komplikasyona yol açabilir."
Gömülü 20'lik dişlerin sürememe sebebi nedir?
Her dişin, belirli bir sırayla ağızda sürmesi beklenir. Ancak çene yapısındaki darlık, genetik faktörler veya çocukluk döneminde yaşanan süt dişi problemleri, bu doğal düzeni bozabilir.
Eğer bir süt dişi zamanında çekilmemişse ya da erken çekilmesi nedeniyle çene kemiğinde gelişim bozukluğu oluşmuşsa, bu durum daimi dişlerin sürmesini engelleyebilir. Çene darlığı ve genetik hastalıklar gömülü diş riskini artırabilir.
Gömülü dişlerin gizli tehlikesi, belirtileri ve riskleri neler?
Ağız kokusu, çene ağrısı, diş çürükleri, ön dişlerdeki çapraşıklık, dilinizi veya dudağınızı uyuşmuş gibi hissettiğinizde; farkında olmadan gömülü bir dişin olumsuz etkilerini yaşıyor olabilirsiniz. Ayrıca tonsilit ve farenjit gibi tekrarlayan üst solunum yolu enfeksiyonları da gömülü diş kaynaklı olabilir.
Gömülü dişler öndeki dişleri nasıl etkiler?
Özellikle 20'lik dişler, çene kemiği içinde eğik, yatay veya tersine pozisyonda kalabilir. Bu durum domino taşı etkisi yaratarak öndeki dişlere baskı yapmasına ve neticede diş çapraşıklık ve diş çürükleri oluşturmaya başlar.
Gömülü dişler kalbi nasıl etkiler?
Gömülü dişler çevresinde kist ya da tümör oluşabilir. Bu durum çene kemiği erozyonuna, çene kırıklarına ve çene sinir hasarıyla dudakta kalıcı uyuşukluk gibi ciddi sonuçlara yol açabilir. Hatta gömülü diş etrafında görülen enfeksiyonların vücuda yayılmasıyla birlikte kalp krizi riski gibi hayati komplikasyonların ortaya çıkabilir. Kana yayılan bu enfeksiyon gece uyku kalitesini de azaltabilir.
Gömülü diş operasyonu sırasında görülebilecek komplikasyonlar neler?
Gömülü dişlerin çekimi sıradan bir diş çekimi değildir. Gömülü diş çekiminde steril şartlar, hassas cerrahi teknik ve deneyim gerekir. Gömülü 20'lik dişlerin operasyonu, çenenin en arka ve en derin bölgelerinden birinde gerçekleşir; çünkü bu alan, kan damarlarının, sinirlerin, kasların, kemik iç yoğunluğunun ve kalınlığının en kritik olduğu bölgedir.
Hangi diş çekimleri daha zor?
Diş kök kırılması; özellikle ince uzun ve kıvrımlı köklere sahip gömülü dişlerde bu durum sık görülür. Gömülü dişler çene kemiğine kaynamışsa; gömülü diş çekim sırasında çene kemiğinde zayıflama veya kırıklar ve hatta bir kısım gömülü dişle birlikte çene kemiği de çıkartılması zorunlu hale gelebilir.
Sinir hasarı; çene sinirlerine yakın gömülü dişlerin çekiminde dikkat edilmezse, dil, dudak ve yüz felci gibi komplikasyonlar gelişebilir. Gömülü dişin etrafındaki komşu diş hasarı veya kaybı; gömülü diş çekilmesi esnasında komşu yan diş de birlikte çekilebilir veya diş yapısı hasar görebilir.
Gömülü dişin boğaza, mideye veya akciğere kaçması durumunda; çenenin en derin ve en arka kısmında bir operasyon yapıldığında, mideye veya akciğer kaçabilir bu nedenle boğulma riski gelişebilir veya akciğere kaçan dişin çıkartılması için ileri bir müdahale gerekir.
Her gömülü diş çekilir mi?
Her gömülü diş çekilmek zorunda değildir; ancak problemli gömülü dişler ihmal edildiğinde ciddi sorunlara yol açabilir. Gömülü 20'lik dişlerin cerrahi tedavisi, hem hasta sağlığı hem de cerrahi operasyon başarısı açısından sanıldığından daha hassas bir süreçtir. Diş hekimliğinde branşında hastalık yoktur hasta vardır prensibinden hareketle, bu operasyonların aşırı hassas cerrahi tekniklerle kişiye özel çözümler bulunarak gerçekleştirilmesi kritik önem taşır.
Gömülü 20'lik diş operasyonu; çene kemiğinde kırılmalar, çevre dişlerde kayıp, sinir hasarları gibi geri dönüşü zor problemlere yol açabilir. Ancak, erken teşhis edilen, steril şartlar altında yapılan, hassas cerrahi teknikler ve hekim deneyimi birleştiği kriterler sayesinde operasyonun bu risklerini en aza indirir.