Tüketicilerin korunmasına yönelik tedbirlerin alınmasını da içeren kanun teklifi, TBMM Başkanlığı'na sunuldu. Yasa teklifiyle tüketicileri daha ileri seviyede korumaya yönelik tedbirlerin alınması, tüketicilerin hak arama yollarının kolaylaştırılması ve bilgilendirilmesine ağırlık verilmesi, ceza sisteminin orantılılık, ölçülülük ve caydırıcılık ilkeleri gözetilerek yeniden düzenlenmesi amaçlanıyor. Tasarıda öne çıkan yeni düzenlemeler şöyle:
SAHTE SERVİSE SON
Üretici ve ithalatçılara, satış sonrası hizmetlere ilişkin olarak güncel yetkili servis istasyonlarına ilişkin bilgilerini Bakanlıkça kurulan sisteme kaydetme zorunluluğu getiriliyor. Böylece tüketicilerin sahte servisler ile ilgili mağduriyet yaşamalarının önüne geçilecek. Ayrıca özel servis istasyonlarının yetkili servis istasyonu algısı oluşturacak şekilde hizmet vermesinin önlenmesi amacıyla, servis fişi, tabela ve broşür gibi her türlü tanıtım ve faaliyetlerinde "özel servis" ibaresini kullanma zorunluluğu getirilecek.
HAKEM'E BAŞVURU KOLAYLAŞIYOR
Tüketici hakem heyetlerine başvuru şartları kolaylaşıyor. Düzenleme ile il ve ilçe tüketici hakem heyeti ayrımı kaldırılacak. Tüketici hakem heyetinin olmağı yerlerde kaymakamlığa başvurulacak. Tüketici hakem heyeti kararları tarafları bağlayacak. Değeri 30 bin TL'nin altında bulunan uyuşmazlıklarda tüketici hakem heyetlerine başvuru zorunlu olacak. Bu rakam daha önce 15 bin liraydı. Değişiklikle, tüketici hakem heyetlerinin yetki alanları ile iş bölümünü belirlemeye yönelik bakanlığa yetki verilecek.
KREDİLERE DÜZENLEME
Tasarıyla kredilerle ilgili de tüketici lehine düzenleme yapılacak. 14 günlük cayma süresi içerisinde kredi borcunun tamamını ödeyen tüketicilerin cayma hakkını kullandıkları kabul edilerek iadesi gerekli ücretlerin iadesinin yolu kanun teklifi ile açılıyor. Faiz oranının düşürülmesi halinde tüketiciler 30 gün beklemeden bu indirimden faydalanabilecekler. Yasayla ayrıca abonelik sözleşmelerinde taahhütname şartlarında tüketici aleyhine değişiklik yapılamayacak. Taahhüt süresi 12 ayı aşamayacak.
YENİLENMİŞ ÜRÜNE 1 YIL GARANTİ
Yenilenmiş ürünler ilk defa yasaya girerken, cep telefonu gibi ürünlerin, yetkilendirilen yenileme merkezleri aracılığıyla iyileştirme yapılarak en az bir yıl süre ile garantili olacak şekilde tüketicilere yeniden satılması sağlanacak.
ÖN ÖDEMELİ KONUT 48 AYDA TESLİM EDİLECEK
Ön ödemeli olarak satılan konutların sözleşmede belirlenen tarihte tüketicilere teslim edilmesi zorunlu olacak. Büyük projelerde konutların azami teslim süresi 36 aydan 48 aya çıkarılacak.
Ön ödemeli konut satışında teslim süresi sözleşme tarihinden itibaren 36 ayı geçmesi durumunda, teslim edilmeyen her konut için 70 bin Türk Lirası idari para cezası uygulanacak.
Mobilyada 30 günde teslim şartı uygulanmayacak
KREDİLERDE SİGORTA DAYATMASINA SON
Bazı kredi verenler, tüketici veya konut kredisi çekmek isteyen tüketicilere kendi sigorta şirketlerinden sigorta yaptırılmasını ve kredi ile hiç ilgisi olmayan sigorta ve yan hizmetlerinin de alınmasını şart koşuyor. Değişiklikle, bankaların sigortasız kredi seçeneğini de tüketiciye sunmak şartıyla, kredi bağlantılı sigortayı da içeren bir teklifi tüketiciye sunabilmelerine olanak tanınacak. Tüketici bu iki teklifi de kendi iradesi ile değerlendirecek ister sigortalı ister sigortasız teklifi tercih edebilecek. Ayrıca kredi çeken tüketiciye ihtiyacı olmamasına ve kredinin geri ödenmesi ile ilgili olmasına rağmen zorla satışı yapılan tamamlayıcı sağlık sigortası, ferdi kaza sigortası gibi sigortaların satışının yapılması yasaklanacak. Tüketicinin indirimli faiz oranına sahip kredi alabilmesi için ihtiyacı olmayan ürün de dayatılamayacak.
ÖN ÖDEMELİ DEVRE MÜLKE YASAK
Tüketicilerin yoğun şikayetlerine konu olan devre tatil sektörüne ilişkin de değişiklik yapılıyor. Tamamlanamayan ve atıl halde kalan tesislerden dolayı yaşanan milli servet kaybının önlenmesi ve kaynakların daha sağlıklı yatırımlara yönlendirilmesi amacıyla ön ödemeli usulle devre mülk ve şahsi hakka konu devre tatil satışı yasaklanacak.
Bu tür satışlara ilişkin hükümler yürürlükten kaldırılarak tüketicilere sadece tamamen bitmiş ve işletilmeye hazır olan tesislerin satışının yapılması sağlanacak.
Kooperatif veya ticaret şirketi ortaklığı ya da dernek veya vakıf üyeliği şeklinde devre tatil hakkı tanınamayacak.
Mevcut sözleşmelerde tüketiciler bu sistemden çıkmak istedikleri halde 99 yıla varan sözleşmeler nedeniyle bunu yapamıyordu. Değişiklikle, şahsi hakka konu devre tatil sözleşmelerinde 10 yıllık azami süre sınırı getirilecek.
Tüketici, devre tatili kullanmayacağını en az 90 gün önce bildirirse bir bedel talep edilemeyecek.
Devre tatile konu taşınmazın inşa edileceği arsa için yapı ruhsatı alınmadan tüketicilerle ön ödemeli devre tatil sözleşmesi yapanlar hakkında 3 yıldan 6 yıla kadar hapis cezası uygulanacak.
TÜKETİCİ ÖRGÜTLERİ E-TİCARETE EK DÜZENLEME İSTİYOR
Tüketici örgütleri, e-ticaretle ilgili hususların da yeni yasaya eklenmesini talep ediyor. Tüketici Konfederasyonu Başkanı Aydın Ağaoğlu "İnternet alışverişlerinde satıcılara yetki belgesi şartı getirilmeli" dedi. Tüketici Birliği Federasyonu Başkanı Bülent Deniz de "Pazaryeri alışverişlerinde kargodan ne çıkacağı sürprizi sona ermeli" dedi.