2 Eylül’de yayınlanan ipucunun cevabı da merak ediliyor. Sorunun cevabı Zerde tatlısıdır. Safran, küçük bir miktarı bile çok etkili olan, piyasada yüksek fiyatlarla bulabileceğimiz bir tür baharattır.
ZERDE NEDİR?
Zerde, Konya bölgesinde sıklıkla karşılaşılan bir tatlı türü olarak bilinmektedir. 15. yüzyıldan itibaren Osmanlılar döneminde kendini gösteren tatlının sütlaç ile çift yumurta ikizleri olduğunu söylesek yalan olmaz. Malzemelerinin ve hazırlanış biçiminin hemen hemen aynı olması bu tezin doğruluğunu kanıtlar niteliktedir. Zerdeyi farklı kılan renginin sarımtırak olmasıdır. Bunda safranın etkili bir rolü bulunmaktadır. Fakat pahalı bir ürün olduğundan yerine çoğunlukla zerdeçal baharatı tercih edilmektedir.
Safran, altın gibi değerli şeylerin rengi de sarıdır. Yaz mevsimini de hatırlatan bu rengin, tatlının daha çok sıcak mevsimlerde tüketildiği hakkında ipucu verdiğini düşünebiliriz.
SAFRAN NEDİR?
Safran, küçük bir miktarı bile çok etkili olan, piyasada yüksek fiyatlarla bulabileceğimiz bir tür baharattır. Aynı isimdeki çiçeğin tomurcuk, yani tepecik kısımları asıl faydalanılan yeridir. Sadece yarım kilogram safran elde etmek için 75 bin çiçeğin, 225 bin tepeciği toplanmalıdır. İşte bu sebeplerle de oldukça az bulunan ve ekonomik değeri yüksek olan bir bitkidir.
Safran yemeklerde sıklıkla kullanılan bir çeşit baharat olarak tanımlanabilir. Ancak bunun yanında bitki çayı olarak da tüketilmektedir. Özellikle kokusu ve yemeklere verdiği tatla ün yapan safran, son zamanlarda bitki çayı olarak da tüketilmeye başlanmıştır. Bitki çayı olarak tüketildiğinde ya da baharat olarak kullanıldığında birçok faydasını görebilirsiniz. Ülkemizde de doğal olarak yetişen safranı, daha çok İran, İspanya ve Fransa’da bulabilirsiniz.
Süzengiller familyasından bir bitki türüdür. Bitkinin yaprakları, koyu yeşil renkte ve oldukça uzundur. Çiçekleri ise mor bir renge sahiptir. Tepecik kısımlarından elde edilen toz, renk verici, aromatik bir tada ve kokuya sahiptir. Bu toz safran olarak satılır ve yemeklerde kullanılır.
Safran bitkisi içinde şeker, organik asit, uçucu yağlar ve krosin barındırmaktadır. Safranın en önemli özelliklerinden biri de, baharatlar arasında en pahalı olanlardan biri olmasıdır. Bunun nedeni ise yazımızın giriş kısmında da bahsettiğimiz gibi toplanma ve meydana getirme aşamalarıdır. Çünkü sadece yarım kilogram safran elde etmek için yaklaşık 75 bin çiçeğin tepecik kısımlarının toplanması gerekmektedir. Bu nedenle kilo ile değil de gram ile satılmaktadır.
Ayrıca piyasada gerçek safran olduğunu iddia eden birçok marka veya hiçbir yere bağlı olmadan satış yapan insanlar bulunmaktadır. Bu konuda okurlarımızı özellikle uyarmak isteriz. Güvenilirliğine emin olmadığınız safranları asla almamanıızı tavsiye ederiz. Özellikle de rastgele bir şahıstan alma hatasına sakın düşmeyin. Çünkü fiyatı oldukça yüksek olduğu için aynı renkte başka malzemeleri de safran diye satabiliyorlar.
Oldukça keskin bir kokuya sahip olan safranın tadı da çok etkilidir. Hafif acımsı olan bitki bu nedenle miktar olarak küçük ölçülerde tüketilmelidir. Renk verme özelliği ile de kullanılan safran kendi ağırlığının 100 bin katı büyüklükte suya altın sarısı renk verebilir. Kelimenin kökeni olan Arapça “asfar” (sarı) ise bu özelliğinden gelmektedir.