Astım hastalığının kesin nedenleri hala bulunamamıştır. Astımın belirtileri arasında öksürük, göğüste sıkışma, hırıltı ve nefes darlığı gibi unsurlar bulunmaktadır. Astım krizlerinin genellikle gece ve sabaha karşı görüldüğü bilinir. Nöbetler şeklinde gerçekleşir. Astım hastalığı için söylenebilecekler arasından en önemli bilgi belki de astım hastalığını etkileyecek davranışlardan kaçınmak, aynı zamanda fiziksel aktivite ve sağlımıza dikkat etmektir. Astım ile ilgili tüm detayları haberimizde bulabilirsiniz...
ASTIM NEDİR?
Çeşitli uyarıcılar nedeniyle solunum yollarını meydana getiren bronşların kasılarak daralması, bronş zarının şişmesi ya da balgam gibi yapışkan sıvıların hava yollarını tıkaması ve aşırı duyarlılık sonucu "solunum güçlüğüne neden olan bir solunum yolu hastalığıdır.
Astımın kesin sebebi belli değildir. Genel kabul gören görüşe göre, doğuştan soluk boruları duyarlı bireylerde çevresel koşulların etkisi ile astım oluşmaktadır ayrıca geçirilen zatüre vb. hastalıklarda astımın oluşmasında önemli etkenlerdendir. Astımın tipik karakteristiği bronşların mukoza ödemiyle daralmasından ötürü olan episodik dispnedir (nefes darlığı).
Bu durum, polijenik bir kalıtım biçiminde genetik kökenli olabilir; fakat enfeksiyon, alerji ve emosyonel faktörler de rol oynayabilir. Psikolojik mekanizmaların rol oynaması için bronşiyal aşırı duyarlığa somatik bir yatkınlık bulunması gerekir.
Astımlılarda belirli birtakım kişilik özelliklerine rastlanmasına rağmen, bu hastalıkla birlikte görülen çok özel bir kişilik tipi yoktur; anksiyetenin yol açtığı bazı astım nöbetlerinin nedeni bir şartlı refleksle açıklanabilir. Kesin alerji vakası gösteren bazı hastalarda bulunan yüksek bir immunglobulin (IgE) seviyesi, alerjinin oynadığı rolü açığa çıkarmıştır.
Bu gibi hastaların yeni bulunan immunosüpressif ilaçlarla tedavileri yararlı olabilir. Kortikosteroid'ler de tedavide yararlıdırlar, fakat uzun süre ve yüksek dozda kullanılırsa bazı yan etkileri olabilir. Eğer astım nöbetlerinde şartlı anksiete belirgin bir rol oynuyorsa, hayal gücünde sistematik desensitizasyon yöntemi uygulanabilir.
Eğer hipersensitivite dolayısıyla hava yolunun reversibl tıkanmasına yol açan birçok stimüle edici faktörlerin astıma neden olduğu düşünülüyorsa, önce mümkün olduğu kadar açık bir biçimde bu fiziksel ve psikolojik nedenlerin tablosunu çizmek ve bunlardan her birini tedavi ederken hastayı sürekli kontrol altında tutmak gerekir.
ASTIMIN BELİRTİLERİ NELERDİR?
Astımın ortak belirtileri ve semptomları şunlardır:
Öksürme: Geceleri ya da sabahın erken saatlerinde daha da kötüleşmekte ve uyumakta zorlanmaktadır.
Hırıltı: Nefes aldığınızda oluşan ıslık ya da gıcırtılı bir sestir.
Göğüste sıkışma: Bu, göğsünüzde bir şeyin sıkıldığını ya da oturduğunu hissettirebilir.
Nefes darlığı: Astımı olan bazı insanlar, nefeslerini yakalayamadıklarını veya nefes nefese hissettiklerini söylerler.
Astım hastası olanların hepsi bu semptomlara sahip değildir. Aynı şekilde, bu sorunlara sahip olmak her zaman astımınız olduğu anlamına gelmez. Astımı kesin olarak teşhis etmenin en iyi yolu, bir akciğer fonksiyon testi, bir tıbbi öykü (semptomların tipi ve sıklığı dahil) ve bir fiziksel muayenedir
Sahip olduğunuz astım tepkilerinin türleri ne sıklıkla meydana geldikleri ve ne kadar şiddetli oldukları zamana bağlı olarak değişebilir.
Şiddetli semptomlar ölümcül olabilir.
Uygun tedavi ile astımı olan çoğu insanın, gün içinde ya da gece boyunca tepkiler daha az olabilir.
ASTIMIN TEDAVİSİ NEDİR?
Astım, tedavisi olmayan uzun süreli bir hastalıktır. Astım tedavisinin amacı hastalığı kontrol etmektir. İyi bir astım kontrolü:
Öksürük ve nefes darlığı gibi kronik ve zahmetli semptomların önlenmesi
Astımı kontrol altına alabilmek için astımı etkileyebilecek diğer rahatsızlıkların tedavisinde doktorunuzla birlikte çalışmak.
Astımınızı kötüleştiren şeylerden kaçınmak (astım tetikleyicileri).
Fiziksel aktivite, sağlıklı bir yaşam tarzının önemli bir parçasıdır. Aktif kalmanıza yardımcı olabilecek ilaçlar hakkında doktorunuzla konuşmak.
Bir astım eylem planı oluşturmak ve takip etmek için doktorunuzla birlikte çalışmak.
Astım eylem planı, ilaçlarınızı doğru bir şekilde almanıza, astım tetikleyicilerinden (fiziksel aktivite hariç) kaçınmanıza, astım kontrol düzeyinizi izlemenize, kötüleşen semptomlara yanıt vermenize ve gerektiğinde acil yardım almanıza yardımcı olur.
Astım, iki tür ilaçla tedavi edilir: Uzun süreli kontrol ve çabuk rahatlama ilaçları. Uzun süreli kontrol ilaçları, hava yolu inflamasyonunu azaltmaya ve astım semptomlarını önlemeye yardımcı olur. Çabuk rahatlama veya “kurtarma” ilaçları ise, alevlenebilecek astım rahatsızlıklarını rahatlatır.
İlk tedaviniz astımınızın şiddetine bağlı olacaktır. Takip, astım tedavisi, astım eylem planınızın semptomlarınızı kontrol altına alma ve astım ataklarını önleme konusunda ne kadar iyi olduğuna bağlı olacaktır.
Astım kontrol düzeyiniz zamanla evinizde, okulda veya iş ortamlarınızdaki değişikliklerle değişebilir. Bu değişiklikler astımınızı kötüleyebilecek faktörlere ne sıklıkla maruz kaldığınızı da değiştirebilir.
Astımınız kontrol altına alınamazsa doktorunuzun ilacınızı arttırması gerekebilir. Astımınız birkaç ay boyunca iyi kontrol ediliyorsa, doktorunuz ilacınızı azaltabilir. İlacınızdaki bu değişiklikler, gerekli en az miktarda ilaç ile mümkün olan en iyi kontrolü sağlamanıza yardımcı olacaktır.