HABER MERKEZİ
Kırmızı pancarın mucizevi etkileri, yaşlı yetişkinlerin ağız mikrobiyomu üzerinden kan basıncını düşürdü. Bilimsel araştırmalar, bu doğal besinin damar sağlığını nasıl desteklediğini ortaya koydu.
Kırmızı pancar, mutfaklarda uzun süredir kullanılan bir kök sebze olmasının ötesinde, bilim dünyasının dikkatini çeken bir sağlık mucizesi olarak öne çıktı.
Son yıllarda yapılan araştırmalar, kırmızı pancarın özellikle yaşlı yetişkinlerde ağız mikrobiyomu üzerindeki etkileriyle kan basıncını düşürmede önemli bir rol oynadığını gösterdi.
İngiltere ve Kanada'daki bilim insanları, pancarın içerdiği nitratların, ağızdaki bakterilerle etkileşime girerek damar sağlığını desteklediğini ortaya koydu.
Kırmızı pancar (Beta vulgaris), nitrat açısından zengin bir sebze olarak biliniyor. Nitratlar, vücutta nitrik oksite dönüşerek kan damarlarını genişletiyor ve kan akışını iyileştiriyor. Bu süreç, özellikle hipertansiyonla mücadelede kritik bir rol oynadı.
Exeter Üniversitesi'nden Dr. Joanna L'Heureux liderliğinde yürütülen bir çalışma, kırmızı pancar suyunun yaşlı yetişkinlerde ağız mikrobiyomu üzerindeki etkilerini inceledi.
Araştırma, 50 yaş üstü 115 gönüllünün ağız yıkama sıvılarından alınan örnekleri analiz ederek, pancar suyu tüketen bireylerde belirli bakteri türlerinin artığını ve bu bakterilerin kan basıncını düşürmede etkili olduğunu gösterdi.
Dr. L'Heureux, "Kırmızı pancar gibi nitrat açısından zengin gıdalar, ağızdaki yararlı bakterilerin çoğalmasını teşvik ederek damar sağlığını iyileştiriyor. Bu, özellikle yaşlı yetişkinlerde kardiyovasküler riskleri azaltmada önemli bir adım" dedi.
Kanada'daki McMaster Üniversitesi'nden mikrobiyolog Prof. Hendrik Poinar, bu bulguları destekleyerek, "Ağız mikrobiyomu, genel sağlığımız üzerinde sandığımızdan çok daha büyük bir etkiye sahip. Pancarın nitratları, ağızdaki bakterilerle simbiyotik bir ilişki kurarak kan basıncını düzenleyen bir mekanizma oluşturuyor" açıklamasında bulundu. Poinar, bu sürecin yaşlı yetişkinlerde daha etkili olmasının, yaşa bağlı olarak ağız mikrobiyomunun çeşitliliğinin azalmasıyla ilişkili olabileceğini belirtti.
BİLİMSEL ARAŞTIRMALAR NE SÖYLÜYOR?
Kırmızı pancarın sağlık üzerindeki etkileri, son yıllarda çok sayıda bilimsel çalışmanın konusu oldu.
Journal of Nutrition dergisinde yayımlanan bir meta-analiz, kırmızı pancar suyunun 2 saat ile 15 gün arasındaki tüketiminde kan basıncında belirgin bir düşüş sağladığını ortaya koydu.
Çalışma, toplam 254 katılımcıyı kapsayan 16 klinik deneyi değerlendirdi ve özellikle sistolik kan basıncında (büyük tansiyon) kayda değer iyileşmeler gözlendi. Ancak araştırmacılar, uzun süreli etkilerin daha fazla çalışma ile doğrulanması gerektiğini vurguladı.
Bir başka çalışma, American Journal of Clinical Nutrition'da yayımlandı ve kırmızı pancarın nitratlarının, yalnızca kan basıncını düşürmekle kalmayıp aynı zamanda bilişsel fonksiyonları da desteklediğini gösterdi.
Çalışmada, pancar tüketiminin beyne kan akışını artırarak demans riskini azalttığı belirtildi. Bu bulgu, özellikle yaşlı yetişkinler için pancarın sadece fiziksel değil, zihinsel sağlık açısından da önemini ortaya koydu.
UZMAN GÖRÜŞLERİ: PANCAR NEDEN ÖNEMLİ?
Harvard Üniversitesi'nden beslenme uzmanı Prof. Dr. Walter Willett, kırmızı pancarın sağlık üzerindeki etkilerini değerlendirirken, "Nitratlar, doğanın bize sunduğu bir hazine. Kırmızı pancar, bu bileşikleri doğal yollarla sunarak hem erişilebilir hem de etkili bir sağlık desteği sağlıyor" dedi.
Willett, pancarın düzenli tüketiminin, özellikle yaşlı bireylerde damar sertliği ve felç riskini azaltabileceğini vurguladı.
Öte yandan, Oxford Üniversitesi'nden Prof. Dr. Valerie Beral, pancarın ağız mikrobiyomu üzerindeki etkilerinin, ileride kişiselleştirilmiş beslenme yaklaşımları için bir temel oluşturabileceğini belirtiyor. "Ağızdaki bakteriler, genel sağlığımızın aynası olabilir. Pancar gibi gıdalar, bu bakterilerin dengesini olumlu yönde etkileyerek daha sağlıklı bir yaşam sunabilir" dedi.
YAŞLI YETİŞKİNLER İÇİN YENİ BİR UMUT
Yaşlı yetişkinlerde ağız mikrobiyomunun çeşitliliği, gençlere kıyasla genellikle daha azdır. Ancak bu durum, pancarın etkisini artırabilir.
Exeter Üniversitesi'nin çalışması, yaşlı bireylerdeki ağız bakterilerinin nitratları daha etkili bir şekilde nitrik oksite dönüştürdüğünü gösterdi. Bu, kan damarlarının esnekliğini artırarak hipertansiyon ve kalp-damar hastalıkları riskini azaltıyor.
Dr. L'Heureux, "Bu bulgular, yaşlı yetişkinler için basit bir diyet değişikliğinin, ilaç kullanımına bağımlılığı azaltabileceğini gösteriyor" diyerek pancarın potansiyeline dikkat çekti.
PANCAR NASIL TÜKETİLMELİ?
Uzmanlar, kırmızı pancarın çiğ, haşlanmış, suyu sıkılmış veya salata olarak tüketilebileceğini belirtti. Ancak kronik hastalığı olan bireylerin, pancarın yüksek nitrat içeriği nedeniyle tüketim miktarını doktorlarına danışmaları önerildi.
GELECEKTEKİ ARAŞTIRMALAR VE UMUTLAR
Bilim insanları, kırmızı pancarın ağız mikrobiyomu üzerindeki etkilerinin, bunama ve diğer nörodejeneratif hastalıkların önlenmesinde de rol oynayabileceğini düşündü.
Exeter Üniversitesi'nden Prof. Anne Corbett, "Ağızdaki bakteri dengesini değiştirecek diyetler veya prebiyotikler, gelecekte bunamayı önlemede önemli bir araç olabilir" dedi. Bu alanda daha fazla araştırma yapılması gerektiği vurgulansa da, kırmızı pancarın sağlık dünyasında yeni bir umut ışığı olduğu kesin.Kırmızı pancar, doğanın sunduğu basit ama etkili bir çözüm olarak, yaşlı yetişkinlerin sağlığını desteklemede önemli bir yer edinmeye devam ediyor.
Bilimsel bulgular ve uzman görüşleri, bu mucizevi sebzenin sofralarımızda daha sık yer alması gerektiğini açıkça ortaya koydu.