Boyu 30-100 cm arasında olan deve dikeni, 1-2 yıllık otsu bir bitkidir. Yaygın olarak Akdeniz kıyılarında yetişen deve dikeni, 2000 yıldır pek çok şekilde kullanılmaktadır. Karaciğer sağlığına faydası olan deve dikeni, karaciğer hastalıklarının tedavilerinde de kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra hem önleyici hem de iyileştirici etkisi vardır.
DEVE DİKENİ NEDİR?
Deve dikeni, Asteraceae familyasındaki bitki cinsleri içinde yer alır. Deve dikeni kelimesi en sık küçük, genellikle pembe veya mor çiçekli yoğun yapraklı başları olan Carduus ve Cirsium'un dikenli yapraklı türlerine atıfta bulunur.
Bazen tüysüz devedikenleri olarak adlandırılan Carduus cinsi bitkiler, dikenli saplara ve çiçekli başlara sahiptir.
Kanada’da yetişen devedikeni (Cirsium arvense) Kuzey Amerika'nın tarım alanlarında sıkça görülen bir tür yabani ot olup, Avrupa çapında yaygındır. Bazı devedikeni türleri (Echinops) süs bitkisi olarak da yetiştirilmektedir. Deve dikeni, İskoçya'nın ulusal amblemi olarak da bilinir.
Deve dikeni, 30 cm ile 2 metre boyları arasında olabilir ve genelde konik bir şekle sahiptir. Maksimum taban çapı yaklaşık 160 cm'dir. Kökleri yivli ve bitkisine göre değişen oranlarda pamukludur. En olgun devedikenlerinin içleri boş sapları bulunur. Yapraklar mızrak şeklinde dikdörtgendir. Dikenli kenarları olan bu yaprakların süt beyaz damarları ve tüysüz, parlak yeşil bir rengi vardır.
Çiçek başları 4 ile 12 cm uzunluğunda ve geniş, kırmızı ya da mor renk yelpazesinde değişir. Haziran ya da ağustos ayları arasında Kuzey’de ya da Aralık-Şubat ayları arasında Güney Yarım kürede (sonbahar boyunca ve yaz aylarında) çiçek açarlar.
DEVE DİKENİNİN FAYDALARI
Deve dikeni bitkisinin başta karaciğer sağlığı olmak üzere vücuda pek çok faydası vardır. Hemen hemen 2000 yıldır karaciğer rahatsızlıkları için kullanılmış, modern dünyada yapılan bilimsel çalışmalarla da sağladığı bu faydalar kanıtlanmıştır.
Deve dikeninin toprak üstü bölümlerinin iştah açıcı, idrar söktürücü, ateş düşürücü ve romatizmal ağrıları giderici özelliği olduğu bilinmektedir.
Bunun yanı sıra karaciğer hastalıklarına karşı da hem önleyici hem de iyileştirici bir etkisi vardır.
İçeriğinde bulunan etkin maddeler sayesinde karaciğer yağlanması, siroz gibi ciddi rahatsızlıkların karaciğerde yarattığı hasarı iyileştirir. Aynı zamanda kuvvetli bir antioksidandır.
İçeriğinde bulunan yararlı bileşikler sayesinde, karaciğerin vücudu temizlemek ve zehirli maddelerin atılmasını sağlamak gibi hayati görevlerini, etkin bir şekilde yerine getirmesini sağlar.
DEVE DİKENİ BİTKİSİ NASIL KULLANILIR?
Deve dikeni bitkisi, deve dikeni tohumu tozu ve yağ formu ile kullanılabilmektedir. Ancak kullanmadan önce uzman görüşüne başvurmak gerekir.
Aktarlardan ise deve dikeni tohumu ve çiçeklerinden elde edilen çayı, kolaylıkla bulunabilir.
Çay olarak tüketmek için bir tatlı kaşığı deve dikeni kullanılması ve her kullanımda taze olarak hazırlanması önerilir.
Tohumlarını kaynamış suya eklemeden önce havanda ezmek ve 15 dakika demlemek gerekir.