Yalova Çevre ve Şehircilik Müdürü Osman Ulukaya, AA muhabirine, "İnşaat Yıkıntı Atıklarının Hazır Beton Sektöründe Yeniden Kullanılması" adlı Ar-Ge projesini yaklaşık bir yıldır sürdürdüklerini söyledi.
Proje kapsamında özellikle kentsel dönüşüm kapsamında ortaya çıkan yıkıntı atıklarından geri dönüşümle yeniden beton elde etmek üzerine çalıştıklarını belirten Ulukaya, şöyle konuştu:
"Özellikle değişik bina gruplarından, farklı yaşta ve özellikte binalardan, beton laboratuvarının atık betonlarından elde ettiklerimizi, taş ocaklarında kırdık. Bunlardan belli agregaları (kum, çakıl veya kırmataş) oluşturarak yeni betonlar oluşturduk. Bunları aylık, 2 aylık, 6 aylık, 1 yıllık, 2 yıllık periyotlarla da kırarak bu elde ettiğimiz betonların dayanımlarını inceledik. İlk elde ettiğimiz sonuçlar gayet sevindirici. Bunun yeniden kullanılabileceğini gösterdi."
Betonun içine girmeyen kısımların ise çakıl ve granül malzeme seviyesine dönüştürülüp, yol altyapılarında ve diğer çalışmalarda kullanılabileceğini vurgulayan Ulukaya, böylece atık kullanım oranının yüzde 70'lere kadar çıkacağını anlattı.
Hem çevreye hem ekonomiye katkı
Projenin hem çevre açısından hem de maddi açıdan Türkiye'ye katkı sağlayacağını dile getiren Ulukaya, şunları kaydetti:
"Bu dünyada da henüz yeni bir şey. Yeni gelişen bir konu. Çift taraflı kazan kazan etkisi olan bir konu. Hem yıkıntıdan oluşan atık malzemenizi çevreye atmaktan kurtuluyorsunuz hem de ekonomiye katkı sağlıyorsunuz. Atık ürünün depolama şeklinde maliyeti, görüntü, çevre kirliliği açısından bir bedeli var. Hem de yeni elde edeceğiniz granül malzemeyi taş ocaklarından elde etmeyeceğiz. Sadece yıllık bazda en az ülkede 100 milyon metreküp beton hesabından yola çıktığımızda ve bunun ortalama yüzde 15'ini yıkıntı binaların atıklarından karşıladığımızda bile yıllık ülkeye kazancı 1,5 milyar liradır. Geri dönüşüm maddesinden yeniden malzeme üretebilirsek, bunu Yalova'da yaygınlaştırabilirsek 40 ile 80 milyon lira arasında kente bir getirisi olur."
Ulukaya, Çevre ve Şehircilik Bakanlığının da desteklediği projeyi 2 yılda tamamlamayı planladıklarını söyledi.
Proje yürütücüsü Yapı Malzemeleri Şube Müdürü Burçin Akgül Buz ise ilk deney sonuçlarının olumlu olduğunu kaydetti.
Kentsel dönüşümdeki binaların yıkıntı atıklarını değerlendirdiklerini anlatan Buz, şunları kaydetti:
"3 ayrı sınıfa tabi binadan alınarak bir tesiste kırma yaptık. Bunlar agregalara ayrıştırıldı. 0-5, 5-12 ve 12-19 milimetre çaplarında ayrıştırıldıktan sonra laboratuvarımızda depolandı. Şu anda 600 kilo kadar numune var elimizde. Bunun üzerinden ayrıştırma yapıldıktan sonra çeşitli deneyler var. Los Angeles deneyi gibi deneylerimiz var. Bunlara tabi tutulacaklar bu agregalar. Ardından da yeniden beton üretmek amaçlı uygun reçetelerle beton deneyine eklenecek. Daha sonra da basınç deneyiyle sonuçlandırılacak. Bundan öncesinde almış olduğumuz çıkan numunelerle deneyler yaptık. Bunlarda uygun sonuç verdiği için şimdi de kentsel dönüşümden aldığımız atıklarla deneme yapacağız. Çok verimsiz bir sonuç alacağımızı düşünmüyoruz."