HABER MERKEZİ
Covid tanısının son zamanlarda sıklıkla konulması akıllara covid hortluyor mu? Sorusunu getiriyor. Uzman isimlere göre viral enfeksiyonlara en çok sonbahar geçişlerinde rastlanıyor. Baş ağrısı, halsizlik ve ateşle baş gösteren belirtiler ilerleyebiliyor. Peki viral enfeksiyonlardan ilaç kullanımında nasıl bir yol takip edilmelidir? Grip aşısı ne zaman yapılmalıdır? Prof. Dr. Muhammed Emin Akkoyunlu'dan Sena Parlar'a önemli açıklamalar...
Aşının tek başına gripten koruma olasılığının olmadığını ifade eden Akkoyunlu sözleirni şöyle sürdürüyor: "Yani aşıyla beraber maskeyi takmak, mesafeyi korumak ve el hijyenine dikkat etmek oldukça değerli. İkincisi ise bir kere grip geçirmek bir daha grip geçirmeyeceğiniz manasına gelmez."
Grip aşısı ne zaman yapılmalı?
Grip aşısı kışa giriş öncesi yapılır. Bu, kuzey yarım küre ve güney yarım küre için tam terstir. Biri kış yaşarken diğeri yazı yaşar. Aslında aşıların hazırlanması da bununla ilgilidir.
Şöyle ki güney yarım kürede biz yazı yaşarken onlar kışı yaşıyorlar ve orada en yaygın olan influenza suşları seçiliyor. Buna göre bir aşı hazırlanıyor. Çünkü biz kışa girerken güney yarım küreden gelen o influenza dalgasını alıyoruz. Aslında güney yarım kürenin ortaya çıkarmış olduğu salgını biz almış oluyoruz.
Her eylül ayında bizim yeni suçlar belli oluyor. O suşlara göre aşılar ayarlanmış oluyor. Eylül'ün ikinci haftasından itibaren ve sonuna doğru yeni dönem aşılar geliyor.
Her sene grip aşısını yeni sezona göre yaptırmak gerekir. Biz grip aşısını eylül ayından itibaren ne kadar erken yaptırırsanız o kadar yakalanmadan korunmuş olursunuz diye en erken dönemde öneriyoruz. Ama ocak ayının sonuna kadar da yapılmamışsa yaptırmayı öneriyoruz.
Burada şu önemli: İnfluenza'nın yaklaşık olarak 2000'den fazla varyantı var ve bunların içerisinde en sık gördüğümüz 23 tanesine karşı aşı geliştiriliyor. Yani şunu demek istiyorum: Birincisi aşıyı yaptırdığımız süre içerisinde tamamen koruyuculuğu yok. En yüksek koruyuculuk %50-%60'lar civarındadır.Yani aşıyla beraber maskeyi takmak, mesafeyi korumak ve el hijyenine dikkat etmek oldukça değerli. İkincisi ise bir kere grip geçirmek bir daha grip geçirmeyeceğiniz manasına gelmez. Başka bir suş ise yine grip geçirme olasılığınız var. Bu nedenle grip geçiren kişilerde de gerekliyse aşının yapılmasını yine de öneriyoruz.
Covid aşılarından farklı olarak bunun daha farklı bir yapısı ve uygulaması vardır.
Covid'in tekrardan yaygınlaşması mümkün mü?
Açıkçası içinde bulunduğum son bir ay içerisinde Covid'in yeniden bir salgınını gördük. Tabii çok büyük bir salgın şeklinde olmadı ama gerçekten toplumda etki oluşturdu, bir enfeksiyon yoğunluğu oluşturdu. Tabii şunu bilmek lazım ki insan popülasyonu arttığı sürece koronavirüs enfeksiyonlarında bir artış var. SARS, MERS ve ardından Covid, üç korona salgını yaşadık.
Tabii bu başka bir koronavirüs salgınının olabileceğini düşündürüyor açıkçası. İnşallah olmaz diyoruz çünkü koronavirüs salgınları diğer viral enfeksiyonlara rağmen biraz daha ağır seyreden, yaşadığımız süreçte olduğu gibi maalesef öldürücülüğü fazla olabilen hastalıklar grubunda.
Gripte doktor önerisi olmadan antibiyotik kullanmak doğru mu?
Doktor önerisi olmadan gripte antibiyotik kullanalım mı sorusu çok değerli bir soru. Grip etkenlerinin tamamı viral etkenlerdir. Virüslere karşı antibiyotikler çalışmaz. Antibiyotikler bakterilere karşı etkili olan ajanlardır.
O nedenle aktif, akut dönemde kesinlikle antibiyotik kullanımı önermemekteyiz. Fakat özellikle influenza gribi sonrasında %30-40 civarında ikinci bakteriyel enfeksiyonlar görülebiliyor. Akciğerde bronşit veya zatürre tarzı enfeksiyonlar yapabiliyorlar. Virüsler mukozayı zayıflatarak bakterinin girmesini kolaylaştırıyorlar.
Ve bu son salgında gördüğümüz Covid enfeksiyonunun sonrasında viral enfeksiyon olsa da bir hafta sonrasında akut sinüzitler yapmaya başladı. O da bakteriyel olarak gelişiyor. Yani virüsler aslında mukozayı hasarlayıp bakterinin girmesini kolaylaştırıyor. Böylece 1. haftadan sonra yani viral enfeksiyonların 1. haftasından sonra gerçekten antibiyotik gerekebiliyor. Bu dönemlerde doktor kontrolünde, doktor onayıyla antibiyotik kullanmak lazım. Çünkü bu tür enfeksiyonlarda her antibiyotik de işe yaramıyor.
Özellikle bize gelen hastalarda bunu çok görüyoruz. 3-4 farklı çeşit antibiyotik kullanmış, maalesef hiçbirinden fayda görmemiş ve gereksiz yere hem direnç kazanmış hem de karaciğer ve böbrekte antibiyotiğin getirdiği zararlı yan etkiler ortaya çıkmış oluyor.
Grip belirtisinde hemen doktora görünmek mi lazım, evde bitkisel tedavilere nasıl bakıyorsunuz?
Burada iki şey oldukça önemli. Bir tanesi hastanın durumu. İkincisi ise virüsün ağır hastalık yapma potansiyeli olan virülansına bağlı diyebiliriz.
Hasta açısından bakacak olursak eğer hastanın bir organ yetmezliği, savunma sistemini zayıflatan bir hastalığı veya ilaç kullanımı varsa, yaşı ileriyse (65 yaş üstü) veya hipertansiyon, şeker, KOAH ya da astım gibi kronik bir hastalığı söz konusuysa grip olduğunda kesinlikle doktora görünmesini istiyoruz.
İkincisi ise virülans açısından, hastalık çok ağır başladıysa yani yoğun bir virüse bağlı olarak ağır bir hastalık tablosu varsa, nefes darlığı, göğüs ağrıları, yüksek ateş düşmeyen tablolar varsa kesinlikle doktora görünmesi lazım. Ama genç, ek bir hastalığı yok, aynı zamanda savunma sistemini baskılayıcı bir ilaç kullanımı söz konusu değil ve hastalık hafif seyrediyorsa bitkisel tedaviler ve rahatlatıcı yöntemler kullanılabilir.
Neler var?
Nane-limon kesinlikle oldukça etkili. Maydanoz kürleri ve sularını kullanmak oldukça pratik ve faydalı olabilir. Yine kekik buğusu yapmak antiviral etkinliğe sahip, fayda görebileceklerdir.
Yine kekik suyu, özellikle bu tane kekik dediğimiz kekik demleme sularını ben de kullanıyorum fayda görebilirler.