AKSAM.COM.TR
Gülcan Tezcan
Dünyaca ünlü Rus yazar ve düşünce adamı Lev Tolstoy'un yeğeni Kont Nikolai Tolstoy eşiyle birlikte Türkiye'yi ziyaret etti. Tarihçi, yazar Nikolai Tolstoy eşi Georgina Tolstoy ile dedesinin 1710'larda Osmanlı devletinde büyükelçilik görevindeyken hapiste tutulduğu Yedikule Zindanlarını gezdi. İlk kez Türkiye'ye gelen Nikolai Tolstoy'a gezisinde eşlik eden Fatih Belediye Başkanı M.Ergun Turan, Fatih'te kültürel mirasa sahip çıkmak için yaptıkları çalışmalardan söz etti. Aile armalarında yer alan Yedikule Hisarları'nın asırlar önce yapılmasına karşın ayakta kalmasını 'mucizevi' olarak değerlendiren Tolstoy, Yedikule Hisarının zindan bölümünü de ziyaret ederek bilgi aldı.
GENÇLER, BATI'NIN İKİYÜZLÜLÜĞÜNÜ ANLADI
Stalin'in Gizli Savaşı, Yalta Kurbanları gibi kitapları ile II.Dünya Savaşı'nda yaşanan savaş suçlarını gün yüzüne çıkaran Nikolai Tolstoy, köklü ailesinin hikâyesini ise Tolstoylar: Rus Tarihinin Yirmi Dört Nesli adlı eserle kayıt altına aldı.
Yedikule Hisarı'ndaki gezisi sırasında Akşam.com.tr'den Gülcan Tezcan'ın sorularını cevaplayan Tolstoy, insanlık tarihinin gördüğü soykırımlar arasında en korkuncunun Gazze'de yaşandığına dikkat çekti: "En büyük katliamcı Mao'ydu ama Stalin'in de ondan kalır yeri yoktu. Çünkü Çin'in nüfusu kalabalıktı. Stalin ondan sonra geliyor. Gençken keşfettim ben bu katliamları. 1945'te çok korkunç bir katliam vardı. Roosevelt ve Churchill diye anlaştılar. 2,5 milyon Batı'ya sığınmış olan mülteciyi Stalin'e teslim ettiler. Çoğu ya öldürüldü ya Gulag Adası'na sürüldü. Bugün Gazze'de yaşananlar da o dönem Yalta'da yaşananlar gibi. Dünya tarihindeki en büyük soykırım yaşandı Gazze'de."
Batı'da devletlerin katliamı durdurmak için bir şey yapmadığının altını çizen Tolstoy, "Bugün ahlakî, manevî değerler gençler tarafından daha çok dikkate alınıyor. Çünkü Batı'da bir İsrailli öldürüldüğü zaman bütün gazeteler ondan bahsediyor ama binlerce Filistinli öldürüldü doğru dürüst söz edilmedi bile. Gençler bu ayrımı kavradılar. Onun için sürekli gösteriler, nümayişler yapıyorlar." şeklinde konuştu.
OSMANLI'YA BÜYÜK SAYGI DUYUYORUM
Büyük dedelerinden Pyotr Andreyevich Tolstoy'un Osmanlı Devleti zamanında İstanbul'da büyükelçi olarak görev yaptığını ve bir süre Yedikule zindanlarına hapsedildiğini aktaran Tolstoy, "Osmanlı'ya çok büyük saygı duyuyorum. Burası hapishane, bu benim için oldukça duygusal çünkü dedemi hep hayal ederdim. Sanırım burada iki yıl yatmış." dedi.
Dedesinin Yedikule zindanlarından Moskova'ya mektuplar yazdığını dile getiren Tolstoy, "Bu mektuplar günümüze kadar ulaşmış, Rusya'daki müzede gördüm hepsini ama mektupları buradan nasıl çıkardı anlayamıyorum. Burası dünyanın en güçlü hapishanelerinden biri olmalı." diyerek hayretini ifade etti.
TOLSTOY, HZ. MUHAMMED'E BÜYÜK SAYGI DUYUYORDU
Tolstoy, İstanbul'u sevdiğini, yüzyıllar sonra bu mekânları görmenin garip bir duygu olduğunu belirterek, "Ben de tarih hakkında kitaplar yazıyorum. Burada mümkün olduğunca çok şey görmek istiyorum. Yedikule Hisarı'nın korunmuş olması sihirli bir şey. Ben tarihçiyim, bu yüzden burada her yerde tarih olduğunu hissediyorum." dedi.
Lev Tolstoy'un İslam ve Hz. Muhammed ile ilgili yazılarına ilişkin de konuşan Tolstoy, "Lev Tolstoy, Ortodoks kilisesinden ayrıldı, sanırım Hıristiyan olarak kaldı ama Kuran'a ve Hz. Muhammed'e de büyük saygı duyuyordu. Tanrı'nın her iki dinle de (İslam ve Hristiyanlık) bize seslendiğini hissediyorum. Ben çok inançlı bir insanım ve kilisenin geleneklerinin ve İncil'i veya Kuran'ı korumak için gerekli olduğuna inanıyorum. Birbirimize saygı duymalıyız, ben kesinlikle öyle yapıyorum. Eminim ki çoğu Hristiyan da böyle yapıyordur." değerlendirmesini yaptı. Yedikule Hisarı öncesinde Fatih'te çeşitli ziyaretlerde bulunan Tolstoy, "Burası harika bir ülke ve sizden öğrenecek çok şeyimiz var. Mesela harika bir kütüphane (Fatih Merkez Kütüphanesi) gördüm. İngiltere'de buna benzer bir kütüphane olduğunu sanmıyorum." dedi.
"TARİHİ MEKÂNLAR, İÇERİSİNDE BİRÇOK HİKÂYE BARINDIRIYOR"
Fatih Belediye Başkanı Mehmet Ergün Turan ise İstanbul'un geçmişten bugüne birçok kültüre ev sahipliği yapmış bir şehir olduğunu belirterek, "Bütün bu tarihi mekânlar içerisinde birçok hikâye de barındırıyor. Aslında bugün bizim için de enteresan olan bir şey bu. Türkiye'de de ilgilileri tarafından tanınan Lev Tolstoy'un onun da dedesi olan bir şahıs büyükelçilik görevi vesilesiyle Yedikule Hisarı'nda hapis olarak kalmış. Çünkü Yedikule Hisarı bir dönem özellikle yüksek rütbeli insanların hapis olarak tutulduğu bir bölge. Ama biz bugün dostluk içinde bu mekânı gezebiliyoruz" şeklinde konuştu.