Türkiye'nin tarım ve hayvancılık bakımından en önemli merkezlerinden Doğu Anadolu'da, havaların mevsim normallerinin üzerinde seyretmesinin de etkisiyle mera ve bahçelerdeki otlar kurumaya başlayınca yöre sakinleri de hayvanlarının kışlık ot ihtiyacını karşılamak, ya da otları biçip iyice kuruttuktan sonra balya yapıp hayvancılıkla uğraşan insanlara satarak gelir elde etmek için harekete geçti.
Ot biçiminde traktörler ve biçerdöverler gibi teknolojik imkanlar kullanılmasına rağmen bazı yöre sakinleri halen geleneksel tarım aletlerinden tırpanla ot biçmeyi sürdürüyor. Oldukça zahmetli bir iş olan güç, enerji ve dayanıklılık gerektiren bu işi Kars'ın Sarıkamış ilçesi İstasyon Mahallesi'nde sürdüren ve geçimini çiftçilikle sağlayan 11 çocuk babası 75 yaşındaki Selahattin Toptaş ise 15 yaşındayken babasından öğrendiği tırpancılığa devam ediyor.
Yaklaşık 60 yıldır tırpan sallayan Toptaş, şu sıralar hayvanlarına kışlık ot hazırlamak için ilerleyen yaşına rağmen çayırlarda her gün 4 saat tırpanla ot biçiyor.Enerjisiyle adeta gençlere taş çıkartan Toptaş, mesleğini sürdürmesinin yanı sıra başta gençler olmak üzere görenlerin de ilgisini çekiyor.
Düz alanda otları traktörle biçen çiftçilerin, engebeli arazideyse asırlardır kullanılan tırpanla ot biçtiğini belirten Toptaş, "Şu anda herkes traktörle fenni olarak bu işi yapsa da tırpan işi az da olsa devam ediyor. Eskiden ırgat olarak Malazgirt, Gaziantep, Muş, Ağrı ve Erzurum'a gider günlerce tırpanla ot biçerdik. O zaman günlük 10 lira para alırdık, şimdi kimse 125 liradan aşağı çalışmıyor." dedi.
Gençlere "tırpancılığa sahip çıkın" öğüdü
Toptaş, şu sıralar kendi arazisindeki çayırları biçtiğini söyleyerek, "Hayvanlarım için çayırlarda ot biçiyorum. Allah'a şükür yaşıma göre sağlığım yerinde. Tırpancılık atadan babadan bize hediyedir. Gençler bu işi az da olsa yapsınlar ki bu meslek unutulmasın. Ben 15 yaşımda başladım tırpanla ot biçmeye en küçük çocuğum Kadir Topbaş da küçük yaşta bu işe başladı. Meraklı olduğu için şimdi bana yardım edip otları biçiyor. Allah, sağlık verdikçe böyle devam edeceğiz." diye konuştu. Kadir Toptaş da tırpanla ot biçmeyi çok sevdiğini belirterek, "Babamla tırpanla ot biçiyoruz. Ben hem okuyacağım, hem de bu tırpancılığa devam etmek istiyorum." dedi.
Sarıkamış Ziraat Odası Başkanlığı Genel Sekreteri Samet Gök ise geleneksel tarım aletlerini kullanan vatandaşlara destek olmaya çalıştıklarını anımsatarak, "Yamaçlarda geleneksel tarım aletleri az da olsa kullanılıyor. Selahattin dede, oğlu Kadir ile baba-oğul bu işi devam ettiriyor, bizim de hoşumuza gidiyor. Biz de kent merkezinde ve köylerde az da olsa bu geleneksel asırlık tarım aletlerinin unutulmamasını, yaşatılmasını istiyoruz." ifadelerini kullandı.
İstasyon Mahallesi sakinlerinden Halis Gök de Selahattin Topbaş'ın bölgenin en iyi tırpancısı olduğunu ve sağlıklı bir şekilde işini yapmaya devam ettiğini belirtti. (AA)