1
Kars'tan İstanbul'a göç eden yoksul bir ailenin 7 çocuğundan biri olarak dünyaya gelen ve maddi sıkıntılar içerisinde geçirdiği öğrencilik yıllarının ardından 1994'te Almanya'ya giden Murat Ilgar, Hannover kentinde hem dil öğrenip hem de yarı zamanlı işlerde çalışırken bir yandan da evinin 3 metre karelik bodrum katında bilgisayar ve televizyon tamirine başladı.
Zamanla işlerini büyüten ve bilgisayar alım satımı ile tamiri yapan 3 şubeli bir işletme açan Ilgar, bu sırada elektronik atık firmalarıyla tanıştı. Sektördeki ışığı fark ederek 2003'te Kocaeli'de elektronik atık geri dönüşüm firmasını kuran Ilgar, kısa süre içerisinde Avrupa'nın ve Türkiye'nin sayılı entegre geri dönüşüm tesislerinden birinin sahibi oldu.
Ilgar, Kartepe'de 10 bin metrekarelik alanda faaliyet gösteren firmasında istihdam ettiği 50 personel ile yılda 15 bin ton elektronik atığı ekonomiye geri kazandırıyor.
- "Bir bardak çayım olursa kendimi mutlu hissederdim"
Murat Ilgar, AA muhabirine yaptığı açıklamada, İstanbul'a göç ettiklerinde sıkıntılı günler yaşadıklarını belirterek, okul harçlıklarını çıkarmak için hafta sonları çalıştığını söyledi.
Kartal Endüstri Meslek Lisesi ve Isparta'da Akdeniz Meslek Yüksekokulunda gördüğü elektronik eğitiminin ardından Almanya'ya gittiğini anlatan Ilgar, "Almanya'ya gittikten sonra iş bulamadım. Bakkalda çalıştım, fırında çalıştım. Sabah 06.00'da kalkar ekmek dağıtırdım. Daha sonra saat 09.00'a kadar Almanca kurslarına giderdim. Öğleden sonra sırf iş öğrenmek için staj yapardım. Daha sonra bulduğum yarı zamanlı işlerde çalışırdım." diye konuştu.
Ilgar, bunların dışında bozuk televizyon ve bilgisayarları evin 3 metrekarelik bodrumunda tamir ettiğini dile getirerek, "Hiç unutmam bazen hava çok soğuk olurdu, mont giyerdim bir bardak çayım olursa kendimi mutlu hissederdim. Meslek hayatıma burada tamir yaparak başladım. Yaklaşık bir sene kadar bu işlerle uğraştım." ifadelerini kullandı.
Bir süre sonra kendi işini kurmaya karar verdiğini anlatan Ilgar, şunları kaydetti:
"Bu defa da Alman bürokrasisinin engeline takıldım. Mesleğimiz üzerine firma açma yetkisi verilmedi. Bununla alakalı özel sınavlara girdim ve kazandım. Sınavlardan sonra da bazı engeller çıkarıldı fakat uzun zorluklar sonucu kendi iş yerimi açtım. Bilgisayar alım satım ve tamir işleri yapıyordum. Daha sonra ikinci ve üçüncü şubeyi açtım. Bu sırada geri dönüşüm firmalarıyla tanıştım. Almanya'da atık işi bölgesel yapılır. Sektör geliştiği için her şehirde 3-4 firma vardır. Her şehrin kapasitesine göre firma büyüklükleri değişir."
- "Türkiye'deki boşluğu gördüm"
Ilgar, kendi bölgesi olan Hannover'de elektronik atık ayrıştırma işine girdiğini ve sektörde tecrübe kazanmaya başladığını anlatarak, bununla alakalı eğitimler aldığını, mesleğinin de elektronik olmasının işini kolaylaştırdığını ifade etti.
Almanya'da bu işi iyice kavradıktan sonra Türkiye'deki boşluğu gördüğünü söyleyen Ilgar, şöyle devam etti:
"Türkiye'de bu konuda büyük bir potansiyel var. Türkiye'de bu boşluğu gördükten sonra 2003 yılında Kocaeli'de Türkiye'nin ilk elektronik atık geri dönüşüm tesisini kurduk. Sektör çok yeniydi ve bir yönetmelik yoktu. Çok ciddi sıkıntılar çektik hatta Almanya'ya dönmeyi bile düşündüm. İnsanlar ve kurumlar atığın ne olduğunu bilmiyorlardı. İlk yıllarımız bu işi anlatmakla geçti. Kurumları, belediyeleri, firmaları tek tek gezdik. Avrupa menşeli firmalar konuyu bildikleri için sıcak baktılar ama oldukça zorlandık. Bu ülkede bir boşluktu ve elbet zamanı gelecekti."
Ilgar, firmasını 300 metrekarelik bir depolama alanında 5 çalışanla kurduğunu belirterek, "Şu anda 50'ye yakın çalışanımız var ve yaklaşık 2 bin 500 metrekaresi kapalı olmak üzere 10 bin metrekarelik alanda yılda 15 bin ton elektronik atık ayrıştırıyoruz. Türkiye'deki birçok elektronik market zinciri, tanınmış, cep telefonu, beyaz eşya firmaları ve belediyelerle çalışıyoruz." diye konuştu.
Türkiye'nin ilk atık lamba, elektronik atık, toner, pil, cep telefonu geri dönüşüm ünitesini TÜBİTAK ve Doğu Marmara Kalkınma Ajansının desteğiyle kurduklarını aktaran Ilgar, "Elektronik atık üzerine Avrupa'nın sayılı entegre tesislerinden biriyiz." dedi.
Ilgar, Kocaeli Sanayi Odası tarafından 2011'de "Girişimcilik", 2013'te de "Sürdürülebilirlik" ödülüne layık görüldüğünü vurgulayarak, "Amacımız Türkiye'de sektörün gelişmesi için her türlü faaliyetin içerisinde bulunmak. Sıfır atığı hedefliyoruz. Türkiye'de atıktan doğan tüm ham maddelerin Türkiye'de kalmasını istiyoruz. Bu çok önemli bir konu. Elektronik atıkların içindeki değerli malzemelere Türkiye'nin ihtiyacı var." ifadelerini kullandı. (AA)