HABER MERKEZİ
Okul zili çaldı ve kış mevsimine girdik. Ebeveynleri ve çocukları en fazla zorlayan durumların başında ise çocuk hastalıkları geliyor. Peki kış dönemini hastalanmadan geçirmek mümkün müdür? Çocukların bağışıklığını artırmak için tedbirler nelerdir? Sena Parlar tüm bu soruları ve daha fazlasını Dr. Tahir Aydın'a sordu...
Çocuklarda en sık karşılaşılan enfeksiyonların genellikle üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunu ifade eden Aydın sözlerini şöyle sürdürdü: "Bazı durumlarda enfeksiyon akciğerlere veya kulağa ilerleyerek zatürre ve orta kulak iltihabına neden olabilir."
Okulların açılması çocuklarda bulaşıcı hastalık risklerini artırır mı?
Okul zilinin yeniden çalmasıyla birlikte, çocuklarımızı ev ortamından çıkarmanın heyecan ve korkusunu duyuyoruz. Çocuklar, öğretmenleri ve arkadaşlarıyla yeni maceralara atılırken birçok riski de beraberinde taşıyorlar. Kalabalık sınıf ortamları ve kapalı alanlarda geçirilen sürenin uzaması, minik kahramanlarımızın enfeksiyonlara yakalanma riskini artırıyor.
Çocuk sağlığı ve hastalıkları uzmanı gözüyle, bu dönemi olabilecek en sağlıklı şekilde atlatmanız için güncel akademik bilgileri ve pratik önerileri sizinle paylaşmak istiyorum.
Bulaşıcı hastalıklara karşı çocuklarımız nasıl önlemler almalı?
Okulda Hastalık Bulaşma Riskini Azaltmak: Hijyen ve Bağışıklık
Her gün düzenli okula gitmek, çocukların sosyal ve fiziksel gelişimi için oldukça önemlidir. Son yıllarda yapılan araştırmalar, bağışıklık sisteminin gelişiminde uyku düzeni ve fiziksel aktivitenin kritik rol oynadığını gösteriyor. Bunun yanında, sınıf ortamı enfeksiyon etkenlerinin kolayca yayılması için uygun bir ortamdır. Sınıfların düzenli havalandırılması, sıkı hijyen kuralları ve ebeveynlerin hasta çocuklarını okula göndermemesi yönündeki hassasiyeti de çevresel koruyucu faktörler arasında öne çıkmaktadır.
Korunma ve Tedavi Tavsiyeleri:
*El Yıkama Alışkanlığını Kalıcı Hale Getirin: El yıkamayı, tuvalet sonrası ve yemeklerden önce ve sonra en az 30 saniye süreyle mutlaka yapılması gereken bir aktiviteye dönüştürün.
*Aşı Takvimini Takip Edin: Çocukluk çağı aşıları, ciddi enfeksiyonlara karşı korunmanın en etkili yoludur. Ayrıca, mevsimsel grip aşısı da enfeksiyon yükünü azaltmada önemlidir.
*Kişisel Eşya Paylaşımını Önleyin: Su şişesi, kalem, havlu gibi kişisel eşyaların ortak kullanımını engellemek, enfeksiyonların yayılmasını önemli ölçüde sınırlar.
En sık rastlanılan enfeksiyonel hastalıklar neler?
Çocuklarda en sık karşılaşılan enfeksiyonlar genellikle üst solunum yolu enfeksiyonlarıdır. Bazı durumlarda enfeksiyon akciğerlere veya kulağa ilerleyerek zatürre ve orta kulak iltihabına neden olabilir. Kusma, ishal ile seyreden bağırsak enfeksiyonları yaz aylarında sıklığı artsa da yıl boyu görülebilmektedir. Genellikle enfeksiyon etkeni virüslerdir, ancak bakteriler ve nadiren mantarlar da görülebilmektedir.
Güncel yaklaşım, çocuklarda sık görülen üst solunum yolu enfeksiyonlarının ve hafif bronşiolit gibi bazı alt solunum yolu enfeksiyonlarının virüslere bağlı olduğunu, dolayısıyla antibiyotik tedavisinin gereksiz olduğunu vurgular. Bunun yanında gereksiz antibiyotik kullanımı, çocuğun bağırsaklarındaki faydalı bakterileri öldürerek uzun vadede bağışıklığı zayıflatmakta ve alerji riskini artırabilmektedir. Tekrarlayan veya ağır seyreden enfeksiyonlarda ise gerekli tetkikler yapılıp altta yatan alerjik nedenler dışlandıktan sonra antibiyotik kullanılabilir.
Hastalık belirtilerine karşı nasıl tedbirler alınmalıdır?
*Ateşi Doğru Yönetin: Ateş, vücudun enfeksiyonla savaştığının bir göstergesidir. Çocuğunuzun genel durumuna ve beslenmesine dikkat ederek, hekiminizin tavsiyesiyle ateş düşürücüleri düzenli olarak kullanın.
*İzolasyon: Çocuğunuzda ateş, öksürük, kusma veya ishal varsa, hastalığın yayılmasını önlemek için okula göndermeyin ve evde dinlenmesini sağlayın.
*Anne Sütü ve D Vitamini Desteği: Özellikle ilk 6 ay sadece anne sütü, sonrasında emzirmenin devamı ve D vitamini takviyesi, güçlü bir bağışıklık sistemi için çok önemlidir.
Astım ve Alerji Hastaları: Kış aylarında ekstra önlem şart
Astım ve alerjik rinit gibi kronik solunum yolu hastalıklarına sahip olan çocuklar, kış aylarında üç ana riskle karşı karşıyadır: Soğuk Hava, İç Mekan Alerjenleri ve Enfeksiyonlar. Soğuk hava, bronşlardaki hassasiyeti artırarak doğrudan astım atağına neden olabilir. Özellikle hava kirliliğinin yüksek olduğu kentlerde bu etki daha belirgindir. Kış aylarında kapalı alanlarda daha fazla zaman geçirilmesi ev tozu akarı, küf/mantar ve evcil hayvan alerjenlerine maruziyeti artırır. Sık görülen gribal enfeksiyonlar alerjik bireylerde daha ağır bir tabloya dönüşmektedir.
Korunma ve Tedavi Tavsiyeleri:
*Soğuk Havayı Filtreleyin: Dışarı çıkarken çocuğun ağzının ve burnunun bir atkı ile kapatılması, solunan havayı ısıtıp nemlendirerek bronşların daralmasını engeller.
*İç Mekan Alerjenlerini Uzaklaştırın: Çocuğun uyuduğu odada yün, kuş tüyü yastık peluş oyuncaklar ve halı kullanmaktan kaçının. Odaları düzenli olarak havalandırın ve anti-alerjik ürünler tercih edin.
*Düzenli Kontroller: Koruyucu ilaçlar, hekiminiz aksini söylemedikçe kesinlikle bırakılmamalıdır. Kış aylarında atak riskinin artması nedeniyle düzenli doktor kontrolleri çok önemlidir. Mevsimsel grip ve zatürre aşıları konusunda hekiminizden bilgi alın.
Unutmayın, çocukların sağlığına yapılacak her destek, onların geleceğine yapılan en değerli yatırımdır. Sağlıklı, neşeli ve başarılı bir okul dönemi dilerim.