RÖPORTAJ: ALİ DEMİRTAŞ
Yapay zekâ ve dijital sanatın önde gelen temsilcilerinden Refik Anadol'un yeni projesi "Rumi Dreams" Beyoğlu Kültür Yolu Festivali kapsamında Atatürk Kültür Merkezi'nde 12 Haziran'a kadar sergilenmeye devam ediyor. Konya Büyükşehir Belediyesi yürütücülüğünde hayata geçirilen, Mevlana'nın hayatı ve evreninden ilhamla yola çıkan proje, Rumi arşivlerini ışık ve hareket temelli bir görsel şölene dönüştürüyor. Yapay zekânın veri tabanlı yorumlamaları, Rumi'nin benzersiz yaşam yolculuğunu ve hâlâ dillerden düşmeyen dizelerini, 6 buçuk dakikalık görsel bir deneyimle Atatürk Kültür Merkezi'nde sanatseverlere sunuyor. Biz de Hz. Mevlana'nın derinlikli evreninin dijital bir deneyimle buluştuğu projeyi üreticisi Refik Anadol ile konuştuk.
DÜNYANIN GÜNDEMİNDE
Dijital dünya ve teknoloji çok evrensel bir şey. Malzemeleri de öyle. Ancak siz çalışmalarınızda bunda olduğu gibi içeriğe lokali ve kültürü yerleştirmeyi seviyorsunuz, yanılıyor muyum?
Bence "Rumi Dreams" buna çok iyi bir örnek. Daha yeni başladım. Çok daha fazla hayalim var. Kültürümüze ve belleğimize daha yeni yeni daha detaylı bakma şansı elde ettiğimi düşünüyorum. Şu an "Rumi Dreams" sergimizi dünyanın en az 8 noktasına götürmeyi hayal ediyoruz. Ve daha biz sormadan bile sadece sosyal medyadan görüp dünyaca ünlü kurumların bu sergiyi göstermek istiyor olması, bu niyetin aslında doğru zamanda ve doğru şekilde yapıldığının bir kanıtı. Bu tabii biraz da Rumi'nin evrensel değerlere sahip olmasıyla ilgili bir şey. Ayrıca bu noktada Konya Büyükşehir Belediyesi'nin çok değerli bir katkısı var. Çünkü elimizdeki veriler son derece kapsamlı. Yani Rumi dediğimiz zaman Mesnevi'nin 19 dilde anlaşılması ve yapay zekâ ile okunması, bir buçuk milyondan fazla imgesel bellek ve tasavvuf müziğine dair 45 saatten daha fazla veriyi kullanabilmemiz çok önemli... Bu gerçekten kültürel bir hazine ve buna ulaşabilmemiz muazzam bir heyecan.
BORÇLULUK DUYGUSU İÇİNDEYİM...
Refik Anadol: İstanbul'a ve Türkiye'ye her zaman en iyi işlerimi getirmek istiyorum. Ben burada doğdum ve burası bana bir hayat verdi. Geri vermek ve paylaşabilmenin bir mutluluk olduğunu dolayısıyla mutluluğun da yine paylaşabilmek olduğunu düşünüyorum. Çünkü bir borç hissediyorum. Faydalı olmak ve bunu yaparken de hakkını verebilmek düşüncesindeyim.