Sena Parlar
Gizli şeker nedir? Şeker hastaları nasıl beslenmeli? Tip1 v tip 2 diyabet neden birbirinden ayrılır gibi konular halk arasında merak konusu. Bilinen bir gerçek var ki karbonhidrat ve şeker tüketimi şeker rahatsızlığına zemin hazırlıyor ve hastalığın nüksedilmesine yol açıyor. Hareketli bir yaşam, protein ve sebze ağırlıklı beslenmek şekerin oluşmasına engel oluyor. Hızla yayılan şeker hastalığının detaylarını Sena Parlar Uzm. Dr. Yener Gün'e sordu...
Kilo almamaya dikkat etmenin şekerden korunmanın bir yolu olduğunu ifade eden Uzm. Dr. Yener Gün sözlerine şöyle devam etti: "Hamur işi yemememiz lazım. İşte tatlı şeylerden biraz uzak durmamız lazım. Daha çok böyle sebze türü, işte protein ağırlıklı beslenmemiz lazım."
Halk dilinde yer alan "gizli şeker" rahatsızlığı ne anlama geliyor? Diyabetten farkı nedir?
Aslında tıbbi olarak gizli şeker diye bir şey yoktur. Ama hastalar arasında bilinen gizli şeker dediğimiz şey. Belki Pre diyabet olabilir, diyabet öncesi durum. Bir de 3 aylık şeker ortalaması dediğimiz Hemoglobin A1c değeri var. O değer açlık şekeri normalken bazen şeker hastalığı tanısı koymamıza yarayabiliyor. Açlık şekeri normalken o 3 aylık şeker yüksekse diyoruz ki sende şeker hastalığı var.
Gizli şeker rahatsızlığının gözle görülür belirtileri neler?
Hastalar belki bunu gizli şeker olarak düşünüyor olabilir. Gizli şeker diye bir şey olmadığı için ya şeker hastalığı vardır ya yoktur. Ondan genelde şeker hastalığıyla ilgili semptomlar olur. O da ne olur? Sık yemek yemek, çok su içmek, ağız kuruluğu, sık idrara çıkmak, gece idrara çıkmak bunlar şeker hastalığında gördüğümüz en sık semptomlardır. Tabi bundan korunmak için de diyetimize dikkat etmemiz lazım.
Gizli şeker belirtisi olanlara önereceğiniz beslenme şekli nedir?
Çok karbonhidrat ağırlıklı beslenmememiz lazım. Hamur işi yemememiz lazım. Ve de gerekiyorsa tabi tedavi başlanması gerekiyor.
Tip 1 ve tip 2 diyabet ne demek? Hangi kriterlere göre bu tanılar konuluyor?
Tip 1 ve tip 2 diyabet ayrımı şöyle olur. Aslında genel anlamda şöyle söylenir. İnsülüne bağlı diyabete Tip1, inslüne bağlı olmayan diyabete tip2 diyabet deriz. Bu da ne demek?
Tip 1'de genellikle otoantikorlara bağlı olarak insülünü salgılayan organımız olan pankreasta bir hasarlanma olur ve buradan insülin salgılanmaz ve böylece kan şekeri yükselir. Bu daha çok 20 yaşın altındaki hastalarda görürüz. Yani hastaları genç yaşta ve küçük yaşlarda görülür. Tip 1 diyabet tanısı alır. Tip 2 diyabet genelde kilo alınmasına bağlı insülin direncinin oluşması, insülinin salgılanmasının yetersizliği ile oluşan tiptir. Bu da genelde ileri yaşlı hastalarda görülür ve de kilolu hastalarda görülür. Tabi diyabet için beslenme şeklimiz şöyle olmalıdır.
Şeker hastalarına özel beslenme tavsiyeleriniz var mı?
Karbohidrattan fakir diyetle beslenmemiz lazım. İşte bunlar ne? Hamur işi yemememiz lazım. İşte tatlı şeylerden biraz uzak durmamız lazım. Daha çok böyle sebze türü, işte protein ağırlıklı beslenmemiz lazım. Bir de tabii hareketsiz kalmamamız lazım. Düzenli egzersiz yapmamız lazım. Yani genel olarak kilo almamaya çalışıyoruz. Diyette de bunlara dikkat edilebilir.