Chikungunya ateşinden korunmanın bir diğer yolu ise cildinize sivrisine kovucu kullanmaktır. Mümkün oldukça deriyi örtücü kıyafetler giyilmelidir. Ciddi oranlarda salgın olduğu zamanlarda seyahatlerin iptal edilmesi önerilmektedir. Unutulmamalıdır ki hiçbir şey sağlığınızdan önemli değildir. Eğer chikungunya ateşi hastalığı geçirildiği düşünülüyorsa derhal bir doktora başvurulmalıdır. Muayene sırasında doktora seyahat edilen yörenin söylenmesi, doktoru bu önemli bilgiden haberdar edilmesi gerekir.
CHİKUNGUNYA ATEŞİ
Chikungunya Ateşi, etkeni taşıyan sivrisineklerin sokmasıyla bulaşan viral bir hastalıktır. Hastalık etkeni olan Chikungunya virüsü, Togaviridaeailesinin Alphavirus cinsinde yer alır.
CHİKUNGUNYA ATEŞİ HANGİ YOLLARLA BULAŞIR?
Sivrisinekler yoluyla bulaş: Chikungunya Ateşi, sıklıkla virüs ile enfekte olan Aedes aegypti ve Aedes albopictus cinsi sivrisineklerin sokması ile insanlara bulaşır. Chikungunya virüsü bulaşmış kişiler, viremi döneminde (kanda virüsün bulunduğu dönemdir, ilk semptomların ortaya çıkmasından itibaren 2-6 günlük süredir) Aedes sivrisinekleri ile enfeksiyonu başka kişilere bulaştırabilirler.
Enfekte kan ürünleriyle bulaşma: Bu yolla bulaş teorik olarak mümkündür fakat bilimsel olarak gösterilmemiştir.
Anneden bebeğe bulaşma: Doğum sırasında bulaş çok nadir olarak görülmektedir.
CHİKUNGUNYA ATEŞİ İNSANDAN İNSANA BULAŞIR MI?
Hastalık, kişiden kişiye doğrudan bulaşmaz.
CHİKUNGUNYA ATEŞİ HAYVANLARDA GÖRÜLÜR MÜ?
Maymunlar (örn. primatlar) da insanlar gibi enfekte olabilirler.
CHİKUNGUNYA ATEŞİ HANGİ BÖLGELERDE GÖRÜLÜR?
Chikungunya hastalığı Afrika, Asya, Avrupa, Hindistan ve Pasifik adalarında görülmektedir. 2013 yılı sonlarında Chikungunya Ateşi Amerika’da ilk kez Karayip Adaları’nda görülmüştür. Ülkemizde nadiren yurt dışı kaynaklı vakalar görülmektedir.
KİMLER RİSK ALTINDADIR?
Endemik bölgelerde yaşayan veya bu bölgelere seyahat eden kişiler hastalığın bulaşması açısından risk altındadırlar. Hastalık vektörünün olduğu bölgelerde bulaşma riski vardır.
CHİKUNGUNYA ATEŞİNİN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Hastalığın kuluçka süresi ortalama 4-8 gündür (minimum-maksimum süre 2-12 gün). En yaygın görülen belirtiler ateş ile birlikte görülen eklem ağrısıdır. Diğer yaygın belirtiler; kas ağrısı, baş ağrısı, bulantı, halsizlik ve cilt döküntüsüdür. Eklem ağrısı genellikle birkaç gün sürer, ancak bazen birkaç ay ve yıllarca sürdüğü görülebilir. Nadiren göz, nörolojik, kalple ilişkili komplikasyonlar, gastrointestinal şikayetler görülebilir.
CHİKUNGUNYA ATEŞİNİN TANISI NASIL KONULUR?
Hastalık tanısı; klinik örneklerde yapılan laboratuvar testleri ile konur.
Chikungunya Ateşi Nasıl Tedavi Edilir?
Hastalığa spesifik bir tedavi yoktur. Tedavisi öncelikle semptomlara (ağrı kesici, ateş düşürücü kullanımı, sıvı takviyesi gibi) yöneliktir.
CHİKUNGUNYA ATEŞİ ÖLDÜRÜCÜ MÜDÜR?
Hastalığa bağlı ciddi komplikasyonlar nadiren görülür, fakat yaşlı hastalarda ölüme neden olabilir.
HASTALIK VEKTÖRÜNÜN ÖZELLİKLERİ NEDİR?
Hastalık vektörü olan Aedes aegyptive Aedes albopictus, durağan sularda, çiçek saksıları, atılan araç-lastiklerindeki su birikintileri v.b. vektör üreme alanlarında bulunurlar. Sıklıkla sabah erken saatlerde ve öğleden sonra olmak üzere daha çok gündüz beslenirler. Aedes cinsi sivrisinekler daha çok tropikal ve subtropikal bölgelerde bulunurlar. Ülkemizin bazı bölgelerinde bu cins sivrisineklerin bulunduğu bilinmektedir.
CHİKUNGUNYA ATEŞİNDEN KORUNMAK İÇİN HERHANGİ BİR AŞI MEVCUT MUDUR?
Hastalıktan korunmaya yönelik bir aşı bulunmamaktadır.
CHİKUNGUNYA ATEŞİNDEN KORUNMAK İÇİN HANGİ ÖNLEMLER ALINABİLİR?
Hastalıktan korunmanın en önemli yolu sivrisinek sokmalarından korunmaktır. Hastalık vektörünün ülkemizde de görüldüğü bilindiğinden, hastalığın ülkemizde yayılımını önlemek için aşağıdaki önerilere uyulması tavsiye edilir.
Hastalıktan korunmada temel yaklaşım sivrisinek sokmalarından korunmaktır. Hastalığın görüldüğü ülkeleri seyahat edecekler için öneriler:
SEYAHAT ÖNCESİ
Chikungunya Ateşi için riskli ülkeler, Seyahat Sağlığı Merkezlerinden veya 444 77 34 numaralı Seyahat Sağlığı Hattından ücretsiz öğrenilebilir.
Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğü Seyahat Sağlığı Merkezlerindeki hekimler seyahat edilecek ülkenin şartları ve sağlık koşulları hakkında başvuranlara danışmanlık hizmeti vermektedir.
SEYAHAT ESNASINDA
Chikungunya Ateşi için riskli ülke/bölge ziyaretlerinde sivrisinek sokmalarından korunma önlemlerine uyulması önerilir:
Sivrisinek sokmalarından korunmak için uzun kollu gömlek ve pantolon gibi vücutta açık yer kalmayacak şekilde mümkün olduğunca kapalı kıyafetlerin giyilmesi tercih edilmelidir.
Riskli ülke/bölge seyahat dönüşünde ani başlayan, ateş, baş ağrısı, kas ağrısı, halsizlik, iştahsızlık, lenf bezlerinde şişlik, bulantı-kusma, ciltte döküntü şikâyetleri varsa derhal bir sağlık kuruluşuna başvurulması,
Hekime seyahat edilen ülkeden bahsedilmesi,
Chikungunya Ateşi teşhisi konmuşsa, virüsün yayılmasını engellemek için semptom başlangıcından itibaren en az bir hafta boyunca sivrisinek sokmalarından korunulması son derece önemlidir.
Hastalığın görüldüğü ülkeler/bölgeler aşağıdaki erişim linklerinden takip edilebilir.