Uzun yıllar dizi sektörünün lokomotifi olan yönetmen, yapımcı Osman Sınav'a hüzünlü veda

Türk sinema ve dizi sektöründe dönüm noktası olan işlere imza atan, yönettiği, yapımcılığını üstlendiği senaryosunu yazdığı dizilerle toplumda derin izler bırakan Osman Sınav dünya yolculuğunu tamamladı. Bir süredir kanser tedavisi gören Sınav'ın cenaze namazı, 22 Mart Cumartesi günü ikindi namazını müteakip Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Camii'nde kılınacak.

Deli Yürek ve Kurtlar Vadisi gibi kitleleri ekrana kilitleyen işlere imza atan Osman Sınav, sinema ve dizi dünyasında öncü isimlerdendi. Yerli yapımların yabancı dizilerden daha çok seyredilmesinde Osman Sınav imzalı işlerin büyük etkisi oldu. Süper Baba bu anlamda ilk önemli adım olarak akıllarda yer etti. Deli Yürek, yıllar sonra benzer birçok diziye ilham olan bu topraklara ait bir kahramanlık hikâyesi idi. Dizi ve filmlerinde 'adalet' temasını merkeze koyan Osman Sınav, Deli Yürek'le başlayan bu adalet arayışının nedenini 2012 yılında Film Arası dergisi için yaptığımız röportajda şöyle anlatmıştı: "O duruş aslında Türk insanının Dadaloğlu'ndan, Köroğlu'ndan hatta çok daha öncelerinden beri vazgeçemediği temel varoluş biçiminden, adalet kavramından hareket edişinden kaynaklanıyor. /.../Benim sinemamda aksiyon da yapsam aşk hikayesi de, komedi de hatta mahalle hikayesi de yapsam bütün hikayelerimdeki ortak kavram adalet diyebilirim. Çünkü adalet bana göre insanoğlunun en temel özelliği. İnsanı onurlandıran şey adaletli olmaktır. Adaletten ayrıldığınız zaman insanlıktan ayrılırsınız. Adalet bireysel olarak insan ilişkilerini düzenleyen vazgeçemeyeceğimiz bir şey. Medeniyetler için de çok önemli. Dünya üzerindeki bütün medeniyetler adaletle yükselirler adaletsizlikle de yıkılırlar."

FİLM YAPMA DUYGUSUYLA DİZİLER ÇEKTİ

Yaptığı her film ve dizide ince işçiliği ve görünenin ardındaki alt metinleri ile de güçlü mesajlar veren Osman Sınav, neden 'piyasa'nın beklentilerinin dışında davrandığını ise aynı röportajda şöyle anlatmıştı: "Türk insanı aslında çok sinemaseverdir ama o ihtiyacını televizyonla gideriyor. O yüzden biz de film yapmaktan ziyade dizi yapıyoruz. Ben daha çok film yapma duygusuyla hareket ettiğim için daha derinlikli şeyler yapmaya çalıştım. Bu, televizyon piyasasında başarınızı riske atan bir durumdur. Çok katmanlı ve derinlikli bir şey yapmak biraz risk taşır. Ama çok şükür o risklere rağmen, önemli şeyler yaptığımızı düşünüyorum." Osman Sınav dramaturji anlayışını da çok farklı bir yerden temellendiriyordu. Bugün bile üzerinde pek düşünülmeyen, konuşulmayan bu bakış açısını şu cümlelerle özetlemişti: "En büyük hikâye anlatıcısı Cenab- ı Allah. En büyük drama kurucusu, kader kurucusu Cenab-ı Allah. Bütün kutsal kitaplarda, sadece Kur'an - ı Kerim'de değil, Tevrat'ta, Zebur'da, İncil'de aslında hikâye anlatır. Drama kurucuları, üniversitelerdeki drama bölümleri, Allah niye hikâye anlatıyor sorusunu hiç kendilerine soruyorlar mı? Bunun üzerine bir tane tez bulabilir misiniz? Bunun üzerine bir tane değil, binbir tane tez yazılması lâzım. İşte o zaman doğru hikâyeler anlatabiliriz. O zaman insanın içinde kaybolduğu o kaotik ya da şeytani hikâyeler yerine umut veren, daha doğru algılayan, her türlü zorluğa rağmen, itilip kakılmaya ya da her türlü adaletsizliğe, her türlü imkânsızlıklara rağmen, doğru bir yere gitme motivasyonunu insan nasıl edinecek bunu anlarız. Bunun üzerine yürüyen bir hikâye üretebiliriz. Bu algınız yoksa daha şeytani ya da daha kaotik bir yerden bakarsınız, başka bir şey olur. Ya da kolayına kaçarsınız bugün bizim televizyon dizilerinin çoğunda olduğu gibi dedikodu dramaturjisi yaparsınız."

