AKSAM.COM.TR/MOR PAPATYA
Merve Kantarcı Çulha
Emzirme dönemi birçok anne için hem keyifli hem psikolojik olarak yorucu bir süreç. Bir yandan bebeği besleme telaşı diğer yandan fazla kiloların stresi derken emzirme döneminde beslenme konusu annenin çok arada kaldığı bir dönem hâline geliyor. Peki, emzirme döneminde diyet yapmak doğru mu? Uzmanlar bu duruma ne diyor?
Aksam.com.tr'den Merve Kantarcı Çulha'ya açıklamalarda bulunan Uzman Diyetisyen Burcu Uludağ, emzirme döneminde en uygun beslenme yöntemi hakkında bilgi verdi.
Emzirme döneminin en önemli olduğu evrelerden biri olduğunu söyleyen Medipol Mega Üniversite Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü Uzmanı Diyetisyen Burcu Uludağ, emzirme döneminde beslenmeyle ilgili şu bilgileri verdi:
"Annenin aldığı besin maddeleri anne sütünün besin öğesi bileşimini belirler ve bu dönemde doğru beslenmek ile bebeğin optimum büyümesi ve bağışıklığının desteklenmesi sağlanır, bebeğin hem bedensel hem de zihinsel olarak büyümesi ve gelişmesi annenin emzirme süresince yeterli ve dengeli beslenmesi ile mümkündür. Emzirme döneminde anne, hem kendi vücudundaki besin öğeleri depolarını dengede tutmak hem de salgıladığı sütün karşılığı olan enerji, protein, mineral ve vitaminleri almak için yeterli ve dengeli beslenmelidir. Aksi takdirde kendi vücut depolarından harcar. Bu da sağlığının bozulmasına ve yetersiz ve besin değeri açısından kalitesiz süt salgılanmasına neden olur."
EMZİRME DÖNEMİNDE DİYET YAPILIR MI?
Emziklilik döneminde hızlı kilo kaybını hedefleyen annenin zayıflama diyeti yapmaması gerektiğini belirten Uludağ, emzirme döneminde beslenme önerilerini şöyle sıraladı:
"Bu dönemde günlük alınması gereken enerji beslenme uzmanı tarafından düzenlenmelidir. Özellikle emziklilik döneminin başında düşük kalorili bir diyet uygulaması süt yapımını azaltmakta ve sütün besin değerini olumsuz etkilemektedir.
Anneler eski kilolarına dönmek için acele etmemelidir. Bu süreç diyetisyen kontrolünde gerçekleştirilmelidir.
Sıvı alımı günde ortalama 3 litre (10-12 su bardağı) kadar olmalı ve özellikle su, ıhlamur, nane,rezene, papatya, ısırgan gibi çayları, şekersiz komposto, taze sıkılmış meyve suları, limonata ve süt gibi hafif doğal içecekler şeklinde tercih edilmelidir.
Proteinler vücudun yapıtaşlarıdır ve bebeğin büyüme ve gelişmesi için olmazsa olmazdır. Annenin günlük yeterli ve biyoyararlılığı yüksek protein alımı sağlanmalıdır.
Biyoyararlılığı yüksek proteinlerin kaynağı hayvansal kaynaklı besinlerdir. Her gün düzenli olarak yumurta, et, az yağlı peynir, az yağlı laktozsuz süt ve yoğurt tüketilmelidir.
Et tercihi haftada 2-3 gün yağsız dana veya kuzu eti, 2-3 gün balık diğer günlerde hindi ve tavuk eti şeklinde olmalıdır. Özellikle düzenli ve yeterli balık tüketimi bebeğin zekâ, sinir sistemi ve retina gelişimi açısından çok önemlidir. Karides midye ve benzeri kabuklu deniz ürünleri ağır metaller ve toksinler açısından riskli olduğu için tüketimi önerilmemektedir. Ayrıca salam sucuk vb. şarküteri ürünleri de gerek mikrobiyal risk gerekse katkı maddesi içeriği açısından tüketilmemelidir.
SÜT ÜRÜNLERİNE DİKKAT
Kalsiyum yönünden zengin olan süt, yoğurt, kefir, peynir gibi besin grupları mutlaka günlük beslenme programında yer almalıdır. Süt ürünlerinin bebekte gaz yapma riskinden dolayı laktozsuz olarak tüketilmesi daha uygundur.
Düzenli olarak fındık ceviz ve badem tüketimi yararlı yağ asitlerinin, E vitaminini, çinko magnezyum ve selenyum gibi minerallerin alımını sağlar ve bu besin öğeleri bebeğin gelişimi için çok gereklidir.
Günlük olarak 3-4 adet ceviz, 5-6 adet badem, 5-6 adet fındık tüketimi önerilmektedir. Bu yağlı tohumların mümkünse işlem görmemiş kavrulmamış doğal kabuklu olanları tercih edilmelidir.
BEBEKTE GAZ YAPAN ÜRÜNLER
Günlük posa alımının karşılanması için vitamin ve mineral yönünden de zengin sebze ve meyvelere her öğünde yer verilmelidir. Karnabahar, brokoli lahana gibi bebekte gaz yapan sebzelerin ve kurubaklagillerin ilk 1-2 ay tüketilmemesi bebeğin gaz sıkıntısı olmaması açısından önemlidir. Tarım ürünlerine haşere öldürücü ilaçlar atıldığından sebze ve meyveler iyice yıkanmalıdır.
Çay, kahve, kola mümkün olduğunca tüketilmemelidir. Çay Içilmek istendiğinde yemekten 1-2 saat sonra açık ve limonlu olarak tüketilmesi, vitamin ve mineral kayıplarını önlemesi açısından önemlidir.
Demir eksikliği emzirme döneminde sık karşılaşılan bir sorundur. Demir eksikliği anemisini engellemek için kırmızı et ve yeşil yapraklı sebze tüketimi artırılmalıdır. Anne sütüyle bebeğe geçen demir, bebeğin demir depolarının dolması ve kan yapımında kullanılması açısından da önemlidir.
Demir yönünden zengin yiyecekler; et, tavuk, balık, yumurta, sakatatlar, kuruyemişler(ceviz, badem gibi), kurutulmuş meyveler (üzüm, kayısı, erik, pestil gibi) kurubaklagiller (kurufasulye, nohut, mercimek gibi), pekmez ve yeşil yapraklı sebzelerdir. Bu besinlerin tüketimine özen gösteriniz.
İçeriği bilinmeyen hiçbir gıda maddesi tüketilmemeli, gıda içerinde bulunan katkı maddeleri anne sütünden bebeğe geçerek istenmeyen durumlarla karşılaşılabilir. Sigara ve alkol, yapay tatlandırıcılar anne sütüne geçtiği için kullanılmamalıdır.
Soğan, sarımsak, brokoli, kabak, karnabahar, acı baharatlar veya kuru baklagiller, anne sütünün tadını değiştirebilir. Bu durum bazı bebeklerde huzursuzluk (gaz oluşturması, emmeyi reddetme gibi) yaratırken, bazıları hiç fark etmeyebilir.
Emzirme döneminde sütün boşalması için annenin iyi beslenmesi, stresten uzak ve yeterince dinlenmiş olması ve bebeğini sık aralıklarla emzirmesi önemlidir. "