IHA
Her geçen gün "Çocuğu telefondan, tabletten ayıramıyorum" diyen ebeveynlerin sayısı arttı. Çocuklarda teknoloji bağımlılığının sağlık problemlerine yol açtığını belirten uzmanlar, çocuğun online eğitim dışında TV izlemesi ve internet kullanımına sınırlama getirilmesi gerektiğini söyledi. İşte çocukları akıllı telefondan ayıracak öneriler...
İHA'ya açıklamalarda bulunan Çamlıca Medipol Üniversitesi Hastanesi, Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uzm. Dr. Emin Çağlar, sosyal aktivitelerini ‘teknoloji’ ile geçiren çocukların ailelerine tavsiyelerde bulundu.
Evde bilgisayar başında ya da tablet ile geçirilen zamanın mutlaka belirli bir düzeyde kalması gerektiğini belirten Uzm. Dr. Emin Çağlar, durumun önemine şu şekilde dikkat çekti:
“İnternet bağımlılığı diğer bağımlılıklar gibidir. Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında vakit geçiren çocuklarda çok çeşitli uyku bozuklukları ve psikiyatrik sorunların ortaya çıktığı bilinmektedir.”
ÇOCUĞUN BAĞIMLI OLDUĞUNU NASIL ANLARSINIZ?
Çocuğun bağımlı olduğunu nasıl anlaşılacağı konusunda bilgi veren Dr. Çağlar, şu bilgileri verdi:
“İnternet ve teknoloji bağımlılığı diğer bağımlılıklarda olduğu gibi kişinin bağımlısı olduğu teknolojik ürüne ulaşamadığında yoksunluk yaşadığı bir durum olarak tanımlanır. Teknoloji bağımlılığında yer alan belirtiler çok tipiktir. Çocuk yalnızca birkaç dakika diyerek ekran karşısında saatler harcamaktadır. Genelde çevresindeki insanlara ekran karşısında geçirdiği zaman hakkında yalan söyleyebilmektedir. Çocukta uzun süre bilgisayar kullanmaktan dolayı fiziksel ve sosyal sorunlar ortaya çıkabilir. Gözlerde yanma, boyun kaslarında ağrı ve sertleşme, beden duruşunda bozukluk, elde uyuşukluk ve halsizlik fiziksel sorunlardandır. Sosyal alanda ise; akademik başarıda düşüş, kişisel, aile ve okul sorunları, zamanı idare etmede başarısızlık, uyku bozuklukları, yemek yemenin azalması, yaptığı aktivitelerin azalması ve internet arkadaşları dışında sosyal izolasyon gibi sorunlar görülmektedir. Hatta bazen ekran karşısından uzaklaşmak istemeyen çocuk ya da gençte enürezis (idrar kaçırma) ve enkoprezis (kaka kaçırma) görülebilmektedir.’’
“GERGİN VE KAVGACI OLABİLİR’’
Dr. Çağlar, sözlerine şöyle devam etti:
“Çocuk anonim bir kişiliğe bürünüp insanlarla internet üzerinden konuşmayı yüz yüze konuşmaya tercih eder. İnternete girmek ve internette daha fazla vakit geçirmek ya da internette oyun oynamak için yemek öğünlerinden, derslerden ve randevularından ödün verir. Aslında çocuk ekran karşısında çok fazla vakit geçirdiği için suçluluk hissedebilir ama internette vakit geçirirken ya da internette oyun oynarken aldığı büyük zevk ve keyif bunun önüne geçer. Bilgisayardan uzak kaldığında kendini boşluktaymış gibi ve gergin hisseder, sinirlilik olur, aile bireyleriyle sürekli tartışma ve kavga etme görülebilir. Bilgisayardan ayrı geçen her zamanda bilgisayarını düşünür ve bilgisayarda vakit geçirmek için fırsatlar oluşturmaya çalışır. Gece geç saatlere kadar bilgisayar başında vakit geçirir. Bu da çok çeşitli uyku bozuklukları ve psikiyatrik sorunların ortaya çıkmasına yol açar.’’
“5 KURALA HARFİYEN UYUN’’
Teknoloji ve internet bağımlılığı önlemek için 5 kurla dikkat çeken Dr. Çağlar, “2 yaşından küçük çocukların internet, TV ya da bilgisayarla karşılaşması kesinlikle uygun değildir. Okul öncesi yaş grubu için günde 30 dakikayı geçmeyecek şekilde internet kullanımı yeterlidir. İlköğretimin ilk 4 yılında ödev haricinde oyun ve eğlence için günlük 45 dakika zaman ayrılmalıdır. Sonraki yıllarda hafta sonu daha esnek olmakla birlikte günde 1 saat kullanım uygundur. Lise çağında da günlük 2 saat yeterlidir." şeklinde konuştu.
“ACİL EYLEM PLANINI NASIL HAZIRLAMALISINIZ’’
Acil eylem planının nasıl hazırlanması gerektiğini belirten Dr. Çağlar, teknoloji bağımlılığında düzen konusunda şunları söyledi:
“Çocuğunuzun günlük internet kullanım saatlerini değiştirin. Haftalık internet kullanımı çizelgeleri hazırlayıp, uyulmasını sağlayın. Destek grupları ya da aile terapisi gibi yöntemleri hayata geçirin. Çocuğunuzun yapmayı isteyip de fırsat bulamadığı faaliyetleri bir deftere yazmasını sağlayın, internet kullanmak için yoğun istek duyduğunda yazdıklarından birini yapmasını isteyin. Pandemi kurallarına uygun olacak şekilde çocuklarınızı arkadaşları ile doğal yollardan görüşmeleri için yönlendirin, akran grupları içerisinde sosyalleşmesini sağlayın. Çocuklarınızı yetenek ve ilgi alanlarına uygun spor dallarına yönlendirin. Çocuğunuzun arkadaşlık ilişkilerini destekleyin, sosyal izolasyona uygun olacak şekilde onları bir araya getirecek aktivite planlayın. Çocuğunuzun bilgisayar kullanımını kontrol edin ve sanal ortamdaki arkadaşlarını tanıyın. Bilgisayarlarınızda güvenli internet uygulamalarının olmasına özen gösterin.’’
TAVİZ VERİLMEMESİ GEREKEN 4 DURUM
Dr. Çağlar, taviz vermemeniz gereken 4 durumu ise şöyle açıkladı:
“Akıllı telefon/tablet vs. gibi aletleri çocukları teselli etmek, susturmak için asla kullanmayın. Çocukların kontrolsüz ve uzun süre internet kullanmasına izin vermeyin. Yemek ve çay saatlerinde bilgisayar başındaki çocuğa servis yapmayın, size katılmasını sağlayın.TV veya internet benzeri teknolojik alet merkezli ev düzeni kurmayın.’’