“Epilepsi nöbeti geçiren birine nasıl yardım edilmeli?” sorusu bu tecrübeyi yaşayanlar merak konusu. Epilepsi nöbeti geçiren birisine yardım ederken dikkatli olunmalıdır. 112 acil servis arandıktan sonra hastanın çevresi güvenli hale getirilmelidir. Epilepsi hastası olduğunu açıklayan bir kart veya sağlık karnesi olup olmadığı kontrol edilmelidir. Ve hastanın başında nöbeti geçene kadar beklenmelidir
EPİLEPSİ - SARA HASTALIĞI NEDİR?
Halk arasında "sara hastalığı" olarak da bilinen epilepsi, beyin fonksiyonlarındaki kısa süreli bozukluk olarak tanımlanır ve beyin hücrelerinde geçici anormal elektrik yayılması sonucu ortaya çıkar. Epilepsi, dünya nüfusunun yaklaşık %1'ini etkileyen bir hastalıktır. Hastalık, erkek ve kadınlarda ırk ayrımı olmaksızın eşit olarak görülmektedir. Hemen her yaşta görülebilen epilepsi, uzun süreli tedavi ve izlem gerektiren bir hastalık olup daha sıklıkla gençleri ve yaşlıları etkiler. Epilepsi hastaları, beyindeki anormal elektriksel aktivite sonucu epileptik nöbet geçirmeye daha yatkındırlar. Farklı nöbet tipleriyle değişmekle beraber bazı epilepsi nöbet tipleri belli bir süre devam ederek tamamen kaybolurken, bazıları ise hayat boyu devam etmektedir.
EPİLEPSİ NÖBETİ GEÇİREN BİRİNE NASIL YARDIM EDİLMELİ?
Epilepsi nöbeti geçiren bir kişiyle karşılaşıldığında öncelikle yapılması gerekenler;
112 Acil Servis Hattı aranmalı ve yardım istenmelidir.
Epilepsi nöbeti esnasında;
Hastanın nöbete bağlı hareketleri kısıtlanmamalıdır.
Ağzına bir şeyler koyulmamalıdır.
Hasta tehlikede değilse, yeri değiştirilmeye çalışılmamalıdır.
Tamamen nöbet önceki haline gelmeden su veya yiyecek verilmemelidir.
Nöbetin geçmesine yönelik bir şey yapılmamalıdır. Soğan, kolonya vb. şeyler koklatılmamalıdır.
EPİLEPSİ İLE YAŞAMAK
Norveç'te yapılan bir çalışmada epilepsi hastalarının boş zamanlarındaki sosyal aktiviteleri incelenmiştir. Birçok hastanın ailesi ile aynı mahallede oturmasına karşın en fazla haftada bir aile ve arkadaşları ile görüştükleri, evde TV izlemek, radyo dinlemek ve kitap okumayı tercih ettikleri görülmüştür. Ekonomik kısıtlılıklar olmamasına rağmen epilepsi hastalarının her türlü sosyal faaliyetlerden kaçındıkları görülmüştür. Neden olarak o aktiviteye karşı ilgilerinin olmaması, aldığı antiepileptik ilaçların yarattığı yorgunluk, nöbet geçirme korkusu, öğreneceği yeni bir aktivite sırasında kendine eşlik edecek kimsenin olmayışı vb. nedenler ileri sürülmüştür. İş hayatında ise işsizlik oranı normal popülasyondan yaklaşık üç kat daha fazladır. İşverenlerin kişinin epilepsi hastası olduğunu öğrendiklerinde genel tavırlarının değiştiği görülmüş olmasına karşın; iş ortamında yaralanma oranı, işe gitmeme, hastalığa bağlı iş kaybı ve iş üretimi açısından bakıldığında epilepsi hastası ile normal popülasyon arasında fark olmadığı tekrarlanan çalışmalarda gösterilmiştir.
EPİLEPSİ VE SPOR
Epilepsi hastalarının ailelerinde ve çevresinde genellikle egzersiz sırasında nöbet oluşacağından endişe edilerek, koruyucu bir tutumla aktivite kısıtlamasına gidilmektedir. Egzersiz sırasında nöbetler oldukça nadirdir, olan nöbetler ise genellikle egzersizden 15 dk- 3 saat sonra görülür. Spor yapılıp yapılamayacağı ve uygun spor dalının seçimi her bir hasta için özel olarak değerlendirilmeli, hekim ve antrenörün onayıyla uygun spor dalına ve egzersiz tipine karar verilmelidir.