DURMAKSIZIN ÜRETEN, YENİLİKÇİ BİR USTA

Tanıyan hemen herkesin üretkenliği, yenilikçiliği ve hocalığından sitayişle bahsettiği Osman Sınav'ın yönettiği yapımlar Türk televizyon tarihinde önemli kırılmalara yol açtı. Reklam sektöründe metin yazarlığı ve yönetmenlikle başlayan kariyerini 1987'den itibaren televizyon filmleri ve dizilerle devam ettiren Osman Sınav, kamera arkasına geçtiği her işinde sektöre Kenan İmirzalıoğlu gibi yeni ve yetenekli isimler kazandırdı. Bize bizim hikâyelerimizi anlatan büyük usta, 'Süper Baba', 'Ekmek Teknesi' gibi dizilerle ailede baba figürünün neden önemli ve kuşatıcı olduğunu anlattı. Bunlar dışında pek az dizide böyle gerçek, merhametli, 'baba' lık vasfını taşıyan karakterler öne çıkarıldı. Tersine 'baba'lar hikâyenin dışına itildi. Deli Yürek'in mafya dizisi olarak eleştirilmesi üzerine 'gerçek mafya hikâyesi böyle olur' diyerek Kurtlar Vadisi'ni çeken Osman Sınav, bu janrın da öncülüğünü yaptı. Derin devletin işleyişini konu alan dizi yayınlandığı dönemde gündemdeki olaylara dair sahneleri ve göndermeleri ile haber bültenlerinden daha çok ilgi çekti. 1990'lı yılların siyasi tablosunda olup bitenlerin arka planına dair çarpıcı öngörülerinden dolayı Kurtlar Vadisi seyirci için dizi olmanın çok ötesine geçti.

Sınav, "Kapıları Açmak", "Gerilla", "Deli Yürek Bumerang Cehennemi" ve "Pars: Kiraz Operasyonu" gibi vizyona girdikleri dönem büyük ilgi gören sinema filmlerini de seyirci ile buluşturdu. Hollywood aksiyonlarına alışkın sinema seyircisine bu ülkede de çok nitelikli aksiyon filmleri yapılabileceğini gösterdi. Mustafa Kutlu'nun en özel eserlerinden biri olan Uzun Hikaye'yi müthiş bir ustalıkla ve masalsı bir dille beyazperdeye uyarlayan Osman Sınav, baş karakter Ali üzerinden 'hak', 'emek' ve 'adalet' kavramlarının hiçbir ideolojinin tekelinde olmadığını da ortaya koydu. Osman Sınav'ın vefatının ardından senarist Eda Tezcan, oyuncu İsmail Hakkı, müzisyen Ender Gündüzlü ve T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Sinema Genel Müdürü Birol Güven aksam.com.tr ile duygularını paylaştı.

