TM Dijital Haber Merkezi
Kopernik Kitap’tan çıkan “Mustafa Kemal Atatürk Eskişehir-İzmit Konuşmaları” kitabı, Sinan Onuş tarafından yayına hazırlandı. Gazi Mustafa Kemal Paşa, 14 Ocak 1923’te bir ay sürecek Batı Anadolu gezisine çıktı. İlk durağı Eskişehir, son durağı ise 17 Şubat 1923’teki İzmir İktisat Kongresi olmuştu.
“KURULUŞ DÖNEMİNE DAİR ÖNEMLİ İPUÇLARI”
Mustafa Kemal Atatürk, yurt içinde geziye çıktığı süreçlerde Lozan’daki görüşmeler devam ediyordu. O dönemde Ankara henüz başkent olmamış; yeni devletin kurulum süreci, izlenecek yolu, iç ve dış kamuoyundaki tartışmalar sürüyordu. “Mustafa Kemal Atatürk Eskişehir-İzmit Konuşmaları” o dönemki Türkiye’ye ve günümüze dair önemli ipuçları veriyor.
“MAHALLE MEKTEBİ EHEMMİYETSİZ DEĞİLDİR”
Batı Anadolu gezisine çıkan Mustafa Kemal Atatürk, Eskişehir’de Milli Eğitim Müdürü Şerif Bey ile dönemin eğitim sistemi hakkında çarpıcı konuşmalar yapar. Mustafa Kemal, Milli Eğitim Müdürü Şerif Bey’e mahalle mektepleri hakkında sorular sorar. Sorduğu soru karşısında net cevap alamayan Mustafa Kemal şunları söyler:
“Milli Eğitim Müdürü: Mahalle mektepleri de vardır.
Gazi Mustafa Kemal Paşa: Kaç tanedir?
Milli Eğitim Müdürü: Sekiz veya on…
Gazi Mustafa Kemal Paşa: Niye sekiz veya on? Milli Eğitim bunun adedini bilmezse kim bilir? Kesin rakam söylemeli, mahalle mektebi o kadar ehemmiyetsiz midir ki böyle gelişi güzel adet söylüyorsunuz?
Milli Eğitim Müdürü: Resmi izin almadıklarından adetleri bilinmiyor, birisi üç-beş çocuk alıp mektep açıyor.
Gazi Mustafa Kemal Paşa: Mahalle mektebi ya sekizdir ya da ondur, kesin söyleyiniz! Bir Milli Eğitim Müdürü, kendi dairesinde kaç mektep ve kaç talebe olduğunu bilmelidir. Üç haneye bir talebe az değil midir?”
MUSTAFA KEMAL’İN MİLLİ EĞİTİM MÜDÜRÜ ŞERİF BEY İLE ÇARPICI KONUŞMASI
Mustafa Kemal Atatürk’ün, Milli Eğitim Müdürü Şerif Bey ile yaptığı konuşmasında, mevcut eğitim sistemden, kurulacak yeni eğitim sisteminin metotlarına ve günümüzdeki eğitim modeline kadar önemli ipuçları bulunuyor.
İşte Mustafa Kemal’in Milli Eğitim Müdürü Şerif Bey ile o konuşması:
“Gazi Mustafa Kemal Paşa: (Hazır bulunanlara) Efendiler! Milli eğitimin ehemmiyetini izah için fazla söz istemez. Bunun kıymetini takdir etmeyen kalmamıştır! Milli eğitimdeki geriliğimizi herkes bilir. Eskiden miras kalmış bir bilgisizlik süregeliyor, bunu süratle yok etmek lazımdır! Yeni teşebbüsler, modern ihtiyaçlara uygun ve verimli neticeler verecek tarzda olmalıdır. Bu hususta da bütün ulusun bireyleri ve devlet adamlarının, milli eğitim mensuplarının fevkalade mesaisi lazımdır. Yalnız bir Vekâlet’ten ilham beklemek kâfi ve uygun değildir. Malumat ve tecrübeleri bir araya getirerek, bir genel istikamet tayini yapmak gerekmektedir. Bunun içinde siz ve diğer uzmanların üzerinde düşünmeleri icap eder.
(Milli Eğitim Müdürüne) Talebeniz arasında yükseköğrenim için yetişen var mı?
Milli Eğitim Müdürü: Şimdi bir şey arz edeyim. Mektep yeni açıldı, malumatım yoktur.
Gazi Mustafa Kemal Paşa: Size tavsiye ederim, mektepleri sık sık teftiş ederek talebenin öğretimden istifadesini ve öğretim tarzını tetkik etmeli ve yanlışlıklar derhal düzeltilmelidir.”
Kopernik Kitap’tan çıkan “Mustafa Kemal Atatürk Eskişehir-İzmit Konuşmaları” kitabı, Türkiye’nin kurulum aşamasından günümüze kadar geldiği dönemi anlamak isteyen okurlar için önemli bir kaynak teşkil ediyor.