AKSAM.COM.TR / MOR PAPATYA
Fatimatüzzehra Maslak
Naftalin, petrol maddesiyle yapılan ve içeriğinde yüksek oranda aromatik hidrokarbon bulunur. Bu yüzden naftaline yoğun bir şekilde maruz kalmak sağlık sorunlarına neden olur. Özellikle solunum sıkıntılarına yol açan naftalinin çok keskin bir kokusu vardır.
Köy evlerinde bu kokuya çok sık rastlayabilirsiniz. Bunun nedenini ise az sonra açıklayacağız. Naftalin çok eski dönemlerde üretildi. Üretimi sanayi devrimiyle başladı. Günümüzde çok az kişi tarafından bilinir.
Naftalin ilk kez üretilmesindeki en büyük neden eski evlerin topraktan ya da tahtadan yapılmasından kaynaklıydı. Çünkü topraklı ve tahtalı evlerde böcekler güveler oldukça sık görülüyordu. Bu da sağlık sorunlarındaki artışa neden olmuştu.
Naftalin uçucu bir maddedir. Beyaz olan ancak havayla temas ettiği andan itibaren havaya karışarak bir koku salınımı yapar. Kimyasal koku barındıran naftalin böylece böcek çeşitlerini ve güveleri evlerden uzaklaştırırdı.
Eskiler bir kesenin içine naftalin doldurarak yatak aralarına, elbise dolaplarına ve kaldırılan kışlık ya da yazlık eşyaların içine koyardı. Öte yandan günümüzde de lavabo içlerine konularak oralardan haşeraların gelmesi engellenir.
Ancak yoğun kullanılan naftalin solunum zehirlenmesine yol açar. Ayrıca naftalin ciltle teması esnasında ağız yoluyla vücuda kimyasal girilmesine de yol açar. Bu yüzden uzmanlar naftalini az miktarda ve temas ettikten sonra ellerin yıkanılarak kullanılmasının uygun olduğunun altını çizdi.
Öte yandan naftalin içerdiği kimyasal nedeniyle tülleri ve kıyafetleri bembeyaz yapabilir. Eskiler kaynar sularının içine biraz naftalinde ekleyerek lekelerin hızla çıkarılmasını sağlar.