KADİR TEKİN
Çocuklarda çekingenlik, özellikle okul dönemine başlandığında daha belirgin hâle gelen duygusal bir durum olarak öne çıkıyor. Utangaçlık bazen kişilik özelliği olarak kabul edilse de aşırı çekingenlik sosyal gelişimi, akademik başarıyı ve özgüven seviyesini olumsuz etkileyebiliyor.
Uzmanlar, ebeveynlerin doğru iletişim ve destekleyici bir ortam sunması hâlinde çekingenliğin önemli ölçüde azalabileceğini belirtiyor. Peki, çocuklardaki çekingenlik duygusu nasıl geçer? İşte en etkili yöntemler...
1. GÜVENLİ VE DESTEKLEYİCİ BİR ORTAM OLUŞTURUN
Çocuklar kendilerini güvende hissettiklerinde daha rahat iletişim kurar. Eleştirilmekten korkmayan, fikirlerinin değer gördüğü bir ortam sosyal becerileri güçlendirir.
2. KÜÇÜK ADIMLARLA SOSYALLEŞMEYİ TEŞVİK EDİN
Ani ve zorlayıcı sosyal ortamlara sokmak yerine, çocuğun rahat hissedeceği küçük gruplarla başlamasını sağlayın. Parkta oynama, akran buluşmaları gibi adımlar kendini ifade etmeyi kolaylaştırır.
3. ROL MODEL OLUN: CESARETLENDİRİCİ İLETİŞİM KULLANIN
Ebeveynlerin tutumu çocuk için güçlü bir örnektir. Kendi sosyal ilişkilerinizde özgüvenli bir tutum sergilemeniz, çocuğun da bu davranışları benimsemesine yardımcı olur.
4. BAŞARILARINI VE ÇABALARINI TAKDİR EDİN
Yalnızca sonuç değil, çocuğun gösterdiği çaba da övülmelidir. Küçük başarıların fark edilmesi özgüveni artırır ve çekingen davranışların azalmasına destek olur.
5. İLGİ ALANLARINA GÖRE ETKİNLİKLERE KATILMASINI SAĞLAYIN
Çocuklar kendilerini iyi hissettikleri ortamlarda daha rahat olur. Spor, müzik, resim veya drama gibi ilgi alanlarını geliştiren aktiviteler, çocuğun kendini ifade becerisini güçlendirir.
6. SORU SORMAYA VE KONUŞMAYA TEŞVİK EDİN
Evde sohbet ortamları yaratmak, çocuğun düşüncelerini dile getirme pratiğini artırır. Yargılamadan, sabırla dinlemek çekingenliği azaltır.
7. ETİKETLEMEKTEN KAÇININ
"Utangaç", "çekingen" gibi sıfatlar çocuğun kendisini bu kimlikle özdeşleştirmesine yol açabilir. Bunun yerine destekleyici ve olumlu ifadeler kullanılmalıdır.
8. GEREKİRSE UZMANDAN DESTEK ALIN
Çekingenlik çocuğun günlük yaşamını, eğitimini veya sosyal ilişkilerini belirgin şekilde etkiliyorsa bir çocuk psikoloğundan profesyonel destek almak önemlidir.