Merve Kantarcı Çulha
İstanbul'da yaşanan deprem bazı çocukları psikolojik olarak olumsuz etkiledi. Birçok çocuk evine girmeye korkar hale geldi. Peki, deprem korkusu nasıl aşılır?
Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Uzm. Klinik Psikolog Aybige Üstüner, deprem korkusuna karşı 7 öneri sundu.
Deprem gibi doğal afetler, çocukların güvenlik algısını derinden sarsabilir. Özellikle 11-12 yaş ve üzeri çocuklar, yaşadıkları korkuyu daha bilinçli bir şekilde ifade edebilir ve gelecek kaygısı geliştirebilirler.
1. ÇOCUĞUN KORKUSUNU KÜÇÜMSEMEYİN
* "Korkacak bir şey yok" gibi cümleler yerine "Bu yaşadıklarımız seni çok korkutmuş, anlıyorum" gibi empatik ifadeler kullanılmalı.
* Çocuğun duygularını anlatmasına alan açın, onu dinleyin ve duygularını normalleştirin.
2. GÜVENLİK HAKKINDA BİLGİLENDİRME YAPIN
* Yaşına uygun bir dille depremlerin neden olduğu, nasıl gerçekleştiği ve nadir olaylar olduğu anlatılmalı.
* Evin depreme dayanıklı olduğuna dair alınan önlemlerden (örneğin binanın kontrol edilmesi, güvenli çıkış planı hazırlanması) bahsedilmeli.
*"Bu ev güvenli, biz önlemimizi aldık, sana bir şey olmayacak" gibi güven verici cümleler kurulmalı.
3. RUTİNLERİ DEVAM ETTİRİN
* Günlük rutinlerin (okula gitmek, yemek saatleri, uyku düzeni vb.) sürdürülmesi çocuğun kontrol duygusunu artırır ve kaygıyı azaltır.
* Aile içindeki düzen, çocuğa güven verir.
4. GÜVENLİ ALANLAR OLUŞTURUN
* Ev içinde çocuğun kendini güvende hissedebileceği özel bir köşe ya da alan yaratılabilir
* Deprem çantası birlikte hazırlanabilir; bu çocuğun kendini hazırlıklı ve güçlü hissetmesini sağlar.
5. SOMUT ANLATIM ARAÇLARI KULLANIN
* Çocuklarla resim yaparak, hikâyeler okuyarak veya yazı yazarak yaşadıklarını ifade etmeleri desteklenebilir.
* Oyun terapisi ya da yapılandırılmamış oyunlar, duyguların sağaltımına yardımcı olur.
6. KENDİNİZ SAKİN KALIN
* Çocuklar, en çok bakım veren yetişkinin tutumuna göre kendilerini güvende hissederler.
* Ebeveynin ya da bakım verenin sakin, kararlı ve destekleyici olması çok önemlidir.
7. GEREKİRSE UZMAN DESTEĞİ ALIN
* Kaygı belirtileri uzun süre devam ederse, çocuğun işlevselliği etkileniyorsa (uyku sorunları, iştah değişiklikleri, sosyal geri çekilme gibi), bir çocuk ve ergen psikoloğundan profesyonel destek alınmalıdır. Bu tür durumlarda en etkili destek; anlayış, sabır ve tutarlılıkla çocuğun duygularına eşlik etmektir.