Gece uyuyamama, çabuk sinirlenme ve yalnız kalma isteği ne anlama geliyor?

Karantina günlerinin çocuk ve gençlerin karakterinde ne gibi değişikliklere yol açtığı merak ediliyor. Bugünlerin çocuk ve gençler üzerinde oluşturduğu kaygıyı değerlendiren uzmanlar, ev sürecinin çocuk ve gençlerin ruhsal sağlıklarında değişikliğe sebep olabileceğini belirtti. Bu değişiklikler arasında çabuk sinirlenme, uyuyamama, yerinde duramama, konuşmak istememe ve az ya da çok yeme gibi özellikler yer alıyor.

IHA

Karantina günlerinin çocuk ve gençler üzerinde oluşturduğu kaygı normalleşme süreci başlarken tartışılan konular arasında yer alıyor. Değişen düzenin çocuk ve gençlerin karakterini olumsuz etkilediğini belirten uzmanlar, daha sinirli olma, öfkeli olma, kolay ağlama, geceleri uyumakta zorlanma, gece rüyasında korkutucu/olumsuz içerikli rüyalar görme, korkularda artma gibi duygusal belirtiler, çok konuşma, yerinde duramama, karşı gelme, içe kapanma, konuşmak istememe, az ya da çok yeme gibi davranışsal değişiklikler olabileceğini söyledi.

İHA'ya açıklamalarda bulunan Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Saniye Tülin Fidan, karantina günlerinin çocuk ve gençler üzerinde oluşturduğu kaygıyı değerlendirdi.

Doç Dr. Fidan, evde kalmaya devam etmenin önemine dikkati çekerek birlikte yapılacak aktiviteler, düzenli ders çalışma ve doğru bilgilendirmelerle sürecin olumlu geçirilebileceğini belirtti. 

Dünya genelindeki olağanüstü dönemin yaşam rutinini değiştirdiğini vurgulayan ESOGÜ Öğretim Üyesi Doç. Dr. Saniye Tülin Fidan, çocuk ve gençlerde görülebilen bazı olumsuzlukları dile getirerek, “Zorunlu kısıtlamalar nedeniyle çocuk ve gençlerin ruhsal sağlıklarında farklı ve değişen şiddette belirtiler görülebilmektedir. Bu ruhsal tepkiler özellikle duygusal ya da davranışsal alanlarda ortaya çıkabilir. Daha sinirli olma, öfkeli olma, kolay ağlama, geceleri uyumakta zorlanma, gece rüyasında korkutucu/olumsuz içerikli rüyalar görme, korkularda artma gibi duygusal belirtiler, çok konuşma, ilgi isteği, yerinde duramama, karşı gelme, içe kapanma, konuşmak istememe, az ya da çok yeme gibi davranışsal değişiklikler olabilir.” dedi.

BİRLİKTE EV İÇİ AKTİVİTEDE BULUNMA

Pandemi döneminin evde olumlu şekilde geçirilebileceğini belirten Doç. Dr. Fidan, birlikte hareket etmenin önemine şöyle dikkati çekti:

“Evde hep birlikte yemek ve ev işleri yapmak, çiçek/tohum dikip büyümelerini gözlemlemek, kitap okumak, tv seyretmek, oyun oynamak, müzik ve resimle ilgilenmek, el becerilerine dayalı aktivitelerde bulunabiliriz. Gün içinde farklı etkinliklerde bulunmak, zaman zaman da hep birlikte etkinlik yapmak ruhsal dengeyi korumayı ve aile içinde olumlu iletişimi artırmayı sağlayacaktır. Çocuklarla birlikte hayal kurmak, birlikte düşünüp duygulanmak, çocuklara yalnız olmadıklarını, sevildiklerini ve güvende olduklarını hissettirecektir.”

OLUMSUZ DUYGULAR İFADE EDİLMELİ, DÜZENLİ DERS ÇALIŞILMALI

Doç. Dr. Fidan, sürecin hasarsız atlatılmasında yapılabilecekleri şöyle anlattı:

“Çocuk ve gençlerin pandemi ile ilgili olumsuz duygularını ifade etmelerine, kaygı duydukları ve merak ettikleri konularda konuşmalarına izin vermek gerekmektedir. Pandemi süreci ile ilgili doğru ve yaşlarına uygun bilgilendirme yapmak gereklidir. Çocuk ve genç istiyorsa kaygı ve korkuların konuşulması ruhsal açıdan rahatlamalarını sağlar ve işbirliğini artırır. Evde bir düzenin/rutinin oluşturulması ve bu düzenin devamının sağlanması gereklidir. Özellikle sınava hazırlanan gençlerin sınav ve gelecek kaygılarında artma görülmektedir. Gençler bu olağanüstü durumun sadece kendilerine özgü olmadığını, tüm yaşıtlarını etkilediğini fark etmeli, olaylara daha geniş bir bakış açısı ile bakmaya çalışmalıdır. Sınav için düzenli çalışmaya odaklanmak, var olan ruhsal sıkıntı ve stresi, moral ve motivasyon düşüklüğünü azaltmaya katkı sağlayacaktır.”

RUH SAĞLIĞI İÇİN NELER YAPILABİLİR?

Doç. Dr. Fidan yaptığı açıklamasını “Sağlığınızı korumak için neler yapılması gerektiğini öğrenin ve uygulayın. Olaylara geniş bir bakış açısı ile bakmaya çalışın. Sağlıklı yaşam için yemek, uyku ve aktivitelere özen gösterin. Plan yapın. Ailenizle iletişim kurun. Dijital sosyal ağ etkinliklerine katılın. Gerektiğinde yardım talep edin." ifadeleri ile sonlandırdı.