EDA TEZCAN: HAKİKATEN DELİ BİR YÜREKTİ

Osman Sınav bir okul gibiydi. Yeni şeyler denemeyi severdi. Türk televizyonlarında çığır açan işlerin fikir babasıydı. Halkın önceliklerini ve nabzını çok iyi tutardı. Kimsenin bu olmaz diyeceği işleri yapmak isterdi. Son görüşmemizde bile öyle çok yapmak istediği şey vardı ki. Anlattıkları yine hayrete düşürmüştü beni. Dürüst bir insandı. Ve hakikatten deli bir yürekti. Büyük bir ustayı, çok güzel bir gönül adamını kaybettik. Bize bıraktıklarıyla yaşamaya devam edecek. Ama Osman Hoca gibi biz de ölümün bir yok oluş olmadığını biliyoruz. Onun ruh yolculuğu başka bir alemde devam edecek ve bizler de onu hep güzelliklerle hatırlayacağız.

İSMAİL HAKKI: BOŞA ADIM ATTIĞINI BİLMEM

Osman hocayla sadece çalışmadık. Paylaştık, dertleştik de. İçinde yatan aslanların bir kısmına şahitlik etmiş biri olarak şunu söyleyebilirim; çok kıymetli bir insandı. Yaptığı işler, ürettiği eserler ortada zaten, insanlara projelerle bir mesaj verme derdindeydi sürekli. Boşa adım attığını bilmem. Onun ötesinde birçok insan yetiştirdi, çok kişiye faydası dokundu. Sektörde hemen her dört beş kişiden birinde emeği, dokunuşu var. Allah (cc) taksiratını affetsin, rahmetiyle, merhametiyle muamele buyursun. Ailesine, sevenlerine sabırlar versin. Abimizdi, hocamız, ustamızdı. İyi bilirdik.

ENDER GÜNDÜZLÜ: OSMAN SINAV TEK BAŞINA BİR OKULDU

Osman Sınav hayatında yorulmak nedir bilmeyen bir insandı. Sadece kendini bu mesleğe adamanın ötesinde ruhunu da bu mesleğe adayan bir insandı. Ruhunu, dilini, dinini sinema mesleğine adamış bir ustaydı. Osman Sınav tek başına bir okuldu. Onunla birlikte çalışma fırsatına ulaşmış olan her öğrencisi televizyon sektöründe çok önemli yerlere geldi. Bunda da asıl önemli faktör onun bizlere gösterdiği mesleki gelişim değil, kişisel gelişimdir. Çalıştığı her insana kişisel anlamda dokunmuş bir ustaydı. Bizim aramızda gerçekten muazzam bir ilişki vardı. Yaptığımız işlerin ardından sürekli görüşmeye devam ettik. Hoca öğrenci ilişkimiz hep devam etti. Yeni projelerinden daima heyecanla bahsederdi. Osman Sınav'ı herkesten ayıran en önemli şey de buydu zaten, bitmek tükenmek bilmeyen heyecan ve enerjiye sahip olması... Eğer bugün bir kariyerim varsa, Osman Sınav'ın bu kariyer üzerindeki etkisi yadsınamaz. Her çalışmamızda, her beraber oturmamızda o masadan yeni bir şey öğrenerek kalktım. Bu hayat içerisinde de bunu becerebilecek çok az insan var. Çok önemli bir ustamızı kaybettik. Bu ölümle birlikte Türkiye bir devri kapattı, hepimizin başı sağ olsun.

BİROL GÜVEN: SEKTÖRDE KİLOMETRE TAŞLARINDAN BİRİ

Osman Sınav hem sinema hem de televizyon sektöründe ülkemizdeki en önemli kilometre taşlarından biridir. İzi yıllarca silinmeyecek dev eserler vermiştir. Bugün bir televizyon endüstrisinden bahsediyorsak, bunda Osman Sınav'ın çok büyük katkısı vardır. Dizi ihracatındaki ilklerden birisidir. Aynı zamanda sinema sanatı açısından da büyük bir ustadır. Asla unutulmayacaktır. Allah rahmet eylesin. Mekânı cennet olsun. Nur içinde yatsın...