Ortadoğu Aktörler, Unsurlar, Sistemler

Kopernik Kitap, editörlüğünü Mehmet Şahin’in yaptığı 'Ortadoğu Aktörler, Unsurlar, Sistemler' eserini kitapseverlerin beğenisine sundu.

649 sayfadan oluşan “Ortadoğu Aktörler, Unsurlar, Sistemler” kitabı, Ortadoğu bölgesini; aşiretler, azınlıklar, barış, bölgesel güçler, darbeler, demokrasi, devlet, devrim, doğalgaz, ekonomi politik, milliyetçilik, mültecilik, örgütler, petrol, savaş, silahlanma, sivil toplum, siyasal sistemler, sömürgecilik ve su sorunu başlıkları üzerinden masaya yatırır.

 
“OSMANLI’DAN SONRA BÖLGEYE HUZUR GELMEDİ”
 
Ortadoğu’nun dünya siyasi tarihinde en çok konuşulan bölge olduğunu belirten eser, Ortadoğu’nun petrol ve doğalgaz gibi önemli hidrokarbon kaynaklarının merkezi olduğunu vurgular. Kitaba göre, Osmanlı Devleti’nin bölgeden çekilmesinden sonra Ortadoğu’da istikrar ve barış sağlanamadı.
 
“Yaklaşık yüzyıldır Ortadoğu’ya istikrar ve düzen getirecek diye sunulan projelerin aksine çatışma, yıkım, parçalanma ve ölüm getirdiğine şahit olunmaktadır. Adını dahi bölge insanlarının koymadığı Ortadoğu’da bölge halklarının kendi kaderlerini belirlemekten her geçen gün daha da uzaklaştığı görülmektedir.”
 
“ORTADOĞU’DA ÇATIŞMALAR BARIŞTAN DAHA ISRARLI”
 
Kitaba göre Ortadoğu’da demokrasi ve demokratikleştirme süreçleri bölgenin tarihsel, yapısal, yönetsel, ekonomik, kültürel ve sosyolojik özellikler bakımından Batılı ülkelerden daha farklı yapıda gelişmiştir.
 
“Ortadoğu’da barış dünya siyasetinde belki en çok kullanılan, en çok desteklenen ama gerçekleştirilmesi en zor olan kavramların başında gelmektedir. Kuzey Afrika’dan, Doğu Akdeniz’e, Arap Yarımadası’ndan Basra Körfezi’ne uzanan, daha geniş çerçevesiyle Afganistan ve Pakistan’ı da içine alan bu coğrafyada savaş ve çatışma ne yazık ki barıştan daha ısrarlı, geçerli ve devamlı kavramlar ola gelmiştir. 20. Yüzyılda yaşanan ve büyük yıkım getiren iki dünya savaşı bunu takip eden Soğuk Savaş yılları uluslararası ilişkilerde barış çalışmalarının gelişmesine ve geniş bir barış teorisini literatürünün oluşmasına zemin hazırlamıştır.”
 
“KÖRFEZ BÖLGESİNDE YAŞANAN TÜM ORTADOĞU’YU ETKİLEDİ”
 
Körfez bölgesinde 1970’li yılların sonunda gelişen değişiklik ve olayların etkisi bütün Ortadoğu’da hissedilmiştir. Kitaba göre İran İslam Devriminin gerçekleşmesi, Sovyetler Birliğinin Afganistan işgali, İran ve Irak savaşının başlaması bölgenin istikrarını ve güvenliğini bozdu.
 
“Körfez ülkelerini İran konusunda endişeye sevk eden tek sebep ülkelerindeki Şii unsurun harekete geçme olasılığı değildi. İran, 1971 yılında Birleşik Arap Emirlikleri’ne (BAE) ait üç adayı (Ebu Musa, Büyük Tunb, Küçük Tunb) işgal ederek Hürmüz Boğazı’nın giriş ve çıkışlarını kontrol etme konusunda oldukça stratejik bir avantaja sahip olmuştu. Bu durum İran’a Körfez’deki enerji kaynaklarının akışışını kontrol etme konusunda da üstünlük sağlamaktaydı.”
 
Kopernik Kitap’tan çıkan “Ortadoğu Aktörler, Unsurlar, Sistemler” eseri, Ortadoğu üzerine okuma yapmak isteyen okurlar için yararlı bir kaynak olacaktır.