1
Bölge ürünlerinin verimliliği ve çeşitliliğine katkı sunmak amacıyla faaliyet yürüten Güneydoğu Anadolu Projesi Tarımsal Araştırma Enstitüsü (GAPTAEM) mühendisleri, 10 yılı aşkın süredir yürüttüğü çalışmalarda iki yeni mercimek çeşidi geliştirdi.
Tescili yapılarak "Mert" ve "Atacan" isimleri verilen yeni çeşitler, Türkiye'nin kırmızı mercimek ihtiyacının büyük bölümünü üreten bölgede, verimi dekar başına 50 ila 100 kilogram artıracak.
GAPTAEM Müdürü İbrahim Halil Çetiner, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye'de geçen yıl 2 milyon 354 bin dekar alanda kırmızı mercimek üretimi yapıldığını söyledi.
Türkiye mercimek üretiminin yüzde 95'inin Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde gerçekleştiğini belirten Çetiner, çiftçilerin sertifikalı tohum bulamaması nedeniyle yıllardan beri diğer çeşitlerle karışmış olan mercimek tohumunu ekmek zorunda kaldığını ifade etti.
Karışık tohumların çiftçiler ve verim açısından büyük sorun oluşturduğunu vurgulayan Çetiner, "Karışık mercimeğin bir çeşidi hasada gelirken bir çeşidi yeşil kalıyor ve hasatta problem yaşanıyor. Ayrıca farklı özelliklerde oldukları için verimleri de düşük." dedi.
Milli ekonomiye katkı
Yeni çeşitlerin çiftçilere birçok açıdan büyük katkı sunacağını kaydeden Çetiner, şöyle devam etti:
"Bu iki yeni çeşidimiz, hem makineli hasada uygun hem sertifikalı tohumu rahat bulunabilecek hem de TÜİK verilerine göre dekar başına olan ortalama 150 kilogram verimi, 200-250 kilograma çıkarmış olacak. Türkiye'de 2 milyon dekardan fazla alanda, dekar başına 50 kilogram mercimek üretimi yapıldığını düşünürsek üretime büyük bir ivme kazandıracak. Yine ülkemizde mercimek tüketiminin ve baklagil ihtiyacımızın da fazla olduğunu düşünürsek, yeni çeşitlerimizin hem bölge hem ülke ekonomisine büyük katkı sunacağını umut ediyoruz."
Projeyi yürüten yüksek ziraat mühendisi Hasan Aslan da bölgenin kurak alanlarında kırmızı mercimek ekiminin yapıldığını belirtti.
Geliştirdikleri yeni çeşitlerin bölge illerinde rahatlıkla yetiştirilebileceğinin altını çizen Aslan, şöyle konuştu:
"Tescili yapılan çeşitlerimiz erkenci çeşitlerdir. Bu çeşitlerimiz şu anda ekimi yapılan diğer çeşitlere göre yüzde 60-70 oranında daha verimli. Bu verim çiftçilerimiz için çok ciddi bir kar oluşturacak. Tabii bu verim oranı sadece Şanlıurfa'da değil Diyarbakır, Adıyaman gibi farklı ilerde yapılan denemelerde de aynı sonucu vermiştir. Şu anda ekimi yapılan kırmızı mercimek çeşitlerinde üreticilerimiz sertifikasız karışık tohum kullandıklarından dolayı bitkinin bir kısmının kuruduğunu, bir kısmının yeşil kaldığını, bir kısmının da hafif sarardığını görüyorduk. Bu da çiftçilerin iş gücünü, hasadını etkiliyordu. Tescilli yapılan her iki çeşidimiz aynı anda hasada geliyor ve hasatta kolaylık sağlıyor. Yine toprağa doğru yatmaya dayanıklı ve boyu yaklaşık olarak 45 santimetre olduğundan dolayı makineli hasat için de uygundur." (AA)